Informacje ogólne
11 maja 2015
1 czerwca 2015 r. weszła w życie Umowa między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec o eksporcie szczególnych świadczeń dla osób uprawnionych, które zamieszkują na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 5 grudnia 2014 r. (Dziennik Ustaw z 2015 r., poz. 714).
Umowa reguluje kwestie nabywania i wypłacania osobom zamieszkałym w Polsce świadczeń, jakie zgodnie z niemieckim ustawodawstwem wewnętrznym przyznawane są z tytułu zatrudnienia wykonywanego w getcie. Umowa umożliwia, osobom zamieszkałym w Polsce, nabycie i wypłatę świadczeń na podstawie niemieckiej Ustawy o wypłacaniu emerytur i rent z tytułu zatrudnienia w getcie1) (niem. Zahlbarmachung von Renten aus Beschäftigungen in einem Ghetto ZRBG).
Zgodnie z niemiecką Ustawą ZRBG, okresy pracy w getcie znajdującym się na obszarze wpływów nazistowskich, w przypadku osób prześladowanych przez reżim nazistowski, uznawane są - przy spełnieniu określonych warunków - za niemieckie okresy składkowe. Z tytułu tych okresów może być wypłacana niemiecka emerytura lub renta.
Powyższe regulacje nie miały dotychczas zastosowania do osób prześladowanych, które w dniu 31 grudnia 1990 r. mieszkały i po tej dacie nadal mieszkają nieprzerwanie na terenie Polski. W odniesieniu do tych osób stosowane były dotychczas postanowienia Umowy między Republiką Federalną Niemiec a Polską Rzecząpospolitą Ludową o zaopatrzeniu emerytalnym i wypadkowym z dnia 9 października 1975 r., w myśl której świadczenie przyznaje i wypłaca instytucja ubezpieczeniowa tego państwa, na którego terytorium mieszka osoba uprawniona do świadczenia. Postanowienia Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec o eksporcie szczególnych świadczeń dla osób uprawnionych, które zamieszkują na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 5 grudnia 2014 r. znoszą tę barierę i umożliwiają wypłatę niemieckich emerytur i rent z tytułu zatrudnienia w getcie również osobom uprawnionym zamieszkałym w Polsce.
Nowo zawarta Umowa dotyczy osób, które wykonywały zatrudnienie w getcie znajdującym się na terenie okupowanym lub wcielonym przez Rzeszę Niemiecką, nie dotyczy natomiast osób, które przebywały w obozach koncentracyjnych.
1)Ustawa o wypłacaniu emerytur i rent z tytułu zatrudnienia w getcie (ZRBG) z dnia 20.06.2002 r. (Federalny Dziennik Ustaw I str. 2074), ogłoszona dnia 27.06.2002 r.; pierwsza Ustawa zmieniająca z dnia 15.07.2014 r. (Federalny Dziennik Ustaw I str. 952).
