Renta z tytułu niezdolności do pracy dla osób, które pracowały w USA

Pracowałeś zarówno w Polsce, jak i w USA, a teraz starasz się o rentę z tytułu niezdolności do pracy? Dowiedz się, na jakich zasadach możesz ją uzyskać.

Jakie warunki musisz spełnić, aby otrzymać rentę z tytułu niezdolności do pracy z ZUS

Przyznamy Ci rentę z tytułu niezdolności do pracy z ZUS, jeśli spełnisz łącznie następujące warunki:

1. zostaniesz uznany za niezdolnego do pracy (orzeczenie o Twojej niezdolności do pracy musi wydać lekarz orzecznik ZUS);
2. masz wymagany staż ubezpieczeniowy, którego długość zależy od wieku, w którym powstała Twoja niezdolność do pracy:

• 1 rok stażu – jeśli niezdolność do pracy powstała, zanim skończyłeś 20 lat,
• 2 lata – jeśli miałeś wtedy między 20 a 22 lata,
• 3 lata – jeśli miałeś wtedy między 22 a 25 lat,
• 4 lata – jeśli miałeś wtedy między 25 a 30 lat,
• 5 lat – jeśli miałeś wtedy powyżej 30 lat, przy czym okres ten musi przypadać w ciągu ostatnich 10 lat:

• przed dniem, w którym zgłosiłeś wniosek o rentę, lub
• przed dniem, w którym powstała Twoja niezdolność do pracy;

3. stałeś się niezdolny do pracy w trakcie któregoś z okresów wymaganych w polskich przepisach albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od zakończenia takiego okresu. Może być to m.in. okres ubezpieczenia (np. zatrudnienia w ramach umowy o pracę lub umowy zlecenia, prowadzenia własnej firmy), okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych albo zasiłku chorobowego lub okres urlopu wychowawczego.

   Ten wymóg nie obowiązuje, jeśli spełnisz łącznie dwa warunki:

• jesteś całkowicie niezdolny do pracy,
• masz co najmniej:

• 20 lat stażu ubezpieczeniowego – jeśli jesteś kobietą,
• 25 lat stażu ubezpieczeniowego – jeśli jesteś mężczyzną.

4. nie masz prawa do emerytury z ZUS lub nie spełniasz warunków do jej przyznania.

Ważne!
Jeśli stałeś się niezdolny do pracy po ukończeniu 30 lat, nie musisz mieć 5 lat stażu ubezpieczeniowego w ciągu ostatnich 10 lat przed zgłoszeniem wniosku lub powstaniem niezdolności do pracy, o ile spełniasz oba poniższe warunki:

• jesteś całkowicie niezdolny do pracy,
• możesz udowodnić 25 (kobieta) lub 30 (mężczyzna) lat składkowych (nie bierzemy tu pod uwagę lat nieskładkowych).

Czy uwzględnimy okresy ubezpieczenia w USA

Jeśli Twój staż ubezpieczeniowy w Polsce jest za krótki do przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy, to do polskich okresów doliczymy Twoje okresy ubezpieczenia w USA.

Ważne!
Doliczymy tylko te zagraniczne okresy ubezpieczenia, które nie pokrywają się z Twoimi polskimi okresami ubezpieczenia.

Przykład
Pani Marzena ma 40 lat. Od pół roku przebywa na zasiłku chorobowym. W związku z postępującą chorobą wystąpiła do nas o rentę z tytułu niezdolności do pracy. Lekarz orzecznik ZUS orzekł, że pani Marzena jest częściowo niezdolna do pracy. W ciągu ostatnich 10 lat pani Marzena pracowała:

• w Polsce – 3 lata,
• w USA – 4 lata.

Pani Marzena powinna wykazać 5 lat stażu ubezpieczeniowego w ostatnim dziesięcioleciu. Okres ubezpieczenia w Polsce jest więc zbyt krótki, aby pani Marzena otrzymała rentę z ZUS. Dlatego do polskiego stażu ubezpieczeniowego doliczymy 4 lata pracy w USA. W ten sposób pani Marzena uzyska rentę z tytułu niezdolności do pracy z ZUS. 

Jak obliczymy wysokość renty, jesli uwzględnimy okresy ubezpieczenia w USA

Jeżeli Twój polski staż ubezpieczeniowy był za krótki do przyznania Ci renty z tytułu niezdolności do pracy, i musieliśmy doliczyć okresy ubezpieczenia w USA, to uwzględnimy je również do obliczenia wysokości Twojej renty. Rentę obliczymy w  proporcji, jako stosunek polskich okresów ubezpieczenia do sumy polskich i amerykańskich okresów ubezpieczenia. Będziemy wypłacać rentę tylko za staż ubezpieczeniowy w Polsce.  

Co się dzieje, jeśli stałeś się niezdolny do pracy w czasie, gdy byłeś ubezpieczony w USA 

Jednym z warunków przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy z ZUS jest, aby niezdolność do pracy powstała w czasie ubezpieczenia albo w ciągu 18 miesięcy od jego zakończenia.

Warunek ten uznamy za spełniony, jeśli stałeś się niezdolny do pracy w czasie, gdy byłeś ubezpieczony w USA albo w ciągu 18 miesięcy od ustania tego ubezpieczenia.

Ważne!
Jeśli zachorujesz w okresie zatrudnienia w USA i starasz się o rentę z ZUS, to Twoją niezdolność do pracy musi ustalić lekarz orzecznik ZUS.

Przykład
Pan Ryszard ma 43 lata. Od kilku lat pracuje w USA. W tym czasie zachorował. Złożył wniosek o przyznanie renty z tytułu niezdolności do pracy z ZUS. O świadczenie rentowe z tytułu niezdolności do pracy wystąpił również do amerykańskiej instytucji ubezpieczeniowej. Niezdolność pana Ryszarda do pracy dla przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy z ZUS ustali polski lekarz orzecznik. Natomiast amerykańska instytucja ubezpieczeniowa przyzna panu Ryszardowi świadczenie rentowe z tytułu niezdolności do pracy na podstawie orzeczenia o niezdolności do pracy wydanego zgodnie z przepisami obowiązującymi w USA.

Czy musisz przyjechać do Polski na zbadanie przez lekarza orzecznika ZUS

Jeśli mieszkasz w USA, nie musisz przyjeżdżać do Polski na badanie przez lekarza orzecznika ZUS.

Lekarz orzecznik ZUS może wydać orzeczenie o Twojej niezdolności do pracy na podstawie załączonej do wniosku o rentę:

• dokumentacji medycznej,
• opinii lekarskiej – na formularzu PL/USA 7 (Opinia lekarska/Medical evaluation) - sporządzonej przez lekarza, który leczył Cię w USA.

Jeśli dokumenty medyczne nie wystarczą do wydania orzeczenia, lekarz orzecznik ZUS wystąpi do amerykańskiej instytucji ubezpieczeniowej o wykonanie dodatkowych badań.

Czy możesz ubiegać się o rentę z tytułu niezdolności do pracy z amerykańskiej instytucji ubezpieczeniowej

Za okresy ubezpieczenia w USA możesz uzyskać świadczenie rentowe z amerykańskiej instytucji ubezpieczeniowej.

Możesz więc pobierać dwa świadczenia – z ZUS i z amerykańskiej instytucji – jeżeli spełniasz warunki do przyznania tych świadczeń w obu państwach.