Praca w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze oraz wiek uprawniający do przejścia na emeryturę

3 November 2015

Praca w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze oraz wiek uprawniający do przejścia na emeryturę:

co najmniej 15 lat zatrudnienia na kolei, dla osób w wieku: 55 lat (kobieta) i 60 lat (mężczyzna).

Okresy zatrudnienia na kolei to okresy pozostawania w stosunku pracy w kolejowych jednostkach organizacyjnych, w czasie których pracownik pobierał wynagrodzenie lub zasiłki z ubezpieczenia społecznego: chorobowy, macierzyński lub opiekuńczy.

co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach wymienionej w wykazie A dla osób w wieku: 55 lat (kobieta) i 60 lat (mężczyzna).

Numer działu	Rodzaje prac w szczególnych warunkach
Dział I	Prace w górnictwie
Dział II	Prace w energetyce
Dział III	Prace w hutnictwie i przemyśle metalowym
Dział IV	Prace w chemii
Dział V	Prace w budownictwie i przemyśle materiałów budowlanych
Dział VI	Prace w leśnictwie, przemyśle drzewnym i papierniczym
Dział VII	Prace w przemyśle lekkim
Dział VIII	Prace w transporcie i łączności
Dział IX	Prace w gospodarce komunalnej
Dział X	Prace w rolnictwie i przemyśle rolno-spożywczym
Dział XI	Prace w przemyśle poligraficznym
Dział XII	Prace w służbie zdrowia i opiece społecznej
Dział XIII	Prace w zespołach formujących szkło

wiek wynoszący 10, 15 lub 20 lat w zależności od wykonywanej pracy na stanowisku pracy wymienionym w wykazie B rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przy spełnieniu pozostałych warunków.

Numer działu w wykazie B	Staż pracy w szczególnych warunkach	Wymagane warunki dotyczące wieku emerytalnego
Dział I prace na statkach żeglugi powietrznej	co najmniej 15 lat pracy na statkach żeglugi powietrznej, wymienionej w dziale I wykazu B	ukończenie wieku emerytalnego wynoszącego 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn albo 50 lat dla kobiet i 55 lat dla mężczyzn, jeżeli komisja lotniczo-lekarska wydała orzeczenie o niezdolności do wykonywania czynności członka personelu latającego, osiągnięcie ww. wieku w czasie wykonywania prac wymienionych w dziale I wykazu B lub w czasie zatrudnienia, do którego pracownik został skierowany po zwolnieniu z pracy na statkach żeglugi powietrznej (warunek ten nie jest wymagany, jeżeli pracownik z powodu inwalidztwa został zwolniony z pracy na statkach żeglugi powietrznej lub z pracy, do której został skierowany po zwolnieniu z pracy na statkach żeglugi powietrznej)
Dział II prace w portach morskich	co najmniej 15 lat pracy w portach morskich wymienionej w dziale II wykazu B	ukończenie wieku emerytalnego wynoszącego 55 lat dla kobiet i mężczyzn, osiągnięcie ww. wieku w czasie wykonywania tych prac lub zatrudnienia, do którego pracownik został skierowany stosownie do zalecenia lekarza
Dział III prace gorące w hutach żelaza i stali oraz hutach metali nieżelaznych	co najmniej 15 lat pracy w hutnictwie wymienionej w dziale III wykazu B	ukończenie wieku emerytalnego wynoszącego 55 lat, jeżeli komisja lekarska do spraw inwalidztwa i zatrudnienia orzekła trwałą niezdolność do wykonywania prac wymienionych w dziale III wykazu B, osiągnięcie ww. wieku w czasie wykonywania prac wymienionych w dziale III wykazu B lub w okresie zatrudnienia, do którego pracownik skierowany został stosownie do zalecenia lekarza
Dział IV, poz. 1–7 prace różne	co najmniej 10 lat wykonywania prac wymienionych w dziale IV wykazu B, poz. 1–7	ukończenie wieku emerytalnego wynoszącego 50 lat dla kobiet i 55 lat dla mężczyzn
Dział IV, poz. 8–9 prace różne	co najmniej 20 lat wykonywania prac wymienionych w dziale IV wykazu B, poz. 8 i 9	ukończenie wieku emerytalnego wynoszącego 50 lat dla kobiet i 55 lat dla mężczyzn

co najmniej 15 lat pracy dziennikarskiej dla osób w wieku: 55 lat (kobieta) i 60 lat (mężczyzna). Dodatkowo wymagane jest osiągnięcie ww. wieku w czasie wykonywania pracy dziennikarskiej lub wykonywanie tej pracy w dniu zgłoszenia wniosku o emeryturę oraz objęcie układem zbiorowym pracy dziennikarzy,
co najmniej 15 lat zatrudnienia w Najwyższej Izbie Kontroli dla osób w wieku: 55 lat (kobieta) i 60 lat (mężczyzna). Dodatkowo wymagane jest osiągnięcie ww. wieku w czasie zatrudnienia w Najwyższej Izbie Kontroli,
co najmniej 15 lat działalności twórczej lub artystycznej uprawnia do przejścia na emeryturę w wieku:
tancerz, akrobata, gimnastyk, ekwilibrysta, kaskader: 40 lat (kobieta) i 45 lat (mężczyzna),
solista wokalista, muzyk grający na instrumentach dętych, treser zwierząt drapieżnych: 45 lat (kobieta) i 50 lat (mężczyzna),
artysta chóru, żongler, komik cyrkowy, aktor teatru lalek: 50 lat (kobieta) i 55 lat (mężczyzna),
aktorka, dyrygentka – 55 lat,
muzyk grający na instrumentach smyczkowych, perkusyjnych oraz klawiszowych, operator obrazu filmowego, fotografik: 55 lat (kobieta) i 60 lat (mężczyzna),
w celu ustalenia uprawnień osoby w wieku 55 lat (kobieta) i 60 lat (mężczyzna) za pracowników zatrudnionych w szczególnym charakterze uważa się również:

1)   pracowników organów kontroli państwowej,

2)   pracowników organów administracji celnej,

3)   nauczycieli, wychowawców lub innych pracowników pedagogicznych wykonujących pracę nauczycielską wymienioną w art. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela,

4)   żołnierzy zawodowych, funkcjonariuszy Policji, Urzędu Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Służby Celnej, Służby Więziennej i Państwowej Straży Pożarnej, jeżeli nie spełniają warunków lub utracili prawo do świadczeń określonych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym tych osób,

5)   pracowników jednostek ochrony przeciwpożarowej.