Pomoc dla przedsiębiorców poszkodowanych w powodzi – świadczenie interwencyjne

Jeśli prowadzisz działalność gospodarczą albo działalność pożytku publicznego albo działalność rolniczą i zostałeś poszkodowany w wyniku powodzi, możesz złożyć wniosek o świadczenie interwencyjne. Jego celem jest wsparcie w dalszym prowadzeniu działalności [1]. Sprawdź, jakie warunki trzeba spełnić, aby skorzystać z tego świadczenia.

Dla kogo świadczenie interwencyjne

Możesz otrzymać świadczenie, jeśli jesteś:

• przedsiębiorcą, o którym mowa w art. 22a ust. 1ustawy z dnia 16 września 2011 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi (Dz. U. z 2024 r. poz. 654, z późn. zm.; dalej: ustawa powodziowa),
• organizacją pozarządową lub innym podmiotem prowadzącym działalność pożytku publicznego,
  o których mowa w art. 22a ust. 1a pkt 1 ustawy powodziowej, posiadającym status płatnika składek w rozumieniu art. 4 pkt 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych na 16 września 2024 r.,
• podmiotem ekonomii społecznej, prowadzącym obok działalności pożytku publicznego również inną działalność o charakterze odpłatnym, o którym mowa w art. 22a ust. 1a pkt 2 ustawy powodziowej, posiadający status płatnika składek w rozumieniu art. 4 pkt 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych na 16 września 2024 r.,
• rolnikiem, o którym mowa w art. 22a ust. 1a pkt 3 ustawy powodziowej, posiadającym status płatnika składek w rozumieniu art. 4 pkt 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych na 16 września 2024 r.

Ważne!
Jeśli w dniu 16 września 2024 r. miałeś zawieszoną działalność gospodarczą lub działalność pożytku publicznego lub działalność rolniczą - warunek prowadzenia działalności na ten dzień jest spełniony. Zawieszenie działalności w tym przypadku traktowane jest jako jej prowadzenie. Warunek nie zostanie spełniony, jeżeli zaprzestałeś prowadzenia działalności, tj. zamknąłeś jej prowadzenie albo nie rozpocząłeś jej aktywnego wykonywania (nie nastąpiło odwieszenie działalności) od momentu otrzymania świadczenia interwencyjnego.

Pomocą mogą być więc objęte zarówno: osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, w tym wspólnicy spółek cywilnych, osoby prawne i jednostki organizacyjne niebędące osobą prawną, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, rolnicy a także organizacje pozarządowe.

Jakie warunki musisz spełnić, by otrzymać świadczenie

Otrzymasz świadczenie, jeśli:

• poniosłeś szkodę polegającą na utracie, uszkodzeniu lub zniszczeniu, bezpośrednio w wyniku powodzi, składników materialnych przedsiębiorstwa lub organizacji albo podmiotu albo gospodarstwa rolnego prowadzonego przez rolnika,  niezbędnych do dalszego prowadzenia działalności oraz
• zobowiążesz się do prowadzenia działalności gospodarczej lub działalności pożytku publicznego i innej działalności odpłatnej lub działalności rolniczej przez co najmniej 6 miesięcy od dnia otrzymania świadczenia interwencyjnego oraz 

Ważne!
Oznacza to, że jeśli masz zawieszoną działalność, to od dnia otrzymania świadczenia interwencyjnego musisz wznowić jej prowadzenie. Celem świadczenia interwencyjnego jest wsparcie dalszego prowadzenia działalności, dlatego musi ona być przez 6 miesięcy aktywnie prowadzona.

• zobowiążesz się do utrzymania poziomu zatrudnienia przez 6 miesięcy od dnia 16 września 2024 r. (czyli utrzymania liczby ubezpieczonych zgłoszonych do dobrowolnych, obowiązkowych ubezpieczeń społecznych oraz wyłącznie ubezpieczenia zdrowotnego) [3]

Ile wynosi świadczenie interwencyjne

Świadczenie przysługuje w wysokości wskazanej we wniosku. Kwota świadczenia nie może jednak przekroczyć wysokości poniesionej szkody.

Wysokość przyznanego świadczenia nie może także przekraczać wysokości ustalonej zgodnie ze sposobem wskazanym przez wnioskującego, tj. kwoty stanowiącej iloczyn:

• liczby ubezpieczonych zgłoszonych do dobrowolnych ubezpieczeń społecznych, obowiązkowych ubezpieczeń społecznych, wyłącznie ubezpieczenia zdrowotnego na dzień złożenia wniosku albo 16 września 2024 r. [3] (musimy  wziąć pod uwagę mniejszą z tych liczb) i kwoty 16 000 zł [4], albo
• średniomiesięcznego przychodu uzyskanego z prowadzenia działalności gospodarczej lub działalności pożytku publicznego i innej działalności odpłatnej lub działalności rolniczej w 2023 r. oraz współczynnika 0, 75 [4],

• maksymalnej kwoty świadczenia, która wynosi 1 000 000, 00 zł [4].

Jeśli przed wystąpieniem powodzi nie została zawarta umowa ubezpieczenia od następstw klęsk żywiołowych przedsiębiorstwa, lub składników majątkowych organizacji albo podmiotu, o których mowa w art. 22a ust. 1a pkt 1-2, albo gospodarstwa rolnego prowadzonego przez rolnika, służących do prowadzenia działalności, wysokość przyznanego świadczenia interwencyjnego nie może przekroczyć 75% wysokości szkody określonej oraz 75% maksymalnej wysokości świadczenia interwencyjnego.

Jak i kiedy złożyć wniosek

Jeśli chcesz skorzystać ze świadczenia, złóż wniosek RSI (Wniosek o świadczenie interwencyjne przeznaczone na wsparcie dalszego prowadzenia działalności gospodarczej dla przedsiębiorcy poszkodowanego w wyniku powodzi).

Wniosek o świadczenie interwencyjne możesz złożyć do 16 marca 2025 r. [5] w formie:

• elektronicznej na swoim profilu na PUE/eZUS jako pismo ogólne POG, do którego dołączasz wniosek o świadczenie interwencyjne,
  instrukcja "Jak wysłać wniosek o świadczenie interwencyjne na profilu płatnika na PUE ZUS/eZUS" - plik pdf 822 kb.
• papierowej w każdej placówce ZUS lub w punkcie mobilnym albo przesłać go pocztą.

Wniosek w formie interaktywnego formularza do pobrania ze strony www.zus.pl/wzory formularzy.

WAŻNE!
W celu prawidłowego wypełnienia wniosku, w pierwszej kolejności pobierz wniosek i zapisz go na dysku swojego komputera, następnie zamknij stronę www.zus.pl, otwórz zapisany na dysku wniosek i wypełnij go.

Instrukcja "Jak wypełnić wniosek o świadczenie interwencyjne przeznaczone na wsparcie dalszego prowadzenia działalności gospodarczej dla przedsiębiorcy poszkodowanego w wyniku powodzi (RSI)" - plik pdf 616 kb.

Jeśli nie masz dostępu do internetu lub potrzebujesz wsparcia przy wypełnianiu wniosku, możesz skorzystać z pomocy naszych pracowników ZUS w dowolnej placówce oraz w punktach mobilnych.

Co zawiera wniosek i jakie dokumenty są wymagane

We wniosku podaj kwotę świadczenia interwencyjnego, o jaką się ubiegasz, oraz określ sposób, według którego  Zakład ma ustalić jego wysokość. Możesz wskazać, że Zakład ma ustalić kwotę świadczenia  w oparciu o:

• liczbę ubezpieczonych zgłoszonych do dobrowolnych ubezpieczeń społecznych, obowiązkowych ubezpieczeń społecznych, wyłącznie ubezpieczenia zdrowotnego,
• średniomiesięczny przychód uzyskany w 2023 r.  (jeśli wybierasz tę opcję, podaj kwotę tego przychodu).

Ważne!

Jeśli jesteś rolnikiem, możesz wskazać wyłącznie jako kryterium ustalenia kwoty świadczenia interwencyjnego - liczbę ubezpieczonych.

Wysokość średniomiesięcznego przychodu ustalisz w następujący sposób: podziel przychód uzyskany z prowadzenia działalności gospodarczej lub działalności pożytku publicznego lub działalności pożytku publicznego i innej działalności odpłatnej lub działalności rolniczej w 2023 r. przez liczbę miesięcy kalendarzowych w 2023 r., w trakcie których działalność ta była prowadzona przynajmniej przez 1 dzień. Jeśli zawiesiłeś prowadzenie działalności na pełny miesiąc kalendarzowy, nie uwzględniaj go w wyliczeniu. Natomiast jeśli zawiesiłeś lub wznowiłeś działalność w trakcie miesiąca, miesiąc ten uwzględnij w wyliczeniu jako miesiąc prowadzenia działalności.

Do wniosku dołącz jeśli posiadasz:

1. oszacowanie poniesionych szkód dokonane przez:

• rzeczoznawcę lub biegłego uprawnionego do dokonania wyceny środków trwałych lub aktywów obrotowych albo
• rzeczoznawcę majątkowego albo
• ubezpieczyciela, o którym mowa w art. 43 ust. 6 zdanie drugie ustawy z dnia 16 września 2011 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi (Dz. U. z 2024 r. poz. 654, z późn. zm.),

jeśli jesteś przedsiębiorcą albo orgazniacją pożytku publicznego albo podmiotem ekonomii społecznej,

2. protokół oszacowania szkód sporządzony przez komisję, o której mowa w art. 4 ust 7 ustawy z dnia 9 maja 2008 r. o Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Dz.U. z 2023 r. poz. 1199), na którym wojewoda potwierdził wystąpienie szkód, sporządzając adnotację na tym protokole - jeśli jesteś rolnikiem,
3. dokument potwierdzający zawarcie umowy ubezpieczenia od następstw klęsk żywiołowych:

• przedsiębiorstwa lub
• składników majątkowych organizacji albo podmiotu albo gospodarstwa rolnego prowadzonego przez rolnika, służących do prowadzenia tych działalności.

Na przekazanie oszacowania poniesionych szkód masz 5 miesięcy od dnia uzyskania świadczenia interwencyjnego (jeśli nie dołączasz go do wniosku pierwszorazowego).

Ważne!

• Oszacowanie ma być dokumentem, z którego będzie wynikała kwota (wartość) składników majątkowych przedsiębiorcy lub organizacji albo podmiotu, albo rolnika, zniszczonych na skutek powodzi a nie wartość (koszt) prac niezbędnych do odtworzenia stanu z przed powodzi (np. kosztorys inwestorski, kosztorys remontowy).
• Dokument oszacowania szkody musi być podpisany przez uprawniony podmiot (nie może być zatwierdzony tylko przez poszkodowanego).
• Nie jest dokumentem potwierdzającym zawarcie umowy ubezpieczenia przedsiębiorstwa lub składników majątkowych organizacji albo podmiotu, o których mowa w art. 22a ust. 1a pkt 1-2, albo gospodarstwa rolnego od następstw klęsk żywiołowych dokument w którym wskazano, że w nieruchomości nie jest prowadzona działalność gospodarcza albo działalność pożytku publicznego albo działalność rolnicza. Z załączonego dokumentu powinno wynikać, że doszło do skutecznego zawarcia umowy ubezpieczenia – zależności od konstrukcji umowy wymagane może być również potwierdzenie opłacenia składki ubezpieczeniowej.

Składając wniosek oświadczasz, że:

• faktycznym miejscem wykonywania przez Ciebie działalności gospodarczej albo działalności pożytku publicznego albo działalności rolniczej jest teren objęty powodzią,
• prowadziłeś 16 września 2024 r. działalność gospodarczą, pożytku publicznego albo rolniczą (nawet jeśli była w tym dniu zawieszona uznaje się, że była prowadzona),
• nie zawarłeś umowy ubezpieczenia przedsiębiorstwa lub składników majątkowych organizacji albo podmiotu albo gospodarstwa rolnego prowadzonego przez rolnika, służących do prowadzenia tych działalności od następstw klęsk żywiołowych, jeśli nie dołączasz dokumentu potwierdzającego jej zawarcie.

Ponadto zobowiązujesz się do tego, że:

• przekażesz nam dokument potwierdzający oszacowanie poniesionych szkód wraz z dokumentacją, na podstawie której zostało ono dokonane, w ciągu 5 miesięcy od dnia uzyskania świadczenia interwencyjnego (jeśli nie dołączysz dokumentacji do wniosku),
• będziesz aktywnie prowadzić działalność gospodarczą albo działalność pożytku publicznego albo działalność rolniczą przez co najmniej 6 miesięcy od dnia otrzymania świadczenia interwencyjnego (jeśli masz zawieszoną działalność musisz wznowić jej prowadzenie),
• utrzymasz poziom zatrudnienia przez 6 miesięcy, licząc od 16 września 2024 r.

We wniosku podaj numer rachunku płatniczego, na który chcesz otrzymać świadczenie.

Kiedy i jak dowiesz się, czy otrzymasz świadczenie

Wniosek rozpatrzymy niezwłocznie, potraktujemy go priorytetowo.

Informacje w sprawie wniosku udostępnimy na Twoim koncie płatnika na PUE/eZUS albo prześlemy na podany przez Ciebie adres do korespondencji – w zależności od Twoich preferencji określonych we wniosku.

Dodatkowo informacje o nowych wiadomościach w sprawie wniosku prześlemy na adres e-mail lub numer telefonu, który podałeś na PUE/eZUS.

Jeśli przyznamy Ci świadczenie, otrzymasz od nas zaświadczenie o udzieleniu przez ZUS pomocy publicznej. Zaświadczenie te przekażemy także do wojewody.

W przypadku przyznania świadczenia w innej kocie niż wnioskowana, albo   odmowy przyznania świadczenia wydamy decyzję.

Decyzję wydamy również, gdy zobowiążemy Cię do zwrotu całości albo części świadczenia.

Decyzję przekażemy na Twoje konto płatnika na PUE/eZUS lub na wskazany adres do korespondencji.

Jak się odwołać od decyzji ZUS

Od naszej decyzji możesz się odwołać – za naszym pośrednictwem – do sądu okręgowego. Masz na to miesiąc od dnia doręczenia decyzji [7].

Odwołanie możesz złożyć pisemnie lub ustnie do protokołu – wtedy odwołanie spisze nasz pracownik. Powinno ono zawierać: oznaczenie sądu, Twoje imię, nazwisko i adres, znak i datę decyzji, uzasadnienie odwołania, Twój podpis lub podpis Twojego pełnomocnika. Nie zapłacisz opłaty podstawowej od wniesienia odwołania.

Jakie są przesłanki zwrotu całości albo części świadczenia

Będziesz zobowiązany do zwrotu całości świadczenia, gdy:

• w ciągu 6 miesięcy od dnia otrzymania świadczenia interwencyjnego przestaniesz prowadzić działalność gospodarczą  albo działalność pożytku publicznego albo działalność pożytku publicznego i inną działalność odpłatną albo działalność rolniczą lub zawiesisz jej prowadzenie albo nie podejmiesz od momentu otrzymania świadczenia interwencyjnego zawieszonej działalności,
• przynajmniej jedno z oświadczeń było niezgodne ze stanem faktycznym,
• wbrew zobowiązaniu nie prześlesz w terminie oszacowania wraz z dokumentacją lub protokołu, jeśli jesteś rolnikiem,
• nie poddasz się kontroli lub będziesz utrudniać nam kontrolę w zakresie:

• potwierdzenia prowadzenia działalności gospodarczej albo działalności pożytku publicznego albo działalności pożytku publicznego i innej działalności odpłatnej albo działalności rolniczej w ciągu 6 miesięcy od dnia otrzymania świadczenia interwencyjnego,
• potwierdzenia utrzymania poziomu zatrudnienia przez 6 miesięcy od 16 września 2024 r.,
•   właściwego dokumentowania wniosku o świadczenie interwencyjne.

Natomiast zwrot części świadczenia dotyczy sytuacji, w której:

• KAS poinformuje nas o rozbieżności między średniomiesięcznym przychodem wykazanym we wniosku, a wykazanym dla celów podatkowych,
• nie utrzymasz poziomu zatrudnienia przez 6 miesięcy od 16 września 2024 r.,
• świadczenie zostanie przyznane w wysokości wyższej niż wysokość szkody wynikającej z oszacowania lub protokołu.

Jaka może być wartość pomocy publicznej na naprawienie szkód wynikających z powodzi

Łączna wartość pomocy publicznej udzielonej na podstawie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi w celu naprawienia szkód powstałych w wyniku wystąpienia powodzi, łącznie z wartością pomocy publicznej otrzymanej na ten cel na podstawie przepisów odrębnych, nie może przekroczyć wartości szkody poniesionej przez beneficjenta pomocy bezpośrednio w wyniku powodzi, obejmującej szkody materialne dotyczące aktywów oraz utratę dochodu w wyniku całkowitego lub częściowego zawieszenia działalności przez okres nie dłuższy niż 6 miesięcy od wystąpienia powodzi, pomniejszonej o wartość uzyskanego odszkodowania. Oznacza to, że jeżeli otrzymasz pomoc publiczną (np. w postaci świadczenia interwencyjnego, nowego terminu na opłacenie składek), która przekroczy powyższy poziom, będziesz zobowiązany do zwrotu uzyskanej pomocy publicznej w wysokości, w jakiej przekracza wartość poniesionych szkód pomniejszonej o wartość uzyskanego odszkodowania. Wojewoda zawiadomi Cię jako beneficjenta pomocy o wysokości kwoty przekroczenia i wskaże rachunek bankowy, na który należy dokonać wpłaty tej kwoty w terminie 14 dni od dnia doręczenia zawiadomienia. W przypadku niedokonania zwrotu pomocy wojewoda wyda decyzję określającą kwotę przypadającą do zwrotu oraz rachunek bankowy, na który dokonuje się zwrotu. Przepisy działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2023 r. poz. 2383 i 2760) stosuje się odpowiednio [8].

Masz pytania w sprawie świadczenia interwencyjnego

Możesz skorzystać z pomocy naszych pracowników:

• w każdej naszej placówce oraz punktach mobilnych,
• dzwoniąc na dedykowaną infolinię pod numery telefonów 33 825 31 34, 76 876 45 76 oraz 502 008 984 (konsultanci są dostępni w dni robocze, pon. - pt., godz. 8.00 - 15.00),
• dzwoniąc na infolinię Centrum Kontaktu Klientów (CKK) pod numer telefonu 22 560 16 00 (konsultanci są dostępni w dni robocze, pon. - pt., godz. 7.00 - 18.00),

(koszt połączenia według Twojej umowy z operatorem telekomunikacyjnym).

Podstawa prawna

[1] Ustawa z dnia 16 września 2011 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi (Dz. U. z 2024 r. poz. 654, z późn. zm.)zmieniona ustawą z dnia 21 listopada 2024 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi oraz niektórych innych ustaw (Dz. U 2024 r. poz. 1717)

[2] Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz.U. z 2024 r. poz. 236 z późn. zm.).

[3] Czyli na dzień wydania rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 września 2024 r. w sprawie wykazu gmin, w których są stosowane szczególne rozwiązania związane z usuwaniem skutków powodzi z września 2024 r., oraz rozwiązań stosowanych na ich terenie (Dz.U. poz. 1371).

[4] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 5 października 2024 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie wykazu gmin, w których są stosowane szczególne rozwiązania związane z usuwaniem skutków powodzi z września 2024 r., oraz rozwiązań stosowanych na ich terenie (Dz. U. poz. 1484).

[5] Czyli w ciągu 6 miesięcy od dnia wydania rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 września 2024 r. w sprawie wykazu gmin, w których są stosowane szczególne rozwiązania związane z usuwaniem skutków powodzi z września 2024 r., oraz rozwiązań stosowanych na ich terenie (Dz.U. poz. 1371).

[6] Art. 4 ust. 7 ustawy z dnia 9 maja 2008 r. o Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Dz.U. z 2023 r. poz. 1199)

[7] Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 2023 r. poz. 1550 z późn. zm.).

[8] Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2023 r. poz. 2383 z późn. zm.).