Wynagrodzenie minimalne

Nie możesz udokumentować swoich zarobków? Sprawdź, czy do wyliczenia podstawy wymiaru emerytury, renty lub kapitału początkowego, uwzględnimy  wynagrodzenie minimalne. 

Co w przypadku, gdy nie możesz udowodnić wysokości zarobków

Jeżeli udokumentujesz, że byłeś zatrudniony na podstawie umowy o pracę, ale nie posiadasz dokumentów, które potwierdzą wysokość zarobków jakie otrzymywałeś w tym czasie, wówczas do wyliczenia podstawy wymiaru emerytury, renty lub kapitału początkowego przyjmiemy wynagrodzenie minimalne pracowników.

To, że nie możesz udokumentować zarobków, może być spowodowane m.in. tym, że:

• firma, w której pracowałeś, już nie istnieje; 
• nie możesz odnaleźć archiwum, które przechowuje dokumentację płacową Twojego zakładu pracy;
• dokumentacja kadrowo-płacowa została zniszczona.

Ważne! Musisz udokumentować, że w danym okresie wykonywałeś pracę w ramach stosunku pracy. Wynagrodzenie minimalne przyjmiemy tylko za te okresy, kiedy pozostawałeś w ubezpieczeniu pracowniczym.

Według jakich zasad przyjmujemy wynagrodzenie minimalne 

Wynagrodzenie minimalne ustalamy proporcjonalnie do okresu oraz wymiaru czasu Twojej pracy.  Jeśli pracowałeś na pół etatu, uwzględnimy Ci połowę wynagrodzenia minimalnego, które wtedy obowiązywało.

Ważne! Wynagrodzenie minimalne przyjmiemy za faktyczny (udowodniony) okres Twojego zatrudnienia w ramach stosunku pracy – z uwzględnieniem lat, miesięcy i dni.

Przykład 1

Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury, pani Elżbieta wskazała zarobki z 20 lat pracy - w tym wynagrodzenie z 1988 r. Z przedłożonych dokumentów wynika, że w 1988 r. pani Elżbieta pracowała w dwóch zakładach pracy. W pierwszym zakładzie pracy była zatrudniona od 1 stycznia do 31 maja 1988 r. Z zaświadczenia o wysokości zarobków wynika, że jej wynagrodzenie za ten okres wyniosło 241 400 zł. W czerwcu 1988 r. pani Elżbieta nie pracowała. Od 1 lipca do 31 grudnia 1988 r. była zatrudniona w drugim zakładzie pracy na umowę o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy. Udowodniła okres tego zatrudnienia, natomiast nie dostarczyła nam dokumentów o wysokości wynagrodzenia za ten okres. Do ustalenia podstawy wymiaru jej emerytury przyjmiemy wynagrodzenie minimalne, które obowiązywało w tym okresie. 

Jak obliczymy wynagrodzenie minimalne za ten okres.

Wynagrodzenie minimalne od 1 stycznia do 31 grudnia 1988 r. wynosiło 9 000 zł miesięcznie. W związku z tym od lipca do grudnia 1988 r., czyli za 6 miesięcy, przyjmiemy minimalne wynagrodzenie w wysokości 54 000 zł (6 x 9000 zł).

Jakie wynagrodzenie, zostanie przyjęte do ustalenia podstawy wymiaru

Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury pani Elżbiety w 1988 r. przyjmiemy:

• od 1 stycznia do 31 maja 1988 r. – 241400 zł,
• za czerwiec 1988 r. – 0 zł,
• od 1 lipca do 31 grudnia 1988 r. – 54000 zł (wynagrodzenie minimalne),

łącznie za cały 1988 r. – 295 400 zł.

Ważne! Jeżeli w jakimś roku uzyskałeś wynagrodzenie niższe niż minimalne, to nie możemy zastąpić tego wynagrodzenia wynagrodzeniem minimalnym.

Przykład 2

Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury pan Tomasz wskazuje  między innymi zarobki z 1978 roku. Pracował wówczas w pełnym wymiarze czasu pracy u pracodawcy, z którym umowę o pracę zawarł 1 stycznia 1976 roku, a rozwiązał ją w 1988 roku. Z wpisu w legitymacji ubezpieczeniowej pana Tomasza wynika, że w 1978 roku uzyskał wynagrodzenie w wysokości 16 000 zł, czyli niższe od obowiązującego wtedy wynagrodzenia minimalnego. Jednak z dokumentów, które pan Tomasz dostarczył wynika, że w 1978 r. przez 9 miesięcy przebywał na urlopie bezpłatnym. Z tego powodu nie przyjmiemy za ten rok wynagrodzenia minimalnego, lecz wynagrodzenie faktyczne.

Przykład 3

We wniosku o emeryturę pan Henryk wskazał, aby do  ustalenia podstawy wymiaru przyjąć najkorzystniejsze wynagrodzenie z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniom społecznym. Pan Henryk udowodnił 23 lata pracy na umowie o pracę, ale udokumentował zarobki jedynie z 18 lat pracy. Za pięć lat pracy w pełnym wymiarze czasu pracy (1978 –1982 r.) nie ma dokumentów, które potwierdzą wysokość jego zarobków. Do obliczenia podstawy wymiaru emerytury z 20 lat kalendarzowych, przyjmiemy minimalne wynagrodzenie za brakujące zarobki z dwóch najkorzystniejszych lat, za które pan Henryk nie udokumentował zarobków. Do ustalenia najkorzystniejszego wariantu badamy relację wynagrodzenia minimalnego do przeciętnego wynagrodzenia obowiązującego w danym roku (tzw. wskaźnik wysokości wynagrodzenia).

Tabela przedstawiająca wskaźnik wysokości wynagrodzenia w latach od 1978 do 1982

W przypadku pana Henryka najkorzystniejszy jest wskaźnik wysokości wynagrodzenia z 1980 r. i 1982 r., dlatego przy ustalaniu podstawy wymiaru jego emerytury uwzględnimy minimalne wynagrodzenie z tych dwóch lat.

Ważne! Do obliczenia podstawy wymiaru Twojej emerytury lub renty, albo kapitału początkowego możemy przyjąć wynagrodzenie minimalne z różnych  lat kalendarzowych. Wybierzemy wynagrodzenia za lata, w których wskaźnik wysokości wynagrodzenia był najwyższy. 

Sprawdź, ile wynosiło wynagrodzenie minimalne w poszczególnych latach. 

Podstawa prawna

Art. 15 ust. 2a ustawy  z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych