ZUS realizuje zadania zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Tak
jak zostało to wskazane
w pytaniu, zgodnie z art. 81 ust 2zc
[1], który dotyczy płatników opodatkowanych według zasad ogólnych lub
podatkiem zryczałtowanym, ZUS z urzędu ustali podstawę wymiaru składki
w kwocie minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w dniu 1 stycznia
danego roku, w sytuacji gdy przedsiębiorca nie przekaże informacji o
miesięcznym przychodzie lub dochodzie z działalności gospodarczej, a
więc nie przekaże do ZUS za dany miesiąc dokumentów rozliczeniowych, w
których ustali podstawę wymiaru i składkę na ubezpieczenie zdrowotne.
Wynika to wprost z przepisów ustawy.
Płatnik składek [2] ma prawo złożyć korektę podstawy wymiaru składki
i należnej składki na ubezpieczenie zdrowotne wykazywanych w
dokumentach rozliczeniowych za poszczególne miesiące danego roku
składkowego do ZUS nie później niż do końca drugiego miesiąca, licząc
od upływu terminu do złożenia zeznania podatkowego [3] za dany rok kalendarzowy.
Zeznanie, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w
roku podatkowym, podatnik obowiązany jest (w zależności od formy
opodatkowania) złożyć do urzędu skarbowego (US) w terminie od 15
lutego do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. Zeznania
złożone przed początkiem terminu uznaje się za złożone w dniu 15
lutego roku następującego po roku podatkowym.
Zatem korekta podstawy wymiaru i należnej składki na ubezpieczenie
zdrowotne może być do ZUS złożona najpóźniej do 30 czerwca następnego roku.
Jeżeli po upływie terminu na złożenie korekty dokumentów (po 30
czerwca), ZUS stwierdzi, że nie została przez płatnika złożona korekta
ustalonej przez ZUS z urzędu podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie
zdrowotne, kwota tej podstawy będzie mogła być zmieniona wyłącznie w
wyniku kontroli lub w przypadku przekazania danych przez KAS lub US
(art. 81 ust 2zc).
W sytuacji, gdy po 30 czerwca ZUS stwierdzi, że należna składka na
ubezpieczenie zdrowotne ustalona od rocznej podstawy wymiaru będzie
wyższa od sumy składek rozliczonych za poszczególne miesiące danego
roku kalendarzowego, to powstałą różnicę ZUS przypisze do grudnia lub
ostatniego miesiąca podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu w danym roku
kalendarzowym albo do stycznia lub ostatniego miesiąca podlegania
ubezpieczeniu zdrowotnemu w ramach roku składkowego [4].
Przykład 1:
Płatnik opodatkowany na zasadach ogólnych nie przekazał za sierpień
2022 r. dokumentów rozliczeniowych, co oznacza że nie ustalił na ten
miesiąc podstawy wymiaru i składki na ubezpieczenie zdrowotne.
ZUS zgodnie z przepisami ustalił za sierpień 2022 r. podstawę wymiaru
w kwocie minimalnego wynagrodzenia i składkę od tak ustalonej podstawy.
Jeżeli płatnik w maju 2023 r. złoży do ZUS dokumenty rozliczeniowe za
sierpień 2022 r. to ZUS uwzględni je w rozliczeniu rocznym. Został tu
zachowany termin przekazania danych rozliczeniowych do 30 czerwca 2023 r.
Przykład 2:
Płatnik opodatkowany na zasadach ogólnych nie przekazał za sierpień
2022 r. dokumentów rozliczeniowych, co oznacza że nie ustalił za ten
miesiąc podstawy wymiaru i składki na ubezpieczenie zdrowotne.
ZUS zgodnie z przepisami ustalił za sierpień 2022 r. podstawę wymiaru
na ubezpieczenie zdrowotne
w kwocie minimalnego wynagrodzenia i
składkę od tak ustalonej podstawy.
Płatnik nie złożył do 30 czerwca 2023 r. dokumentów rozliczeniowych
za sierpień 2022 r., czyli nie przekazał informacji o podstawie
wymiaru na ubezpieczenie zdrowotne i należnej składce. Tym samym do
rozliczenia będzie brana pod uwagę wyłącznie podstawa ustalona przez
ZUS w kwocie minimalnego wynagrodzenia.
Kwota ta będzie mogła ulec zmianie wyłącznie w wyniku ustaleń
kontroli lub na podstawie danych otrzymanych przez ZUS z KAS lub z
urzędu skarbowego.
Podstawa prawna
[1] Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki
zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz.
1285, z późn. zm.) zmieniana ustawą z dnia 29 października 2021 r. o
zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o
podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.
U. poz. 2105).
[2] Art. 81 ust. 2y ustawy wskazanej w przypisie [1]
[3] o którym mowa w art. 45 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o
podatku dochodowym od osób fizycznych
[4] Art. 81 ust. 2zb ustawy wskazanej w przypisie [1]