Renta z tytułu niezdolności do pracy dla osób, które pracowały na Ukrainie

• 1 rok stażu – jeśli niezdolność do pracy powstała, zanim skończyłeś 20 lat,
• 2 lata – jeśli miałeś wtedy między 20 a 22 lata,
• 3 lata – jeśli miałeś wtedy między 22 a 25 lat,
• 4 lata – jeśli miałeś wtedy między 25 a 30 lat,
• 5 lat – jeśli miałeś wtedy powyżej 30 lat, przy czym okres ten musi przypadać w ciągu ostatnich 10 lat:
  • przed dniem, w którym zgłosiłeś wniosek o rentę,
  • lub przed dniem, w którym powstała Twoja niezdolność do pracy;

• stałeś się niezdolny do pracy w trakcie któregoś z okresów wymaganych w polskich przepisach albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od zakończenia takiego okresu. Może być to m.in. okres ubezpieczenia (np. zatrudnienia w ramach umowy o pracę lub umowy zlecenia, prowadzenia własnej firmy), okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych albo zasiłku chorobowego lub okres urlopu wychowawczego.

  Ten wymóg nie obowiązuje, jeśli spełnisz łącznie dwa warunki:

• jesteś całkowicie niezdolny do pracy,

• masz co najmniej:

  • 20 lat stażu ubezpieczeniowego – jeśli jesteś kobietą,

  • 25 lat stażu ubezpieczeniowego – jeśli jesteś mężczyzną.

4. nie masz prawa do emerytury z ZUS lub nie spełniasz warunków do jej przyznania.

Ważne!
Jeśli stałeś się niezdolny do pracy po ukończeniu 30 lat, nie musisz mieć 5 lat stażu ubezpieczeniowego w ciągu ostatnich 10 lat przed zgłoszeniem wniosku lub powstaniem niezdolności do pracy, o ile spełniasz oba poniższe warunki:

• jesteś całkowicie niezdolny do pracy,
• możesz udowodnić 25 (kobieta) lub 30 (mężczyzna) lat  składkowych (nie bierzemy tu pod uwagę lat nieskładkowych).

Czy uwzględnimy okresy ubezpieczenia na Ukrainie

Jeśli Twój staż ubezpieczeniowy w Polsce jest za krótki do przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy, to do polskich okresów doliczymy Twoje okresy ubezpieczenia na Ukrainie.

Jeżeli po zsumowaniu polskich i ukraińskich okresów ubezpieczenia, Twój staż ubezpieczeniowy nadal jest za krótki, abyśmy mogli Ci przyznać rentę,  doliczymy Ci okresy ubezpieczenia z innych państw. Możemy doliczyć okresy z państw, w których pracowałeś, pod warunkiem, że są to państwa, z którymi Polska i Ukraina zawarły umowę o zabezpieczeniu społecznym. Są to: Bułgaria, Republika Czeska, Estonia, Litwa, Łotwa, Hiszpania, Portugalia, Słowacja.

Ważne!
Doliczymy tylko te zagraniczne okresy ubezpieczenia, które nie pokrywają się z Twoimi polskimi okresami ubezpieczenia.

Przykład
Pani Jolanta ma 40 lat. Od pół roku przebywa na zasiłku chorobowym. W związku z postępującą chorobą wystąpiła do nas o rentę z tytułu niezdolności do pracy. Lekarz orzecznik ZUS orzekł, że pani Jolanta jest częściowo niezdolna do pracy. W ciągu ostatnich 10 lat pani Jolanta pracowała:

• w Polsce – 3 lata,
• na Ukrainie – 4 lata.

Pani Jolanta powinna wykazać 5 lat stażu ubezpieczeniowego w ostatnim dziesięcioleciu. Okres ubezpieczenia w Polsce jest więc zbyt krótki, aby pani Jolanta otrzymała rentę z ZUS. Dlatego do polskiego stażu ubezpieczeniowego doliczymy 4 lata pracy na Ukrainie. W ten sposób pani Jolanta uzyska rentę z tytułu niezdolności do pracy z ZUS. 

Jak obliczymy wysokość renty, jeśli uwzględnimy okresy ubezpieczenia na Ukrainie

Jeżeli Twój polski staż ubezpieczeniowy był za krótki do przyznania Ci renty z tytułu niezdolności do pracy i musieliśmy doliczyć okresy ubezpieczenia na Ukrainie, to uwzględnimy je również do obliczenia wysokości Twojej renty. Rentę obliczymy w  proporcji, jako stosunek polskich okresów ubezpieczenia do sumy polskich i ukraińskich okresów ubezpieczenia. Będziemy wypłacać rentę tylko za staż ubezpieczeniowy w Polsce.  

Co się dzieje, jeśli stałeś się niezdolny do pracy w czasie, gdy byłeś ubezpieczony na Ukrainie

Jednym z warunków przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy z ZUS jest, aby niezdolność do pracy powstała w czasie ubezpieczenia albo w ciągu 18 miesięcy od jego zakończenia.

Warunek ten uznamy za spełniony, jeśli stałeś się niezdolny do pracy w czasie, gdy byłeś ubezpieczony na Ukrainie albo w ciągu 18 miesięcy od ustania tego ubezpieczenia.

Ważne! 
Jeśli zachorujesz w okresie zatrudnienia na Ukrainie i starasz się o rentę z ZUS, to Twoją niezdolność do pracy musi ustalić lekarz orzecznik ZUS.

Przykład 
Pan Krzysztof ma 43 lata. Od kilku lat pracuje na Ukrainie. W tym czasie zachorował. Złożył wniosek o przyznanie renty z tytułu niezdolności do pracy z ZUS. O świadczenie rentowe z tytułu niezdolności do pracy wystąpił również do instytucji ubezpieczeniowej na Ukrainie. Niezdolność pana Krzysztofa do pracy dla przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy z ZUS ustali polski lekarz orzecznik. Natomiast ukraińska instytucja ubezpieczeniowa przyzna panu Krzysztofowi świadczenie rentowe z tytułu niezdolności do pracy na podstawie orzeczenia o niezdolności do pracy wydanego zgodnie z przepisami ukraińskimi.

Czy musisz przyjechać do Polski na zbadanie przez lekarza orzecznika ZUS

Jeśli mieszkasz na Ukrainie, nie musisz przyjeżdżać do Polski na badanie przez lekarza orzecznika ZUS.

Lekarz orzecznik ZUS może wydać orzeczenie o Twojej niezdolności do pracy na podstawie załączonej do wniosku o rentę:

• dokumentacji medycznej,
• opinii lekarskiej wydanej przez lekarza, który leczył Cię na Ukrainie.

  Jeśli dokumenty medyczne nie wystarczą do wydania orzeczenia, lekarz orzecznik ZUS wystąpi do instytucji rentowej na Ukrainie o wykonanie dodatkowych badań.

Czy możesz ubiegać się o rentę z tytułu niezdolności do pracy z instytucji rentowej Ukrainy

Za okresy pracy na Ukrainie możesz uzyskać świadczenie rentowe z ukraińskiej instytucji ubezpieczeniowej.

Przyznanie renty z tytułu niezdolności do pracy z ZUS nie wpływa na przyznanie świadczenia rentowego z Ukrainy. Możesz więc pobierać dwa świadczenia – z ZUS i z instytucji ukraińskiej – jeżeli spełniasz warunki do przyznania tych świadczeń.