Pomoc na remont lokalu lub usunięcie szkód, które powstały w wyniku powodzi, dla osób fizycznych niebędących przedsiębiorcami, które wynajmowały lokale przedsiębiorcom – świadczenie lokalowe
4 czerwca 2025
Jeśli jesteś właścicielem lokalu, który wynajmujesz lub wynajmowałeś na potrzeby prowadzenia działalności gospodarczej, i zostałeś poszkodowany w wyniku powodzi, od 17 czerwca do 30 września 2025 r. możesz złożyć wniosek o jednorazowe świadczenie lokalowe [1].
Celem tego świadczenia jest wsparcie w remoncie lokalu lub usunięciu szkód w rzeczowych aktywach trwałych, które stanowią wyposażenie lokalu, zostały udostępnione przedsiębiorcy w ramach umowy najmu i są własnością wynajmującego. Pieniądze można wykorzystać na pokrycie kosztów remontu lub usunięcia szkód powstałych wskutek powodzi od dnia następującego po dniu, w którym do niej doszło.
Sprawdź, jakie warunki trzeba spełnić, aby skorzystać z tego świadczenia.
Dla kogo świadczenie lokalowe
Możesz otrzymać świadczenie, jeśli jesteś:
- osobą fizyczną, właścicielem lub współwłaścicielem (przy wypłacie świadczenie jest niepodzielne) lokalu o przeznaczeniu innym niż mieszkalne z uwzględnieniem pomieszczeń przynależnych, o którym mowa w ustawie powodziowej oraz
- w sierpniu 2024 r. [2] wynajmowałeś ten lokal przedsiębiorcy na podstawie umowy najmu na potrzeby prowadzenia działalności gospodarczej [3].
Ważne!
Jeśli lokal jest przedmiotem współwłasności, jedno świadczenie lokalowe może zostać przyznane łącznie wszystkim wynajmującym, pod warunkiem że wyrażą oni zgodę na wystąpienie z wnioskiem o jego przyznanie. Oznacza to, że wszyscy współwłaściciele powinni podpisać wspólny wniosek.
Jakie warunki musisz spełnić, by otrzymać świadczenie
Otrzymasz świadczenie, jeśli:
- poniosłeś szkodę polegającą na utracie, uszkodzeniu lub zniszczeniu lokalu w wyniku powodzi,
- nie jesteś przedsiębiorcą [4],
- nie otrzymałeś innych środków finansowych w ramach innego instrumentu wsparcia dla poszkodowanych z przeznaczeniem na remont lokalu lub usuwanie szkód w tym lokalu, w tym w postaci zasiłku celowego [5] przyznawanego osobie albo rodzinie, która poniosła stratę w wyniku powodzi, z przeznaczeniem na:
- remont,
- odbudowę budynku mieszkalnego, lokalu mieszkalnego lub budynku gospodarczego,
- odtworzenie budynku lub lokalu mieszkalnego w innym miejscu lub o innych wymiarach,
- zakup budynku lub lokalu mieszkalnego albo budynku mieszkalnego wraz z gruntem, na którym jest posadowiony, albo
- zakup działki budowlanej albo najem budynku lub lokalu mieszkalnego,
- remont lokalu nie został już sfinansowany przez przedsiębiorcę, któremu wynajmujesz lub wynajmowałeś lokal [6],
- za sierpień 2024 r. albo za III kwartał 2024 r. opłaciłeś w terminie ryczałt od przychodów ewidencjonowanych [7].
Ile wynosi świadczenie lokalowe
Świadczenie przysługuje w wysokości wskazanej przez wynajmującego we wniosku. Nie może ono jednak przekroczyć wysokości poniesionej szkody. Dodatkowo Zakład pomniejsza tę kwotę o wartość wypłaconego odszkodowania z tytułu zawartej umowy ubezpieczenia lokalu od następstw klęsk żywiołowych.
Wysokość przyznanego świadczenia nie może także przekraczać maksymalnej kwoty świadczenia, która będzie określona rozporządzeniem Rady Ministrów [8].
Jeśli przed wystąpieniem powodzi nie została zawarta umowa ubezpieczenia lokalu od następstw klęsk żywiołowych, wysokość przyznanego świadczenia lokalowego nie może przekroczyć 75% wysokości szkód określonych w oszacowaniu szkód oraz 75% maksymalnej wysokości świadczenia lokalowego.
Jak i kiedy złożyć wniosek
Aby skorzystać ze świadczenia lokalowego, złóż wniosek RSL (Wniosek o świadczenie lokalowe przeznaczone na naprawę szkód powstałych w tym lokalu w wyniku powodzi).
Ważne!
W związku z tym, że przepisy ustawy powodziowej regulujące kwestię świadczenia lokalowego wchodzą w życie 17 czerwca 2025 roku, wniosek RSL możesz złożyć dopiero od tego dnia. Wnioski złożone w innej formie niż na przeznaczonym do tego formularzu oraz wnioski złożone przed dniem wejścia w życie ustawy nie będą rozpatrywane.
Wniosek o świadczenie lokalowe możesz złożyć do 30 września 2025 r. w formie:
- elektronicznej na swoim profilu na PUE/eZUS, jako pismo ogólne POG, do którego dołączysz wniosek o świadczenie lokalowe (RSL);
- papierowej wersji wniosku (RSL) w każdej placówce ZUS lub przesłać go pocztą.
Co będzie zawierał wniosek i jakie dokumenty będą wymagane
We wniosku podaj:
- kwotę świadczenia lokalowego, o jaką się ubiegasz,
- numer rachunku płatniczego, na który chcesz otrzymać świadczenie,
- wysokość odszkodowania z tytułu zawartej umowy ubezpieczenia lokalu od następstw klęsk żywiołowych, jeśli zostało Ci wypłacone,
- informację, czy posiadasz pełną własność, czy współwłasność lokalu,
- adres lokalu,
- adres do korespondencji.
Do wniosku dołącz:
- dokument potwierdzający prawo właśności do lokalu,
- dokument potwierdzający oszacowanie szkód, jakie wystąpiły w lokalu, przeprowadzone przez:
- rzeczoznawcę lub biegłego uprawnionego do wyceny środków trwałych lub aktywów obrotowych,
- rzeczoznawcę majątkowego,
- ubezpieczyciela w przypadku zawarcia umowy ubezpieczenia lokalu od następstw klęsk żywiołowych przed wystąpieniem powodzi,
wraz z dokumentacją, na podstawie której szkody zostały oszacowane,
- dokument potwierdzający zawarcie umowy ubezpieczenia lokalu od następstw klęsk żywiołowych przed wystąpieniem powodzi, jeśli ją zawarłeś,
- dokumentację poniesionych kosztów remontu w lokalu, jeśli remont zakończył się na dzień złożenia wniosku,
- dokumentację dotychczas poniesionych kosztów remontu lokalu, jeśli remot nie zakończył się na dzień złożenia wniosku.
Na przekazanie oszacowania poniesionych szkód masz 10 miesięcy od dnia, w którym uzyskasz świadczenie lokalowe (jeśli od razu nie dołączysz tego dokumentu do wniosku).
Ważne!
- ZUS nie kwestionuje metodyki przyjętej przez podmiot uprawniony do oszacowania szkody (np. metody odtworzeniowej). Oszacowanie ma być dokumentem, z którego będzie wynikała konkretna kwota (wartość) szkody. Oszacowania nie stanowi więc dokument, w którym jest ujęty jedynie wykaz (koszt) prac niezbędnych do odtworzenia stanu sprzed powodzi (np. kosztorys inwestorski, kosztorys remontowy).
- Dokument oszacowania szkody musi być podpisany przez uprawniony podmiot (nie może być zatwierdzony tylko przez poszkodowanego) lub sporządzony przez ubezpieczyciela.
Składając wniosek odpowiednio do swojej sytuacji, musisz oświadczyć, że:
- w wyniku powodzi doznałeś szkody, która polega na utracie, uszkodzeniu lub zniszczeniu lokalu,
- w miesiącu kalendarzowym poprzedzającym miesiąc wydania rozporządzenia [9] wynajmowałeś lokal przedsiębiorcy, na podstawie umowy najmu,
- nie zawarłeś umowy ubezpieczenia lokalu od następstw klęsk żywiołowych,
- otrzymałeś odszkodowanie z tytułu zawartej umowy ubezpieczenia lokalu od następstw klęsk żywiołowych, we wskazanej wysokości,
- nie otrzymałeś innych świadczeń na lokal na podstawie ustawy powodziowej,
- nie zachodzą okoliczności, które wyłączają możliwość uzyskania świadczenia lokalowego [10], tj.:
- nie jesteś przedsiębiorcą,
- nie otrzymałeś środków finansowych w ramach innego instrumentu wsparcia dla poszkodowanych z przeznaczeniem na remont lokalu lub usuwanie szkód w tym lokalu, w tym w postaci zasiłku celowego [11] przyznawanego osobie albo rodzinie, która poniosła stratę w wyniku powodzi, z przeznaczeniem na:
- remont,
- odbudowę budynku mieszkalnego, lokalu mieszkalnego lub budynku gospodarczego,
- odtworzenie budynku lub lokalu mieszkalnego w innym miejscu lub o innych wymiarach,
- zakup budynku lub lokalu mieszkalnego albo budynku mieszkalnego wraz z gruntem, na którym jest posadowiony, albo
- zakup działki budowlanej albo najem budynku lub lokalu mieszkalnego,
- remont lokalu nie został sfinansowany przez przedsiębiorcę, któremu wynajmujesz lub wynajmowałeś lokal [12],
- prowadzisz remont w lokalu, którego dotyczy wniosek.
Ponadto odpowiednio do swojej sytuacji zobowiązujesz się do tego, że przekażesz nam:
- oświadczenie o wysokości wypłaconego odszkodowania z tytułu zawartej przed wystąpieniem powodzi umowy ubezpieczenia lokalu od następstw klęsk żywiołowych – w ciągu miesiąca od wypłaty tego odszkodowania,
- oświadczenie o zmianie wysokości wypłaconego odszkodowania z tytułu zawartej przed wstąpieniem powodzi umowy ubezpieczenia lokalu od następstw klęsk żywiołowych – w ciągu miesiąca od zaistnienia zmian,
- oszacowanie szkód wraz z dokumentacją, na podstawie której zostało ono przeprowadzone – w ciągu 10 miesięcy od dnia, w którym otrzymasz świadczenie lokalowe, jeśli ten dokument nie zostanie przekazany wraz z wnioskiem.
Kiedy i jak dowiesz się, czy otrzymasz świadczenie
Wniosek rozpatrzymy niezwłocznie.
Informacje w sprawie wniosku prześlemy na podany przez Ciebie adres do korespondencji.
Jeśli przyznamy Ci świadczenie w innej wysokości niż ta, o którą wnioskowałeś, albo odmówimy jego przyznania, wydamy decyzję. Decyzję wydamy również wtedy, gdy zobowiążemy Cię do zwrotu całości albo części świadczenia. Decyzję przekażemy na wskazany adres do korespondencji.
Jak się odwołać od decyzji ZUS
Od naszej decyzji możesz się odwołać – za naszym pośrednictwem – do sądu okręgowego. Będziesz mieć na to miesiąc od dnia doręczenia decyzji [13].
Odwołanie możesz złożyć pisemnie lub ustnie do protokołu – wtedy spisze je nasz pracownik. Odwołanie powinno zawierać:
- oznaczenie sądu,
- Twoje imię, nazwisko i adres,
- znak i datę decyzji,
- uzasadnienie odwołania,
- Twój podpis lub podpis Twojego pełnomocnika.
Nie zapłacisz opłaty podstawowej od wniesienia odwołania.
Jakie są przesłanki zwrotu całości albo części świadczenia
Będziesz zobowiązany do zwrotu całości świadczenia, gdy:
- stwierdzimy, w związku z przeprowadzonym postępowaniem wyjaśniającym lub kontrolą, że nie spełniasz warunków [14],
- przynajmniej jedno z oświadczeń było niezgodne ze stanem faktycznym,
- wbrew zobowiązaniu nie prześlesz w terminie oszacowania szkód poniesionych, jakie wystąpiły w wynajmowanym lokalu,
- nie poddasz się kontroli lub będziesz utrudniać nam kontrolę w zakresie właściwego:
- przeznaczenia otrzymanego świadczenia lokalowego,
- dokumentowania wniosku o świadczenie lokalowe.
Natomiast zwrot części świadczenia dotyczy sytuacji, w której po przyznaniu świadczenia lokalowego otrzymasz odszkodowanie z tytułu zawartej umowy ubezpieczenia lokalu od następstw klęsk żywiołowych.
Masz pytania w sprawie świadczenia lokalowego
Możesz skorzystać z pomocy naszych pracowników:
- w każdej naszej placówce,
- dzwoniąc na infolinię Centrum Kontaktu Klientów ZUS (CKK) pod numer telefonu 22 560 16 00 (konsultanci są dostępni w dni robocze, pon.–pt., godz. 7.00–18.00)
(koszt połączenia według Twojej umowy z operatorem telekomunikacyjnym).
Podstawa prawna
[1] art. 24b ust. 1 oraz art. 24c ust. 1 ustawy z dnia 16 września 2011 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi (Dz.U. z 2024 r. poz. 654, z późn. zm.), zwanej dalej: ustawą powodziową, w związku z art. 23 ustawy z dnia 9 maja 2025 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 680);
[2] czyli w miesiącu kalendarzowym poprzedzającym miesiąc wydania rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 września 2024 r. w sprawie wykazu gmin, w których są stosowane szczególne rozwiązania związane z usuwaniem skutków powodzi z września 2024 r., oraz rozwiązań stosowanych na ich terenie (Dz.U. poz. 1859, z późn. zm.), zwanego dalej: rozporządzeniem powodziowym;
[3] art. 4 ust. 1 lub 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz.U. z 2024 r. poz. 236, z późn. zm.), zwanego dalej Prawem przedsiębiorców;
[4] art. 4 ust. 1 lub 2 Prawa przedsiębiorców;
[5] art. 40 ust. 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. z 2024 r. poz. 1283, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o pomocy społecznej;
[6] w ramach pomocy uregulowanej w art. 41 ust. 2 ustawy powodziowej;
[7] art. 24b ust. 3 ustawy powodziowej;
[8] rozporządzenie powodziowe;
[9] art. 1 ust. 2 ustawy powodziowej;
[10] art. 24b ust. 2 ustawy powodziowej;
[11] art. 40 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej;
[12] w ramach pomocy uregulowanej w art. 41 ust. 2 ustawy powodziowej;
[13] art. 22g ust. 4 w zw. z art. 24g ust. 4 ustawy powodziowej;
