Ścieżka nawigacji

Ustalanie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne

Ustalanie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne

Informacje dla ubezpieczonego (np. pracownika, zleceniobiorcy)

Informacje dla przedsiębiorcy (płatnika składek)

Jak płatnik oblicza Twoje składki na ubezpieczenia społeczne (dla ubezpieczonych)

Płatnik liczy składki od podstawy wymiaru. To, co jest podstawą wymiaru, zależy od Twojej sytuacji zawodowej lub społecznej. Szczegóły znajdziesz w poniższej tabeli.

Twoja sytuacja zawodowa lub społeczna

Co jest podstawą wymiaru dla Twoich składek

jesteś pracownikiem

Twój przychód z umowy o pracę w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych

jesteś pracownikiem i jednocześnie podpisałeś umowę zlecenia lub umowę o dzieło ze swoim pracodawcą

suma Twoich przychodów z umowy o pracę i umowy zlecenia lub o dzieło z Twoim pracodawcą

jesteś pracownikiem i oprócz tego podpisałeś umowę zlecenia lub umowę o dzieło z innym podmiotem niż Twój pracodawca, ale pracę wykonujesz na rzecz swojego pracodawcy

suma Twoich przychodów z umowy o pracę i umowy zlecenia lub o dzieło z innym podmiotem

jesteś zleceniobiorcą i w umowie ustaliłeś ze zleceniodawcą odpłatność:

  • kwotowo,
  • w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej,
  • prowizyjnie

Twój przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych

jesteś zleceniobiorcą i w umowie ustaliłeś ze zleceniodawcą odpłatność w inny sposób niż:

  • kwotowo,
  • w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej,
  • prowizyjnie

zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż kwota minimalnego wynagrodzenia

 

prowadzisz działalność gospodarczą od wielu lat

kwota, którą zadeklarujesz, nie niższa niż 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego

prowadzisz inną działalność pozarolniczą, np. jesteś wspólnikiem spółki jawnej

 

kwota, którą zadeklarujesz, nie niższa niż 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego

jako osoba bliska współpracujesz z osobą, która prowadzi działalność

 

kwota, którą zadeklarujesz, nie niższa niż 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego

dopiero rozpoczynasz działalność gospodarczą (pierwsze 24 miesiące kalendarzowe od dnia jej rozpoczęcia) i  spełniasz poniższe warunki:

  1. nie prowadzisz ani nie prowadziłeś żadnej pozarolniczej działalności w  ostatnich 60 miesiącach kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia tej działalności,
  2. nie prowadzisz działalności na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej, w tym lub poprzednim roku kalendarzowym, wykonywałeś w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres Twojej działalności gospodarczej

zadeklarowana kwota, nie niższa niż 30 proc. minimalnego wynagrodzenia

korzystasz z ulgi na start

opłacasz wyłącznie składkę na ubezpieczenie zdrowotne; nie opłacasz składek na ubezpieczenia społeczne

korzystasz z małego ZUS+

indywidualnie wyliczona kwota, która zależy od osiągniętych z działalności dochodów

korzystasz z zasiłku macierzyńskiego lub zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego

kwota zasiłku

jesteś na urlopie wychowawczym

kwota przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, które otrzymałeś za ostatnie 12 miesięcy kalendarzowych przed tym urlopem. Kwota ta nie może być wyższa niż 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składe k ani niższa niż 75 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia

 

Czy są jakieś ograniczenia dotyczące wysokości podstawy wymiaru

Tak, ograniczenia są następujące:

  1. Roczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie może przekroczyć 30-krotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy . Aktualną kwotę znajdziesz na stronie ze wskaźnikami.
  2. Gdy podlegasz ubezpieczeniu chorobowemu dobrowolnie (np. jesteś zleceniobiorcą lub prowadzisz działalność) Twoja podstawa na to ubezpieczenie nie może przekraczać miesięcznie 250 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy.

Czy udzielane przez płatnika świadczenia w naturze liczą się do Twojego przychodu

Tak, oprócz wynagrodzenia Twoim przychodem jest także wartość świadczenia w naturze, np. gdy płatnik wynajmuje dla Ciebie mieszkanie.

Jak obliczasz składki na ubezpieczenia społeczne osób, dla których jesteś płatnikiem składek

Liczysz składki osób, które zgłaszasz do ubezpieczenia, od podstawy wymiaru. To, co powinieneś rozumieć jako podstawę wymiaru, zależy od sytuacji zawodowej lub społecznej ubezpieczonego. Szczegóły znajdziesz w poniższej tabeli.

Sytuacja zawodowa lub społeczna ubezpieczonego lub Twoja (gdy sam odpowiadasz za swoje ubezpieczenia)

Co jest podstawą wymiaru dla składek ubezpieczonego lub Twoich (gdy sam odpowiadasz za swoje ubezpieczenia)

jest pracownikiem

jego przychód z umowy o pracę w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych

jest pracownikiem i oprócz tego podpisał z Tobą (swoim pracodawcą) umowę zlecenia lub umowę o dzieło

suma jego przychodów z umowy o pracę i umów zlecenia lub o dzieło

jest pracownikiem i oprócz tego podpisał umowę zlecenia lub umowę o dzieło z innym podmiotem niż Ty, ale pracę wykonuje na Twoją rzecz

suma jego przychodów z umowy o pracę i umów zlecenia lub o dzieło

jest zleceniobiorcą i w umowie ustaliłeś z nim odpłatność:

  • kwotowo,
  • w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej,
  • prowizyjnie

jego przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych

jest zleceniobiorcą i w umowie ustaliłeś z nim odpłatność w inny sposób niż:

  • kwotowo,
  • w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej,
  • prowizyjnie

zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż kwota minimalnego wynagrodzenia

 

prowadzisz działalność gospodarczą od wielu lat

kwota, którą zadeklarujesz, nie niższa niż 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego

prowadzisz inną działalność pozarolniczą, np. jest wspólnikiem spółki jawnej,

 

kwota, którą zadeklarujesz, nie niższa niż 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego

bliska osoba współpracuje z Tobą, gdy prowadzisz działalność

 

kwota, którą zadeklarujesz, nie niższa niż 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego

dopiero rozpoczynasz działalność gospodarczą (pierwsze 24 miesiące kalendarzowe od dnia jej rozpoczęcia) i spełniasz poniższe warunki:

  1. nie prowadzisz ani nie prowadziłeś żadnej pozarolniczej działalności w  ostatnich 60 miesiącach kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia tej działalności,
  2. nie prowadzisz działalności na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej, w tym lub poprzednim roku kalendarzowym, wykonywałeś w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres Twojej działalności gospodarczej

zadeklarowana kwota, nie niższa niż 30 proc. minimalnego wynagrodzenia

korzystasz z ulgi na start

opłacasz wyłącznie składkę na ubezpieczenie zdrowotne; nie opłacasz składek na ubezpieczenia społeczne

korzystasz z małego ZUS+

indywidualnie wyliczona kwota

korzysta z zasiłku macierzyńskiego lub zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego

kwota zasiłku

jest na urlopie wychowawczym

kwota przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia, które otrzymała za ostatnie 12 miesięcy kalendarzowych przed tym urlopem; nie może być wyższa niż kwota 60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek ani niższa niż 75 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia

 

Czy są jakieś ograniczenia dotyczące wysokości podstawy wymiaru

Tak, ograniczenia są następujące:

  1. Roczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i ubezpieczenia rentowe nie może przekroczyć tzw. 30-krotności; aktualną kwotę znajdziesz na stronie ze wskaźnikami .
  2. Gdy ubezpieczony przystąpił dobrowolnie do ubezpieczenia chorobowego (np. jest zleceniobiorcą), podstawa składki na to ubezpieczenie nie może przekraczać miesięcznie 250 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy.

Czy jeśli udzielasz ubezpieczonemu świadczeń w naturze, liczą się one do jego przychodu

Tak, oprócz wynagrodzenia przychodem ubezpieczonego jest także wartość świadczenia w naturze, np. gdy wynajmujesz dla niego mieszkanie.