Sankcje za niewykonywanie obowiązków z zakresu ubezpieczeń społecznych

Każdy podmiot jest zobowiązany na podstawie ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2009 r., Nr 205, poz. 1585 ze zm.) do realizacji określonych obowiązków z niej wynikających, w tym również opłacania, w okreslonych ustawą terminach, należnych składek za każdy miesiąc kalendarzowy. Powinien on także być świadomy zagrożeń, jakie wiążą się z faktem niewywiązywania się z tych obowiązków oraz ujemnych konsekwencji na jakie naraża się nie realizując tych zadań. Dlatego też, ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych oraz inne akty prawne wyposażają Zakład Ubezpieczeń Społecznych w szereg instrumentów prawnych, zmierzających do terminowego realizowania określonych wspomnianą ustawą obowiązków przez osoby do tego zobowiązane. Nie wszystkie jednak sankcje oraz stosowane środki dyscyplinujące mają wymiar finansowy. Wszystkie natomiast są dolegliwe dla nierzetelnych płatników, nie wywiązujących się z określonych ustawą powinności.

Wobec niesolidnych dłużników Zakład Ubezpieczeń Społecznych może stosować instrumenty wynikające z ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, w tym w szczególności:

• wystąpienie do sądu grodzkiego z wnioskiem o ukaranie karą grzywny,
• naliczenie odsetek za zwłokę,
• wymierzenie opłaty dodatkowej,
• wszczęcie postępowania egzekucyjnego,
• zabezpieczenie na majątku płatnika poprzez wystąpienie do sądu rejonowego z wnioskiem o założenie księgi wieczystej, wnioskiem o wpis hipoteki oraz złożenie wniosku do Urzędu Skarbowego o ustanowienie zastawu skarbowego,

oraz z innych regulacji ustawowych:

• złożenie zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa z zakresu ubezpieczeń społecznych, określonych przepisami Kodeksu karnego,
• zgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości dłużnika do sądu upadłościowego,
• wystąpienie do sądu upadłościowego z wnioskiem o pozbawienie prawa prowadzenia działalności gospodarczej lub pełnienia określonej funkcji,
• wykluczenie wykonawcy z postępowania o uzyskanie zamówienia publicznego w związku z zaleganiem w opłacaniu składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne,
• zgłoszenie wniosku do sądu rejestrowego o dokonanie wpisu w Rejestrze Dłużników Niewypłacalnych.
• złożenie wniosku o zmianę wpisu w Krajowym Rejestrze Sądowym

Redakcja: Departament Realizacji Dochodów