Ścieżka nawigacji

Bieżące wyjaśnienie komórek merytorycznych Zakładu

Zasiłek chorobowy na preferencyjnych zasadach dla niektórych ubezpieczonych

Zasiłek chorobowy na preferencyjnych zasadach dla niektórych ubezpieczonych, których niezdolność do pracy, kwarantanna, izolacja lub izolacja w warunkach domowych jest związana z wykonywaniem obowiązków służbowych [1]

Osoby zatrudnione w podmiocie leczniczym - zasiłek chorobowy w wysokości 100% podstawy wymiaru

Ubezpieczony, który jest zatrudniony w podmiocie leczniczym oraz:

  • odbywa kwarantannę, izolację lub izolację w warunkach domowych, jeśli wynikają one ze styczności z osobami chorymi z powodu COVID-19 w związku z wykonywaniem obowiązków wynikających z zatrudnienia w tym podmiocie

albo

  • jest niezdolny do pracy z powodu COVID-19, a niezdolność ta powstała w związku z wykonywaniem obowiązków wynikających z zatrudnienia w tym podmiocie

ma od 5 września 2020 r. prawo do zasiłku chorobowego w wysokości 100% podstawy wymiaru.

WAŻNE
Jeżeli spełnione są powyższe warunki, pracownik (osoba wykonująca pracę na podstawie umowy o pracę), który jest zatrudniony w podmiocie leczniczym ma prawo do zasiłku chorobowego w wysokości 100% podstawy wymiaru, nawet jeśli nie wyczerpał jeszcze w tym roku kalendarzowym okresu 33 lub 14 dni wypłaty wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy z powodu choroby, o którym mowa w art. 92 Kodeksu pracy.

Zasiłek chorobowy w wysokości 100% podstawy wymiaru przysługuje osobom objętym ubezpieczeniem chorobowym, zarówno obowiązkowo (np. pracownicy) jak i dobrowolnie (np. zleceniobiorcy).

Przykład 1
Pani Zofia pracuje jako pielęgniarka w przychodni. 5 grudnia 2020 r. źle się poczuła i lekarz stwierdził u niej objawy zapalenia gardła. Lekarz wystawił pani Zofii zwolnienie lekarskie na okres od 5 do 15 grudnia. Ponieważ była to jej pierwsza niezdolność do pracy w tym roku kalendarzowym, za okres objęty zwolnieniem lekarskim otrzyma wynagrodzenie chorobowe w wysokości 80% podstawy wymiaru. Mimo, że pani Zofia jest zatrudniona w podmiocie leczniczym, nowe przepisy nie mają w jej przypadku zastosowania, ponieważ jej niezdolność do pracy nie była spowodowana COVID-19 i nie powstała w związku z wykonywaniem obowiązków wynikających z zatrudnienia w podmiocie leczniczym.

Jeżeli ubezpieczony otrzymał zasiłek chorobowy w wysokości niższej niż 100% przed wejściem w życie nowych przepisów, a więc od 5 września do 28 listopada, a spełnione są przedstawione wyżej warunki, na wniosek ubezpieczonego przelicza się zasiłek i wypłaca wyrównanie do 100% podstawy wymiaru.

Również gdy pracownik otrzymał w tym okresie wynagrodzenie chorobowe, na jego wniosek – przelicza się wypłacone wynagrodzenie za czas choroby, zamienia je na zasiłek chorobowy w wysokości 100% podstawy wymiaru i wypłaca wyrównanie.

Przykład 2
Pani Elżbieta jest lekarzem w szpitalu. Od 5 do 30 października 2020 r. odbywała kwarantannę a następnie izolację w warunkach domowych, które zostały spowodowane stycznością z chorymi na COVID-19 pacjentami w szpitalu. Ponieważ była to jej pierwsza niezdolność do pracy w tym roku kalendarzowym, za ten okres otrzymała wynagrodzenie chorobowe w wysokości 80% podstawy wymiaru. Pani Elżbieta wystąpiła 2 grudnia z wnioskiem o wypłatę wyrównania świadczenia chorobowego. Pracodawca wypłaconą jej kwotę potraktował jako zasiłek chorobowy, obliczył należny zasiłek chorobowy w wysokości 100% i wypłacił Pani Elżbiecie w grudniu 2020 r. różnicę między kwotą 100%, a wypłaconą jej kwotą 80%. Pracodawca złożył za grudzień 2020 r. za Panią Elżbietę dokumenty rozliczeniowe korygujące.

Osoby zatrudnione w jednostkach pomocy społecznej – świadczenia chorobowe w wysokości 100% podstawy wymiaru

Ubezpieczony, który jest zatrudniony w jednostce organizacyjnej pomocy społecznej świadczącej usługi całodobowo, noclegowni albo innej placówce zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub w podeszłym wieku (dalej „jednostka organizacyjna pomocy społecznej”) [2] oraz

  • odbywa kwarantannę, izolację lub izolację w warunkach domowych, jeśli wynikają one ze styczności z osobami chorymi z powodu COVID-19 w związku z wykonywaniem obowiązków wynikających z zatrudnienia w tej jednostce

albo

  • jest niezdolny do pracy z powodu COVID-19, a niezdolność ta powstała w związku z wykonywaniem obowiązków wynikających z zatrudnienia w tej jednostce

ma od 29 listopada 2020 r. prawo do 100% wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy z powodu choroby, o którym mowa w art. 92 Kodeksu pracy, a po wykorzystaniu tego okresu do zasiłku chorobowego w wysokości 100% podstawy wymiaru.

Zasiłek chorobowy w wysokości 100% podstawy wymiaru przysługuje osobom objętym ubezpieczeniem chorobowym, zarówno obowiązkowo (np. pracownicy) jak i dobrowolnie (np. zleceniobiorcy).

Zasiłek chorobowy w wysokości 100% podstawy wymiaru dotyczy niezdolności do pracy oraz obowiązkowej kwarantanny lub izolacji w warunkach domowych, których okres przypada po 28 listopada 2020 r.

Przykład 3
Pan Zbigniew jest pracownikiem Domu Pomocy Społecznej. Ponieważ w czasie pracy miał kontakt z podopiecznym, u którego badania potwierdziły zakażenie COVID-19, został poddany obowiązkowej kwarantannie w okresie od 20 listopada do 12 grudnia 2020 r. Pan Zbigniew pobierał już w tym roku wynagrodzenie za czas choroby przez 20 dni. Za okres obowiązkowej kwarantanny otrzyma:

  • wynagrodzenie chorobowe w wysokości 80% podstawy wymiaru za okres od 20 do 28 listopada 2020 r. (przed wejściem w życie przepisów),
  • wynagrodzenie chorobowe w wysokości 100% podstawy wymiaru za okres od 29 listopada do 2 grudnia 2020 r. (od dnia obowiązywania nowych przepisów),
  • zasiłek chorobowy w wysokości 100% podstawy wymiaru za okres od 3 do 12 grudnia 2020 r.

Ubezpieczeni, którzy wykonują zadania członka ochotniczej straży pożarnej - zasiłek chorobowy w wysokości 100% podstawy wymiaru

Ubezpieczony:

  • który odbywa kwarantannę, izolację lub izolację w warunkach domowych, jeśli powstały one w związku z wykonywaniem zadań członka ochotniczej straży pożarnej

albo

  • u którego stwierdzono zakażenie lub zachorowanie na chorobę zakaźną (m. in. COVID-19), jeżeli zakażenie lub zachorowanie powstało w związku z wykonywaniem zadań członka ochotniczej straży pożarnej

ma od 5 września 2020 r. prawo do zasiłku chorobowego w wysokości 100% podstawy wymiaru.

WAŻNE
Jeżeli spełnione są powyższe warunki, pracownik (osoba wykonująca pracę na podstawie umowy o pracę), ma prawo do zasiłku chorobowego w wysokości 100% podstawy wymiaru, nawet jeśli nie wyczerpał jeszcze w tym roku kalendarzowym okresu 33 lub 14 dni wypłaty wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy z powodu choroby, o którym mowa w art. 92 Kodeksu pracy.

Zasiłek chorobowy w wysokości 100% podstawy wymiaru przysługuje osobom objętym ubezpieczeniem chorobowym, zarówno obowiązkowo (np. pracownicy) jak i dobrowolnie (np. zleceniobiorcy).

Jakie dokumenty są potrzebne do wypłaty zasiłku chorobowego w wysokości 100%?

Osoby zatrudnione w podmiocie leczniczym i osoby zatrudnione w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej

Dokumenty potrzebne do wypłaty pracownikowi lub zleceniobiorcy zasiłku chorobowego w wysokości 100% przez płatnika składek:

Niezdolność do pracy
stwierdzona na podstawie:
Dokumenty
  1. zaświadczenia lekarskiego (e-ZLA)
  2. zaświadczenia lekarskiego (e-ZLA) - w związku z izolacją w izolatorium lub szpitalu

Oświadczenie ubezpieczonego, że niezdolność do pracy jest spowodowana COVID-19 i powstała w związku z wykonywaniem obowiązków wynikających z zatrudnienia w podmiocie leczniczym albo jednostce organizacyjnej pomocy społecznej (w sytuacjach wątpliwych płatnik składek może poprosić ubezpieczonego o złożenie zaświadczenia od lekarza, który wystawił e-ZLA o związku niezdolności do pracy z COVID-19).

oraz

stwierdzenie przez płatnika składek, który jest podmiotem leczniczym albo jednostką organizacyjną pomocy społecznej, że niezdolność do pracy ubezpieczonego:

  • powstała w związku z wykonywaniem obowiązków wynikających z zatrudnienia w  podmiocie leczniczym

albo

  • powstała w związku z wykonywaniem obowiązków wynikających z zatrudnienia w jednostce organizacyjnej pomocy społecznej
  1. Informacja na profilu płatnika składek na PUE ZUS o poddaniu ubezpieczonego obowiązkowi kwarantanny lub izolacji w warunkach domowych w związku z COVID-19

Oświadczenie ubezpieczonego, że kwarantanna lub izolacja domowa wynika ze styczności z osobami chorymi z powodu COVID-19 w związku z wykonywaniem obowiązków wynikających z zatrudnienia w podmiocie leczniczym albo jednostce organizacyjnej pomocy społecznej

oraz

stwierdzenie przez płatnika składek, który jest podmiotem leczniczym albo jednostką organizacyjną pomocy społecznej, że obowiązkowa kwarantanna lub izolacja w warunkach domowych:

  • wynika ze styczności z osobami chorymi z powodu COVID-19 w związku z wykonywaniem obowiązków wynikających z zatrudnienia w podmiocie leczniczym

albo

  • wynika ze styczności z osobami chorymi z powodu COVID-19 w związku z wykonywaniem obowiązków wynikających z zatrudnienia w jednostce organizacyjnej pomocy społecznej.

 

Wzór oświadczenia ubezpieczonego, które potwierdza, że niezdolność do pracy/kwarantanna /izolacja/izolacja domowa jest spowodowana COVID-19 (docx 37kb)

Dokumenty potrzebne do wypłaty pracownikowi lub zleceniobiorcy zasiłku chorobowego w wysokości 100% przez ZUS:

Niezdolność do pracy
stwierdzona na podstawie:
Dokumenty
  1. zaświadczenia lekarskiego (e-ZLA)
  2. zaświadczenia lekarskiego (e-ZLA) - w związku z izolacją w izolatorium lub szpitalu

Oświadczenie ubezpieczonego, że niezdolność do pracy jest spowodowana COVID-19  i powstała w związku z wykonywaniem obowiązków wynikających z zatrudnienia w podmiocie leczniczym albo jednostce organizacyjnej pomocy społecznej (w sytuacjach wątpliwych ZUS może poprosić ubezpieczonego o złożenie zaświadczenia od lekarza, który wystawił e-ZLA o związku niezdolności do pracy z COVID-19)

oraz

zaświadczenie płatnika składek (Z-3/Z-3a), w którym potwierdza (w części Uwagi), że:

  • ubezpieczony wykonuje pracę w podmiocie leczniczym

albo

  • ubezpieczony wykonuje pracę w jednostce organizacyjnej pomocy społecznej

oraz

  • niezdolność do pracy z powodu choroby ubezpieczonego powstała w związku z wykonywaniem obowiązków wynikających z zatrudnienia w podmiocie leczniczym

albo

  • niezdolność do pracy z powodu choroby ubezpieczonego powstała w związku z wykonywaniem obowiązków wynikających z zatrudnienia w jednostce organizacyjnej pomocy społecznej.
  1. informacja na profilu płatnika składek na PUE ZUS o poddaniu ubezpieczonego obowiązkowi kwarantanny lub izolacji w warunkach domowych w związku z COVID-19

Oświadczenie ubezpieczonego, że kwarantanna lub izolacja domowa wynika ze styczności z osobami chorymi z powodu COVID-19 w związku z wykonywaniem obowiązków wynikających z zatrudnienia w podmiocie leczniczym albo jednostce organizacyjnej pomocy społecznej

oraz

zaświadczenie płatnika składek (Z-3/Z-3a), w którym potwierdza (w części Uwagi), że:

  • ubezpieczony wykonuje pracę w podmiocie leczniczym

albo

  • ubezpieczony wykonuje pracę w jednostce organizacyjnej pomocy społecznej

oraz

  • obowiązkowa kwarantanna lub izolacja w warunkach domowych wynika ze styczności z osobami chorymi z powodu COVID-19 w związku z wykonywaniem obowiązków wynikających z zatrudnienia w podmiocie leczniczym

albo

  • obowiązkowa kwarantanna lub izolacja w warunkach domowych wynika ze styczności z osobami chorymi z powodu COVID-19 w związku z wykonywaniem obowiązków wynikających z zatrudnienia w jednostce organizacyjnej pomocy społecznej.

 

Wzór oświadczenia ubezpieczonego, które potwierdza, że niezdolność do pracy/kwarantanna /izolacja/izolacja domowa jest spowodowana COVID-19 (docx 37kb)

Pracownik (zleceniobiorca), który otrzymał zaświadczenie lekarskie e-ZLA w związku z COVID-19 składa swojemu płatnikowi składek (pracodawcy, zleceniodawcy) oświadczenie, że niezdolność do pracy jest spowodowana COVID-19 i powstała w związku z wykonywaniem obowiązków wynikających z zatrudnienia w podmiocie leczniczym albo jednostce organizacyjnej pomocy społecznej..

Płatnik składek wystawia zaświadczenie płatnika składek (Z-3 lub Z-3a), w punkcie „Uwagi” wpisuje, że ubezpieczony jest zatrudniony w podmiocie leczniczym albo w jednostce organizacyjnej pomocy społecznej oraz że jego niezdolność do pracy powstała w związku wykonywaniem obowiązków wynikających z zatrudnienia w podmiocie leczniczym albo w jednostce organizacyjnej pomocy społecznej i przekazuje - wraz z oświadczeniem ubezpieczonego - do ZUS.

Płatnik składek (podmiot leczniczy lub jednostka organizacyjna pomocy społecznej), po otrzymaniu na profilu płatnika składek na PUE ZUS informacji, że pracownik (zleceniobiorca), został poddany kwarantannie lub izolacji w warunkach domowych, ustala, czy kwarantanna lub izolacja w warunkach domowych ubezpieczonego wynikają ze styczności z osobami chorymi z powodu COVID-19 w związku z wykonywaną pracą, wystawia zaświadczenie płatnika składek (Z-3 lub Z-3a), w punkcie „Uwagi” wpisuje, że ubezpieczony jest zatrudniony w podmiocie leczniczym albo w jednostce organizacyjnej pomocy społecznej oraz że obowiązkowa kwarantanna lub izolacja ubezpieczonego wynikają ze styczności z osobami chorymi z powodu COVID-19 w związku z wykonywaniem obowiązków wynikających z zatrudnienia w podmiocie leczniczym albo w jednostce organizacyjnej pomocy społecznej oraz przekazuje to zaświadczenie do ZUS.

Dokumenty można przesłać za pośrednictwem portalu Platformy Usług Elektronicznych (PUE) ZUS. W takim przypadku skan lub zdjęcie oświadczenia ubezpieczonego, potwierdzonego za zgodność z oryginałem, płatnik składek dołącza do zaświadczenia płatnika składek Z-3/Z-3a.

Dokumenty potrzebne do wypłaty osobie prowadzącej działalność pozarolniczą zasiłku chorobowego w wysokości 100% przez ZUS:

Niezdolność do pracy
stwierdzona na podstawie:
Dokumenty
  1. zaświadczenia lekarskiego (e-ZLA)
  2. zaświadczenia lekarskiego (e-ZLA) - w związku z izolacją w izolatorium lub szpitalu
Oświadczenie ubezpieczonego, że:
  • wykonuje pracę w podmiocie leczniczym
albo
  • wykonuje pracę w jednostce organizacyjnej pomocy społecznej
oraz
  • niezdolność do pracy powstała w związku z wykonywaniem obowiązków wynikających z zatrudnienia w podmiocie leczniczym
albo
  • niezdolność do pracy z powodu choroby ubezpieczonego powstała w związku z wykonywaniem obowiązków wynikających z zatrudnienia w jednostce organizacyjnej pomocy społecznej.
  1. informacja z systemu EWP o poddaniu ubezpieczonego obowiązkowi kwarantanny lub izolacji w warunkach domowych w związku z COVID-19
Oświadczenie ubezpieczonego potwierdzające, że:
  • wykonuje pracę w podmiocie leczniczym,
albo
  • wykonuje pracę w jednostce organizacyjnej pomocy społecznej
oraz
  • obowiązkowa kwarantanna lub izolacja w warunkach domowych wynika ze styczności z osobami chorymi z powodu COVID-19 w związku z wykonywaniem obowiązków wynikających z zatrudnienia w podmiocie leczniczym
albo
  • obowiązkowa kwarantanna, izolacja lub izolacja w warunkach domowych wynika ze styczności z osobami chorymi z powodu COVID-19 w związku z wykonywaniem obowiązków wynikających z zatrudnienia w jednostce organizacyjnej pomocy społecznej.

 

Oświadczenie można przekazać elektronicznie – za pośrednictwem portalu PUE ZUS. Można je złożyć przy wykorzystaniu wniosku ZAS-53 Wniosek o zasiłek chorobowy. Do wniosku należy dołączyć skan lub zdjęcie podpisanego oświadczenia. W sytuacjach wątpliwych na potwierdzenie okoliczności podanych w oświadczeniu, ZUS może poprosić ubezpieczonego o złożenie zaświadczenia potwierdzającego okoliczności podane w oświadczeniu. Gdy zasiłek chorobowy ma być wypłacany osobie prowadzącej działalność pozarolniczą potrzebny jest tak jak w każdym przypadku wniosek o zasiłek. Można go złożyć na formularzu ZAS-53 lub Z-3b.

Osoby, które wykonują zadania członka ochotniczej straży pożarnej

Niezdolność do pracy
stwierdzona na podstawie:
Dokumenty
  1. zaświadczenia lekarskiego (e-ZLA)
  2. zaświadczenia lekarskiego (e-ZLA) - w związku z izolacją w izolatorium lub szpitalu
Oświadczenie ubezpieczonego, że niezdolność do pracy:
  • jest spowodowana COVID-19 lub inną chorobę zakaźną (w sytuacjach wątpliwych płatnik zasiłku może poprosić ubezpieczonego o złożenie zaświadczenia od lekarza, który wystawił e-ZLA o związku niezdolności do pracy z COVID-19)
    oraz
  • powstała w związku z wykonywaniem zadań członka ochotniczej straży pożarnej (w sytuacjach wątpliwych płatnik zasiłku może poprosić ubezpieczonego o złożenie zaświadczenia Naczelnika Jednostki OSP, której ubezpieczony jest członkiem lub Zarządu Powiatowej OSP).
  1. wpisu w systemie o poddaniu ubezpieczonego obowiązkowi kwarantanny lub izolacji w warunkach domowych w związku z COVID-19
Oświadczenie ubezpieczonego, że kwarantanna lub izolacja w warunkach domowych powstała w związku z wykonywaniem zadań członka ochotniczej straży pożarnej (w sytuacjach wątpliwych płatnik zasiłku może poprosić ubezpieczonego o złożenie zaświadczenia Naczelnika Jednostki OSP, której ubezpieczony jest członkiem lub Zarządu Powiatowej OSP).

 

Wzór oświadczenia ubezpieczonego, które potwierdza, że niezdolność do pracy/kwarantanna /izolacja/izolacja domowa jest spowodowana COVID-19 (docx 37kb)

Pracownik (zleceniobiorca) składa swojemu płatnikowi składek (pracodawcy, zleceniodawcy) oświadczenie, że jego niezdolność do pracy, kwarantanna, izolacja lub izolacja domowa powstały w związku z wykonywaniem zadań członka ochotniczej straży pożarnej. Dodatkowo ubezpieczony, który otrzymał zaświadczenie lekarskie e-ZLA w związku z COVID-19 składa oświadczenie, że jego niezdolność do pracy jest spowodowana COVID-19. Jeżeli zasiłki ubezpieczonym wypłaca ZUS, płatnik składek wystawia zaświadczenie płatnika składek (Z-3 lub Z-3a) i przekazuje - wraz z oświadczeniem ubezpieczonego - do ZUS.

Dokumenty można przesłać za pośrednictwem portalu Platformy Usług Elektronicznych (PUE) ZUS. W takim przypadku skan lub zdjęcie oświadczenia ubezpieczonego, potwierdzonego za zgodność z oryginałem, płatnik składek dołącza do zaświadczenia płatnika składek Z-3/Z-3a.

Gdy o zasiłek chorobowy występuje osoba prowadząca działalność pozarolniczą, oświadczenie składa do ZUS. Oświadczenie można przekazać elektronicznie – za pośrednictwem portalu PUE ZUS. Można je złożyć przy wykorzystaniu wniosku ZAS-53 Wniosek o zasiłek chorobowy. Do wniosku należy dołączyć skan lub zdjęcie podpisanego oświadczenia.

Podstawa prawna

[1] Ustawa z dnia 28 października 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z przeciwdziałaniem sytuacjom kryzysowym związanym z wystąpieniem COVID-19 (Dz. U. poz. 2112) i ustawa z dnia 28 października 2020 r. o zmianie ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z przeciwdziałaniem sytuacjom kryzysowym związanym z wystąpieniem COVID-19 (Dz. U. poz. 2113)

[2] Jednostki, o których mowa w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2020 r. poz. 1876)