Ubezpieczenie obowiązkowe

Kto jest ubezpieczony w Narodowym Funduszu Zdrowia

W Polsce za ubezpieczenie zdrowotne odpowiada Narodowy Funduszu Zdrowia (NFZ), do którego przekazujemy składkę zdrowotną.

1. jesteś objęty obowiązkowym lub dobrowolnym ubezpieczeniem zdrowotnym oraz:

• masz obywatelstwo państwa członkowskiego Unii Europejskiej (UE) lub Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) i mieszkasz w jednym z tych państw członkowskich,
• nie masz obywatelstwa państwa członkowskiego UE lub EFTA albo Konfederacji Szwajcarskiej, a w Polsce przebywasz na podstawie:

• wizy w celu wykonywania pracy,
• zezwolenia na pobyt czasowy (oprócz zezwolenia na podstawie art. 181 ust. 1 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach),
• zezwolenia na pobyt stały,
• zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE,
• zgody na pobyt ze względów humanitarnych,
• zgody na pobyt tolerowany

• masz w Polsce status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą albo korzystasz z ochrony czasowej na jej terytorium,
• nie masz obywatelstwa państwa członkowskiego UE lub EFTA, ale legalnie mieszkasz w innym niż Polska państwie członkowskim,

2. masz obywatelstwo państwa członkowskiego UE lub EFTA i nie mieszkasz w jednym z tych państw podlegasz obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego w Polsce i jesteś objęty:

• ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi,
• ubezpieczeniem społecznym rolników.

Kogo obejmuje obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne

Jesteś objęty obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym, jeżeli:

1. spełniasz warunki do objęcia ubezpieczeniem społecznym lub ubezpieczeniem społecznym rolników oraz:

• jesteś pracownikiem (w rozumieniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych),
• jesteś rolnikiem lub domownikiem albo pomocnikiem rolnika w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników (wtedy Twoje zgłoszenie i składki obsługuje Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego - KRUS),
• prowadzisz działalność pozarolniczą lub współpracujesz przy tej działalności,

Ważne!
Nie masz obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego, kiedy zawiesisz wykonywanie działalności gospodarczej.

• wykonujesz pracę nakładczą,
• wykonujesz pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo  umowy o świadczenie usług, lub współpracujesz z osobą, która wykonuje taką umowę,
• jesteś nianią (opiekujesz się dzieckiem do lat 3 na podstawie umowy uaktywniającej),
• jesteś osobą duchowną,
• jesteś członkiem rolniczej spółdzielni produkcyjnej, spółdzielni kółek rolniczych lub członkiem rodziny takiej osoby,
• pobierasz:

• świadczenie socjalne wypłacane w okresie urlopu,
• zasiłek socjalny wypłacany na czas przekwalifikowania zawodowego i poszukiwania nowego zatrudnienia,
• wynagrodzenie przysługujące w okresie korzystania ze świadczenia górniczego albo w okresie korzystania ze stypendium na przekwalifikowanie, wynikające z odrębnych przepisów lub układów zbiorowych pracy,
• świadczenie szkoleniowe wypłacane po ustaniu zatrudnienia,

2. korzystasz z ulgi na start lub współpracujesz z osobą korzystającą z tej ulgi,
3. jesteś żołnierzem i nie jesteś objęty obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym z innego tytułu i odbywasz lub pełnisz:

• zasadniczą służbę wojskową,
• przeszkolenie wojskowe,
• ćwiczenia wojskowe,
• służbę kandydacką,
• służbę przygotowawczą,
• służbę wojskową w razie ogłoszenia mobilizacji i w czasie wojny,

4. odbywasz służbę zastępczą,
5. podlegasz kwalifikacji wojskowej i pełnisz służbę w Policji, Straży Granicznej lub Służbie Ochrony Państwa,
6. jesteś żołnierzem zawodowym lub żołnierzem, który odbywa nadterminową zasadniczą służbę wojskową i służbę okresową,
7. jesteś policjantem,
8. jesteś funkcjonariuszem:

• Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego,
• Agencji Wywiadu,
• Centralnego Biura Antykorupcyjnego,
• Służby Kontrwywiadu Wojskowego,
• Służby Wywiadu Wojskowego,
• Biura Ochrony Państwa,
• Straży Granicznej,
• Straży Marszałkowskiej
• Służby Celno-Skarbowej,
• Służby Więziennej,
• Państwowej Straży Pożarnej.

9. jesteś posłem lub senatorem i pobierasz uposażenie poselskie bądź senatorskie,
10.  jesteś sędzią lub prokuratorem,
11.  pobierasz:

• emeryturę
• rentę,
• uposażenie lub uposażenie rodzinne, ponieważ jesteś w stanie spoczynku lub Twój bliski był w stanie spoczynku,
• pobierasz uposażenie po zwolnieniu ze służby,
• rodzicielskie świadczenie uzupełniające,

12.  nie masz innego tytułu do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego i jesteś:

• uczniem lub słuchaczem zakładu kształcenia nauczycieli w rozumieniu przepisów o systemie oświaty,
• dzieckiem i przebywasz w domu pomocy społecznej (DPS) albo placówce pełniącej funkcje resocjalizacyjne, wychowawcze lub opiekuńcze,
• dzieckiem, które nie chodzi jeszcze do szkoły i nie przebywasz w DPS ani żadnej z placówce resocjalizacyjnej, wychowawczej lub opiekuńczej,
• studentem lub doktorantem,
• pobierasz stypendium sportowe po ukończeniu 15 roku życia,
• jesteś osobą bezrobotną,
• pobierasz stypendium w okresie odbywania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych, na które skierował Cię inny podmiot niż powiatowy urząd pracy,
• pobierasz zasiłek przedemerytalny lub świadczenie przedemerytalne lub nie pobierasz tych świadczeń z przyczyn określonych w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy,
• pobierasz zasiłek stały z pomocy społecznej,
• pobierasz specjalny zasiłek opiekuńczy lub dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu ustawowego okresu jego pobierania, przyznany na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych,
• pobierasz świadczenie pielęgnacyjne, przyznane na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych,
• pobierasz zasiłek dla opiekuna, przyznany na podstawie przepisów o ustalaniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów,
• jesteś osobą bezdomną i wychodzisz z bezdomności,
• jesteś objęty indywidualnym programem zatrudnienia socjalnego,
• realizujesz kontrakt socjalny,
• masz w Polsce status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą, jesteś objęty indywidualnym programem integracji na podstawie przepisów o pomocy społecznej,
• jesteś cywilną niewidomą ofiarą działań wojennych,
• korzystasz z urlopu wychowawczego,
• masz prawo do świadczeń alimentacyjnych na podstawie ugody sądowej lub prawomocnego orzeczenia sądu,
• sprawujesz osobistą opiekę nad dzieckiem i nie jesteś objęty obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym z innego tytułu.
• jesteś ławnikiem sądowym,

13.  jesteś alumnem wyższego seminarium duchownego i teologicznego, postulantem, nowicjuszem i juniorystą zakonu męskiego lub ich odpowiednika,
14.  jesteś słuchaczem Krajowej Szkoły Administracji Publicznej im. Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Kaczyńskiego,
15.  jesteś kombatantem albo osobą represjonowaną i nie jesteś objęty ubezpieczeniami społecznymi w Polsce lub nie pobierasz emerytury bądź renty,
16.  jesteś działaczem opozycji antykomunistycznej lub osobą represjonowaną z powodów politycznych i nie jesteś objęty ubezpieczeniami społecznymi w Polsce lub nie pobierasz emerytury bądź renty,
17.  jesteś rolnikiem lub domownikiem albo pomocnikiem rolnika i nie podlegasz ubezpieczeniu społecznemu rolników i nie dotyczą Cię pozostałe punkty (Twoje zgłoszenie i składki na ubezpieczenie zdrowotne obsługuje Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego),
18.  jesteś członkiem rady nadzorczej i mieszkasz w Polsce,
19.  jesteś aplikantem Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury,
20.  pobierasz nauczycielskie świadczenie kompensacyjne.

Art. 3 ust. 1 i art. 66 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1398).