Ścieżka nawigacji

Opis spraw

Opis spraw

Przygotowane dla klientów ZUS opisy spraw do załatwienia, pogrupowane tematycznie, zawierają:
- możliwe sposoby załatwienia danej sprawy (przez internet, osobiście, pocztą);
- wymagany zakres danych i wykaz dokumentów niezbędnych do jej załatwienia;
- szczegółowy opis czynności (krok po kroku, jakie musi podjąć klient w celu załatwienia danej sprawy);
- terminy, w jakich sprawa zostanie załatwiona przez ZUS;
- wskazówki co do dalszych kroków, które może podjąć klient po rozstrzygnięciu sprawy.

Opis spraw

Jak uzyskać zasiłek opiekuńczy z tytułu opieki nad dzieckiem zdrowym do lat 8

Rozwiń zakładkę Zwiń zakładkę Przez internet

Co przygotować?

  1. Login i hasło do swojego profilu PUE ZUS. Jeżeli nie masz zarejestrowanego profilu PUE ZUS, załatw sprawę osobiście albo listownie. Profil PUE ZUSmożesz założyć przy użyciu certyfikatu kwalifikowanego lub profilu zaufanego ePUAP albo w najbliższej terenowej jednostce organizacyjnej ZUS.
  2. Certyfikat kwalifikowany oraz PIN do certyfikatu kwalifikowanego lub login i hasło do profilu zaufanego ePUAP.

Uwaga: Z tej formy złożenia wniosku możesz skorzystać jeśli zasiłek będzie wypłacał ZUS.

Jakie są terminy?

  1. Roszczenie o wypłatę zasiłku przedawnia się po upływie 6 miesięcy od ostatniego dnia okresu, za który zasiłek przysługuje.
  2. Jeśli nie zgłosiłeś roszczenia o wypłatę zasiłku z przyczyn niezależnych od Ciebie, termin 6 miesięcy liczy się od dnia, w którym ustała przeszkoda uniemożliwiająca zgłoszenie roszczenia.
  3. Wypłata zasiłku opiekuńczego przez ZUS nastąpi niezwłocznie, nie później niż w terminie 30 dni od daty złożenia dokumentów niezbędnych do stwierdzenia uprawnień do zasiłku.

Jak to zrobić?

  1. Zaloguj się na swój profil na Platformie Usług Elektronicznych (PUE).
  2. W katalogu usług wybierz usługę "Złożenie dokumentu Z-15".
    Uwaga: Wniosek o zasiłek opiekuńczy (Z-15), należy złożyć przy każdorazowym ubieganiu się o zasiłek opiekuńczy, z wyjątkiem przypadków nieprzerwanych okresów sprawowania opieki nad tym samym dzieckiem.

  3. W przypadku nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, przedszkola lub szkoły, do których uczęszcza dziecko w katalogu usług wybierz dodatkowo usługę  "Złożenie dokumentu ZAS-36".

  4. Jeśli jesteś ubezpieczonym - ojcem dziecka lub ubezpieczonym- członkiem najbliższej rodziny i sprawujesz opiekę nad dzieckiem, gdy jego matka, która pobiera zasiłek macierzyński w wymiarze 8 tygodni po porodzie przebywa  w szpitalu (albo innej placówce leczniczej) ze względu na stan zdrowia uniemożliwiający sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem, lub legitymuje się orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji albo orzeczeniem o niepełnosprawności w stopniu znacznym, albo porzuciła dziecko - w katalogu usług wybierz dodatkowo usługę "Złożenie dokumentu ZAS-39".

  5. Uzupełnij dane w formularzu/ach  elektronicznym/ych i złóż dyspozycję sposobu odbioru korespondencji w sprawie. Domyślnie korespondencja zostanie skierowana do Ciebie elektronicznie poprzez PUE ZUS. Możesz także wybrać odpowiedź w formie papierowej z odbiorem osobistym bądź przez pełnomocnika albo pocztą tradycyjną.

  6. Jeśli masz konto w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej nie zapomnij podać numeru rachunku, na który ZUS ma wypłacić zasiłek.

  7. Podpisz wniosek Z-15 i ewentualnie oświadczenie ZAS-36 lub ZAS-39 za pomocą certyfikatu kwalifikowanego lub profilu zaufanego ePUAP; wyślij elektronicznie do ZUS.

Dalsze kroki

  1. Osobiście lub pocztą dostarcz do terenowej jednostki organizacyjnej ZUS właściwej ze względu na siedzibę płatnika składek, pozostałe dokumenty:
    • dokument potwierdzający powód konieczności sprawowania opieki:
      • wystawione przez lekarza na zwykłym druku zaświadczenie, które powinno zawierać: imię i nazwisko małżonka ubezpieczonego lub rodzica dziecka stale opiekującego się dzieckiem, okres i przyczynę konieczności sprawowania opieki nad dzieckiem, nazwisko dziecka i jego imię (jeśli zostało już nadane), nad którym ma być sprawowana opieka oraz pieczątkę i podpis lekarza - w przypadku porodu lub choroby małżonka ubezpieczonego lub rodzica dziecka stale opiekującego się dzieckiem, albo jego pobytu w szpitalu lub innej placówce leczniczej,
      • pisemne oświadczenie o chorobie niani, z którą rodzice mają zawartą umowę uaktywniającą lub dziennego opiekuna, sprawujących opiekę nad dzieckiem oraz wydruk zaświadczenia lekarskiego lub kopia zaświadczenia lekarskiego wystawionego na formularzu zaświadczenia lekarskiego wydrukowanym z systemu teleinformatycznego albo kopia zaświadczenia lekarskiego wystawionego na zwykłym druku, stwierdzające niezdolność do pracy niani lub dziennego opiekuna i okres tej niezdolności albo kopia zaświadczenia lekarskiego na druku ZUS ZLA potwierdzona przez ubezpieczonego za zgodność z oryginałem – w przypadku konieczności opieki nad dzieckiem z powodu choroby niani lub dziennego opiekuna,
      • decyzja o konieczności izolacji dziecka wydana przez właściwy organ albo uprawniony podmiot, na podstawie przepisów o zapobieganiu i zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi – w przypadku izolacji dziecka z powodu podejrzenia o nosicielstwo zarazków  choroby  zakaźnej,
      • zaświadczenie lekarskie o okresie pobytu ubezpieczonej matki dziecka w szpitalu albo innej placówce leczniczej -  jeśli jesteś ubezpieczonym  ojcem dziecka lub innym ubezpieczonym członkiem najbliższej rodziny i sprawujesz opiekę nad dzieckiem, gdy ubezpieczona matka dziecka, która pobiera zasiłek macierzyński w wymiarze 8 tygodni po porodzie przebywa w szpitalu albo innej placówce leczniczej,
      • prawomocne orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji lub niepełnosprawności w stopniu znacznym matki dziecka, lub jego kopia potwierdzona za zgodność z oryginałem przez płatnika składek albo przez ZUS  - jeśli jesteś ubezpieczonym  ojcem dziecka lub innym ubezpieczonym członkiem najbliższej rodziny i sprawujesz opiekę nad dzieckiem, gdy ubezpieczona matka dziecka, która pobiera zasiłek macierzyński w wymiarze 8 tygodni po porodzie z powodu niezdolności do samodzielnej egzystencji lub niepełnosprawności nie może sprawować osobistej opieki nad dzieckiem,
      • oświadczenie ubezpieczonego o porzuceniu dziecka przez matkę dziecka, zawierające datę porzucenia oraz oświadczenie ubezpieczonego o pobieraniu przez ubezpieczoną matkę dziecka zasiłku macierzyńskiego w wymiarze do 8 tygodni po porodzie – jeśli jesteś ubezpieczonym ojcem dziecka lub innym ubezpieczonym członkiem rodziny i sprawujesz opiekę nad dzieckiem w przypadku gdy ubezpieczona  matka dziecka porzuciła dziecko przed upływem 8 tygodni po porodzie,
    • wypełnione przez płatnika składek zaświadczenie:
      • na druku Z-3 - jeśli jesteś pracownikiem,
      • na druku Z-3b - jeśli jesteś osobą prowadzącą pozarolniczą działalność, osobą współpracującą z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność lub jesteś duchownym,
      • na druku Z-3a - w przypadku pozostałych ubezpieczonych.
        Druki zaświadczeń płatnika składek (Z-3, Z-3a, Z-3b) są dostępne na stronie internetowej ZUS, można je wydrukować po wypełnieniu w formie elektronicznej na profilu PUE ZUS (usługa "Złożenie dokumentu Z-3", "Złożenie dokumentu Z-3a", "Złożenie dokumentu Z-3b") albo uzyskać w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS.
        Uwaga: Płatnik składek ma możliwość złożenia do ZUS dokumentów Z-3, Z-3b, Z-3a za pośrednictwem PUE ZUS.
  2. Dokumenty możesz także złożyć w dowolnej terenowej jednostki organizacyjnej ZUS, która przekaże je do właściwej jednostki ZUS.
  3. Dopełniłeś wszystkich formalności.
  4. W przypadku przyznania prawa do zasiłku opiekuńczego wypłata zasiłku przez ZUS nastąpi na wskazany przez Ciebie rachunek. Jeśli nie podałeś numeru rachunku, zasiłek zostanie wysłany na adres zamieszkania lub inny, wskazany jako adres do wypłaty.
  5. Jeżeli złożyłeś dyspozycję odbioru korespondencji  w formie elektronicznej, o nadejściu korespondencji  zostaniesz powiadomiony mailem lub dodatkowo SMS zdefiniowanymi w profilu PUE ZUS. Po zalogowaniu na swoim profilu PUE ZUS podpisz Urzędowe Poświadczenie Doręczenia (UPD). Tylko wtedy uzyskasz dostęp do dokumentu elektronicznego.
  6. Jeżeli złożyłeś dyspozycję odbioru korespondencji w formie papierowej, pocztą tradycyjną, oczekuj na korespondencję z ZUS.
  7. Jeżeli złożyłeś dyspozycję odbioru korespondencji w formie papierowej, odbierz pismo osobiście bądź przez pełnomocnika.
  8. W przypadku odmowy prawa do zasiłku opiekuńczego otrzymasz z ZUS decyzję.
  9. Od decyzji w sprawie zasiłku opiekuńczego możesz odwołać się do Sądu Rejonowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w terminie 1 miesiąca od dnia doręczenia decyzji. Odwołanie złóż za pośrednictwem Oddziału ZUS, który wydał decyzję.

Podstawa prawna usługi

Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jednolity Dz. U. z 2019 r., poz. 645)
Rozwiń zakładkę Zwiń zakładkę Osobiście

Co przygotować?

  1. Wniosek o zasiłek opiekuńczy Z-15A. Druk wniosku w celu jego wypełnienia możesz pobrać ze strony internetowej ZUS albo w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS albo możesz wydrukować po wypełnieniu go w formie elektronicznej na profilu PUE ZUS (usługa "Złożenie dokumentu Z-15A").
    Uwaga: Wniosek o zasiłek opiekuńczy (Z-15A), należy złożyć przy każdorazowym ubieganiu się o zasiłek opiekuńczy, z wyjątkiem przypadków nieprzerwanych okresów sprawowania opieki nad tym samym dzieckiem.                
  2. Dokument potwierdzający powód konieczności sprawowania opieki:
    • pisemne oświadczenie o nieprzewidzianym zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których uczęszcza dziecko  - w przypadku konieczności sprawowania opieki nad dzieckiem z powodu  nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których uczęszcza dziecko; oświadczenie możesz wydrukować po wypełnieniu go w formie elektronicznej na profilu PUE ZUS (usługa "Złożenie dokumentu ZAS-36"), pobrać ze strony internetowej ZUS albo uzyskać w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS,
    • wystawione przez lekarza na zwykłym druku zaświadczenie, które powinno zawierać: imię i nazwisko małżonka ubezpieczonego lub rodzica dziecka stale opiekującego się dzieckiem, okres i przyczynę konieczności sprawowania opieki nad dzieckiem, nazwisko dziecka i jego imię (jeśli zostało już nadane), nad którym ma być sprawowana opieka oraz pieczątkę i podpis lekarza - w przypadku porodu lub choroby małżonka ubezpieczonego lub rodzica dziecka stale opiekującego się dzieckiem, albo jego pobytu w szpitalu lub innej placówce leczniczej,
    • pisemne oświadczenie o chorobie niani, z którą rodzice mają zawartą umowę uaktywniającą lub dziennego opiekuna, sprawujących opiekę nad dzieckiem oraz wydruk zaświadczenia lekarskiego lub kopię zaświadczenia lekarskiego wystawionego na formularzu zaświadczenia lekarskiego wydrukowanym z systemu teleinformatycznego albo kopię zaświadczenia lekarskiego wystawionego na zwykłym druku, stwierdzające niezdolność do pracy niani lub dziennego opiekuna i okres tej niezdolności albo kopię zaświadczenia lekarskiego na druku ZUS ZLA potwierdzoną przez ubezpieczonego za zgodność z oryginałem – w przypadku konieczności opieki nad dzieckiem z powodu choroby niani lub dziennego opiekuna,
    • decyzję o konieczności izolacji dziecka wydaną przez właściwy organ albo uprawniony podmiot, na podstawie przepisów o zapobieganiu i zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi – w przypadku izolacji dziecka z powodu podejrzenia o nosicielstwo zarazków  choroby  zakaźnej,
    • zaświadczenie lekarskie o okresie pobytu ubezpieczonej matki dziecka w szpitalu albo innej placówce leczniczej oraz oświadczenie ubezpieczonego o pobieraniu przez ubezpieczoną matkę dziecka zasiłku macierzyńskiego w wymiarze do 8 tygodni po porodzie -  jeśli jesteś ubezpieczonym ojcem dziecka lub innym ubezpieczonym członkiem najbliższej rodziny i sprawujesz opiekę nad dzieckiem, gdy ubezpieczona matka dziecka, która pobiera zasiłek macierzyński w wymiarze 8 tygodni po porodzie przebywa w szpitalu albo innej placówce leczniczej; oświadczenie możesz wydrukować po wypełnieniu go w formie elektronicznej na profilu PUE ZUS (usługa „Złożenie dokumentu ZAS-39”), pobrać ze strony internetowej ZUS albo uzyskać w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS,
    • prawomocne orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji lub niepełnosprawności w stopniu znacznym matki dziecka, lub jego kopia potwierdzona za zgodność z oryginałem przez płatnika składek albo przez ZUS oraz oświadczenie ubezpieczonego o pobieraniu przez ubezpieczoną matkę dziecka zasiłku macierzyńskiego w wymiarze do 8 tygodni po porodzie - jeśli jesteś ubezpieczonym ojcem dziecka lub innym ubezpieczonym członkiem najbliższej rodziny i sprawujesz opiekę nad dzieckiem, gdy ubezpieczona matka dziecka, która pobiera zasiłek macierzyński w wymiarze 8 tygodni po porodzie z powodu niezdolności do samodzielnej egzystencji lub niepełnosprawności w stopniu znacznym nie może sprawować osobistej opieki nad dzieckiem; oświadczenie możesz wydrukować po wypełnieniu go w formie elektronicznej na profilu PUE ZUS (usługa „Złożenie dokumentu ZAS-39”), pobrać ze strony internetowej ZUS albo uzyskać w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS,
    • oświadczenie ubezpieczonego o porzuceniu dziecka przez matkę dziecka, zawierające datę porzucenia oraz oświadczenie ubezpieczonego o pobieraniu przez ubezpieczoną matkę dziecka zasiłku macierzyńskiego w wymiarze do 8 tygodni po porodzie – jeśli jesteś ubezpieczonym ojcem dziecka lub innym ubezpieczonym członkiem rodziny i sprawujesz opiekę nad dzieckiem w przypadku gdy ubezpieczona matka dziecka porzuciła dziecko przed upływem 8 tygodni po porodzie; oświadczenie o pobieraniu zasiłku macierzyńskiego przez matkę dziecka możesz wydrukować po wypełnieniu go w formie elektronicznej na profilu PUE ZUS (usługa „Złożenie dokumentu ZAS-39”), pobrać ze strony internetowej ZUS albo uzyskać w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS.
  3. Jeśli zasiłek będzie wypłacany przez ZUS wypełnione przez płatnika składek zaświadczenie:
    • na druku Z-3 - jeśli jesteś pracownikiem,
    • na druku Z-3b - jeśli jesteś osobą prowadzącą pozarolniczą działalność, osobą współpracującą z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność albo jesteś duchownym,
    • na druku Z-3a - w przypadku pozostałych ubezpieczonych.
      Uwaga: Płatnik składek ma możliwość złożenia do ZUS zaświadczenia Z-3, Z-3a, Z-3b za pośrednictwem PUE ZUS. Druk zaświadczenia w celu jego wypełnienia płatnik składek może pobrać ze strony internetowej ZUS, albo w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS, albo może wydrukować po wypełnieniu w formie elektronicznej na profilu PUE ZUS.
  4. Jeżeli posiadasz konto w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej nie zapomnij podać numeru rachunku, na który ZUS ma wypłacić zasiłek.
  5. Dokument potwierdzający tożsamość (dowód osobisty, paszport).
  6. Jeżeli w Twoim imieniu występuje osoba będąca Twoim pełnomocnikiem, konieczne jest Twoje pisemne pełnomocnictwo – druk pełnomocnictwa PEL dostępny jest również na PUE ZUS.

Jakie są terminy?

  1. Roszczenie o wypłatę zasiłku przedawnia się po upływie 6 miesięcy od ostatniego dnia  okresu, za który zasiłek przysługuje.
  2. Jeśli nie zgłosiłeś roszczenia o wypłatę zasiłku z przyczyn niezależnych od Ciebie, termin 6 miesięcy liczy się od dnia, w którym ustała przeszkoda uniemożliwiająca zgłoszenie roszczenia.
  3. Zasiłek opiekuńczy może być wypłacony przez ZUS lub płatnika składek. Jeżeli  zasiłek będzie wypłacany przez ZUS wypłata zasiłku nastąpi niezwłocznie, nie później niż w terminie 30 dni od daty złożenia dokumentów niezbędnych do stwierdzenia uprawnień do zasiłku. Jeżeli zasiłek będzie wypłacany przez płatnika składek, ponieważ zgłasza on do ubezpieczenia chorobowego więcej niż 20 ubezpieczonych, zasiłek otrzymasz w terminie wypłaty wynagrodzenia, nie później niż w terminie 30 dni od daty złożenia dokumentów niezbędnych do stwierdzenia uprawnień do zasiłku.

Jak to zrobić?

  1. Jeśli Twój płatnik składek zgłasza do ubezpieczenia chorobowego:
    • powyżej 20 ubezpieczonych - dokumenty dostarcz do swojego płatnika, który  ustali uprawnienia do zasiłku,
    • nie więcej niż 20 ubezpieczonych - jeśli jesteś pracownikiem dokumenty dostarcz do płatnika składek, który komplet dokumentów przekaże do ZUS.
      W przypadku pozostałych ubezpieczonych dokumenty mogą być złożone bezpośrednio w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS.
  2. Jeśli wykonujesz  pozarolniczą działalność lub współpracujesz z taką osobą albo jesteś duchownym, dokumenty dostarcz do terenowej jednostki organizacyjnej ZUS właściwej ze względu na siedzibę płatnika składek.
  3. Dokumenty możesz też złożyć w dowolnej terenowej jednostce organizacyjnej ZUS, która przekaże je do właściwej jednostki ZUS.
  4. Termin wizyty w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS możesz zarezerwować poprzez PUE ZUS.

Dalsze kroki

  1. Dopełniłeś wszystkich formalności. 
  2. W przypadku przyznania prawa do zasiłku opiekuńczego wypłata zasiłku nastąpi na wskazany przez Ciebie rachunek. Jeśli nie podałeś numeru rachunku, zasiłek zostanie wysłany przez ZUS na adres zamieszkania lub inny, wskazany jako adres do wypłaty.
  3. Jeżeli ZUS odmówi Ci zasiłku opiekuńczego otrzymasz w tej sprawie decyzję.
  4. Jeżeli płatnik składek odmówi Ci zasiłku opiekuńczego możesz wystąpić do ZUS o wydanie decyzji.
  5. Od decyzji w sprawie zasiłku opiekuńczego możesz odwołać się do Sądu Rejonowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w terminie 1 miesiąca od dnia doręczenia decyzji. Odwołanie złóż za pośrednictwem Oddziału ZUS, który wydał decyzję.
  6. Korespondencję w sprawie zasiłku otrzymasz na wskazany przez Ciebie adres. Możesz zmienić dyspozycję odbioru korespondencji i odebrać ją osobiście lub przez pełnomocnika w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS albo elektronicznie na swoim profilu PUE ZUS.

Podstawa prawna usługi

Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jednolity Dz. U. z 2019 r., poz. 645)
Rozwiń zakładkę Zwiń zakładkę Pocztą

Co przygotować?

  1. Wniosek o zasiłek opiekuńczy Z-15A. Druk wniosku w celu jego wypełnienia możesz pobrać ze strony internetowej ZUS albo w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS albo możesz wydrukować po wypełnieniu go w formie elektronicznej na profilu PUE ZUS (usługa "Złożenie dokumentu Z-15A").
    Uwaga: Wniosek o zasiłek opiekuńczy (Z-15A), należy złożyć przy każdorazowym ubieganiu się o zasiłek opiekuńczy, z wyjątkiem przypadków nieprzerwanych okresów sprawowania opieki nad tym samym dzieckiem.                
  2. Dokument potwierdzający powód konieczności sprawowania opieki:
    • pisemne oświadczenie o nieprzewidzianym zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których uczęszcza dziecko  - w przypadku konieczności sprawowania opieki nad dzieckiem z powodu  nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których uczęszcza dziecko; oświadczenie możesz wydrukować po wypełnieniu go w formie elektronicznej na profilu PUE ZUS (usługa "Złożenie dokumentu ZAS-36"), pobrać ze strony internetowej ZUS albo uzyskać w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS,
    • wystawione przez lekarza na zwykłym druku zaświadczenie, które powinno zawierać: imię i nazwisko małżonka ubezpieczonego lub rodzica dziecka stale opiekującego się dzieckiem, okres i przyczynę konieczności sprawowania opieki nad dzieckiem, nazwisko dziecka i jego imię (jeśli zostało już nadane), nad którym ma być sprawowana opieka oraz pieczątkę i podpis lekarza - w przypadku porodu lub choroby małżonka ubezpieczonego lub rodzica dziecka stale opiekującego się dzieckiem, albo jego pobytu w szpitalu lub innej placówce leczniczej,
    • pisemne oświadczenie o chorobie niani, z którą rodzice mają zawartą umowę uaktywniającą lub dziennego opiekuna, sprawujących opiekę nad dzieckiem oraz wydruk zaświadczenia lekarskiego lub kopię zaświadczenia lekarskiego wystawionego na formularzu zaświadczenia lekarskiego wydrukowanym z systemu teleinformatycznego albo kopię zaświadczenia lekarskiego wystawionego na zwykłym druku, stwierdzające niezdolność do pracy niani lub dziennego opiekuna i okres tej niezdolności albo kopię zaświadczenia lekarskiego na druku ZUS ZLA potwierdzoną przez ubezpieczonego za zgodność z oryginałem – w przypadku konieczności opieki nad dzieckiem z powodu choroby niani lub dziennego opiekuna,
    • decyzję o konieczności izolacji dziecka wydaną przez właściwy organ albo uprawniony podmiot, na podstawie przepisów o zapobieganiu i zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi – w przypadku izolacji dziecka z powodu podejrzenia o nosicielstwo zarazków  choroby  zakaźnej,
    • zaświadczenie lekarskie o okresie pobytu ubezpieczonej matki dziecka w szpitalu albo innej placówce leczniczej oraz oświadczenie ubezpieczonego o pobieraniu przez ubezpieczoną matkę dziecka zasiłku macierzyńskiego w wymiarze do 8 tygodni po porodzie -  jeśli jesteś ubezpieczonym ojcem dziecka lub innym ubezpieczonym członkiem najbliższej rodziny i sprawujesz opiekę nad dzieckiem, gdy ubezpieczona matka dziecka, która pobiera zasiłek macierzyński w wymiarze 8 tygodni po porodzie przebywa w szpitalu albo innej placówce leczniczej; oświadczenie możesz wydrukować po wypełnieniu go w formie elektronicznej na profilu PUE ZUS (usługa „Złożenie dokumentu ZAS-39”), pobrać ze strony internetowej ZUS albo uzyskać w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS,
    • prawomocne orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji lub niepełnosprawności w stopniu znacznym matki dziecka, lub jego kopia potwierdzona za zgodność z oryginałem przez płatnika składek albo przez ZUS oraz oświadczenie ubezpieczonego o pobieraniu przez ubezpieczoną matkę dziecka zasiłku macierzyńskiego w wymiarze do 8 tygodni po porodzie - jeśli jesteś ubezpieczonym ojcem dziecka lub innym ubezpieczonym członkiem najbliższej rodziny i sprawujesz opiekę nad dzieckiem, gdy ubezpieczona matka dziecka, która pobiera zasiłek macierzyński w wymiarze 8 tygodni po porodzie z powodu niezdolności do samodzielnej egzystencji lub niepełnosprawności w stopniu znacznym nie może sprawować osobistej opieki nad dzieckiem; oświadczenie możesz wydrukować po wypełnieniu go w formie elektronicznej na profilu PUE ZUS (usługa „Złożenie dokumentu ZAS-39”), pobrać ze strony internetowej ZUS albo uzyskać w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS,
    • oświadczenie ubezpieczonego o porzuceniu dziecka przez matkę dziecka, zawierające datę porzucenia oraz oświadczenie ubezpieczonego o pobieraniu przez ubezpieczoną matkę dziecka zasiłku macierzyńskiego w wymiarze do 8 tygodni po porodzie – jeśli jesteś ubezpieczonym ojcem dziecka lub innym ubezpieczonym członkiem rodziny i sprawujesz opiekę nad dzieckiem w przypadku gdy ubezpieczona matka dziecka porzuciła dziecko przed upływem 8 tygodni po porodzie; oświadczenie o pobieraniu zasiłku macierzyńskiego przez matkę dziecka możesz wydrukować po wypełnieniu go w formie elektronicznej na profilu PUE ZUS (usługa „Złożenie dokumentu ZAS-39”), pobrać ze strony internetowej ZUS albo uzyskać w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS.
  3. Jeśli zasiłek będzie wypłacany przez ZUS wypełnione przez płatnika składek zaświadczenie:
    • na druku Z-3 - jeśli jesteś pracownikiem,
    • na druku Z-3b - jeśli jesteś osobą prowadzącą pozarolniczą działalność, osobą współpracującą z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność albo jesteś duchownym,
    • na druku Z-3a - w przypadku pozostałych ubezpieczonych.
      Uwaga: Płatnik składek ma możliwość złożenia do ZUS zaświadczenia Z-3, Z-3a, Z-3b za pośrednictwem PUE ZUS. Druk zaświadczenia w celu jego wypełnienia płatnik składek może pobrać ze strony internetowej ZUS, albo w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS, albo może wydrukować po wypełnieniu w formie elektronicznej na profilu PUE ZUS.
  4. Jeżeli posiadasz konto w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej nie zapomnij podać numeru rachunku, na który ZUS ma wypłacić zasiłek.
  5. Jeżeli w Twoim imieniu występuje osoba będąca Twoim pełnomocnikiem, konieczne jest Twoje pisemne pełnomocnictwo – druk pełnomocnictwa PEL dostępny jest również na PUE ZUS.

Jakie są terminy?

  1. Roszczenie o wypłatę zasiłku przedawnia się po upływie 6 miesięcy od ostatniego dnia  okresu, za który zasiłek przysługuje.
  2. Jeśli nie zgłosiłeś roszczenia o wypłatę zasiłku z przyczyn niezależnych od Ciebie, termin 6 miesięcy liczy się od dnia, w którym ustała przeszkoda uniemożliwiająca zgłoszenie roszczenia.
  3. Zasiłek opiekuńczy może być wypłacony przez ZUS lub płatnika składek. Jeżeli  zasiłek będzie wypłacany przez ZUS wypłata zasiłku nastąpi niezwłocznie, nie później niż w terminie 30 dni od daty złożenia dokumentów niezbędnych do stwierdzenia uprawnień do zasiłku. Jeżeli zasiłek będzie wypłacany przez płatnika składek, ponieważ zgłasza on do ubezpieczenia chorobowego więcej niż 20 ubezpieczonych, zasiłek otrzymasz w terminie wypłaty wynagrodzenia, nie później niż w terminie 30 dni od daty złożenia dokumentów niezbędnych do stwierdzenia uprawnień do zasiłku.

Jak to zrobić?

  1. Jeśli Twój płatnik składek zgłasza do ubezpieczenia chorobowego:
    • powyżej 20 ubezpieczonych - dokumenty dostarcz do swojego płatnika, który  ustali uprawnienia do zasiłku,
    • nie więcej niż 20 ubezpieczonych - jeśli jesteś pracownikiem dokumenty dostarcz do płatnika składek, który komplet dokumentów przekaże do ZUS.
      W przypadku pozostałych ubezpieczonych dokumenty mogą być wysłane bezpośrednio do terenowej jednostki organizacyjnej ZUS.
  2. Jeśli wykonujesz  pozarolniczą działalność lub współpracujesz z taką osobą albo jesteś duchownym, dokumenty wyślij do terenowej jednostki organizacyjnej ZUS właściwej ze względu na siedzibę płatnika składek.
  3. Dokumenty możesz też wysłać do dowolnej terenowej jednostki organizacyjnej ZUS, która przekaże je do właściwej jednostki ZUS.

Dalsze kroki

  1. Dopełniłeś wszystkich formalności. 
  2. W przypadku przyznania prawa do zasiłku opiekuńczego wypłata zasiłku nastąpi na wskazany przez Ciebie rachunek. Jeśli nie podałeś numeru rachunku, zasiłek zostanie wysłany przez ZUS na adres zamieszkania lub inny, wskazany jako adres do wypłaty.
  3. Jeżeli ZUS odmówi Ci zasiłku opiekuńczego otrzymasz w tej sprawie decyzję.
  4. Jeżeli płatnik składek odmówi Ci zasiłku opiekuńczego możesz wystąpić do ZUS o wydanie decyzji.
  5. Od decyzji w sprawie zasiłku opiekuńczego możesz odwołać się do Sądu Rejonowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w terminie 1 miesiąca od dnia doręczenia decyzji. Odwołanie złóż za pośrednictwem Oddziału ZUS, który wydał decyzję.
  6. Korespondencję w sprawie zasiłku otrzymasz na wskazany przez Ciebie adres. Możesz zmienić dyspozycję odbioru korespondencji i odebrać ją osobiście lub przez pełnomocnika w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS albo elektronicznie na swoim profilu PUE ZUS.

Podstawa prawna usługi

Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jednolity Dz. U. z 2019 r., poz. 645)