Odliczanie 1/12 kwoty zmniejszającej podatek od świadczeń

Zakład Ubezpieczeń Społecznych z zasady pomniejsza zaliczki na podatek od wypłacanych świadczeń – o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek, czyli obecnie o 300 zł miesięcznie. Chodzi o takie świadczenia, jak: emerytury i renty krajowe, świadczenia przedemerytalne, nauczycielskie świadczenia kompensacyjne, renty strukturalne, renty socjalne czy rodzicielskie świadczenia uzupełniające. 

Osoba, która pobiera świadczenie z ZUS może złożyć wniosek o obliczanie i pobieranie zaliczek na podatek bez ich pomniejszania o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek. ZUS uwzględnia ten wniosek najpóźniej od następnego miesiąca. 

Wniosek o niestosowanie 1/12 kwoty zmniejszającej podatek składają przede wszystkim osoby, które mają oprócz emerytury czy renty także inne źródło przychodu, np. świadczenie z KRUS, pracę na etat czy działalność gospodarczą opodatkowaną według skali podatkowej. Złożenie wniosku w takim przypadku ogranicza korzystanie z kwoty wolnej od podatku w trakcie roku do jednej, odliczonej od jednego źródła przychodu, co zapobiega dopłacie w rocznym zeznaniu podatkowym bądź ją ogranicza. 

Część świadczeniobiorców na początku roku złożyła wnioski o niestosowanie 1/12 kwoty zmniejszającej podatek, a od 1 lipca zmieniły się zasady poboru zaliczek podatkowych. Niższa stawka podatkowa w pierwszym progu wynosi obecnie 12% zamiast 17%, a miesięczna kwota pomniejszenia 300 zł zamiast 425 zł. Uchylono też tzw. mechanizm rolowania zaliczek podatkowych, który obowiązywał do 30 czerwca i umożliwiał pobór zaliczki obliczonej według zasad z 2021 r. – jeżeli była niższa od zaliczki obliczonej wg zasad wprowadzonych od początku roku. Po zmniejszeniu stawki podatkowej ten mechanizm jest już niezasadny. 

Obecnie prawdopodobieństwo, że pomniejszanie zaliczki na podatek o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek przyczyni się do większej dopłaty w wyniku rozliczenia rocznego, jest dużo mniejsze. Dlatego warto zastanowić się, czy nie lepiej będzie, aby to ZUS, a nie inny płatnik (np. pracodawca, inny organ rentowy, np. KRUS), uwzględniał 1/12 kwoty zmniejszającej podatek przy obliczaniu zaliczek podatkowych i czy nie warto wycofać wniosku złożonego do ZUS na początku roku. 

Podstawa prawna
Art. 34 ust. 2a i 2b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2021 r., poz. 1128, z późn. zm.).