Emerytura częściowa dla ubezpieczonych urodzonych po 31 grudnia 1948 r.

Możliwość ta nie dotyczy jednak wszystkich ubezpieczonych, urodzonych po 31 grudnia 1948 r., a jedynie tych którzy mają ukończony wiek 62 lata dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn i nie mają ukończonego, określonego dla nich podwyższonego wieku emerytalnego, wyższego niż 62 lata dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn.

Pierwszymi ubezpieczonymi, który mogą przejść na emeryturę częściową, są mężczyźni  urodzeni w I kwartale 1949 r. Muszą to jednak uczynić przed osiągnięciem podwyższonego wieku emerytalnego wynoszącego 65 lat i 5 miesięcy.

Uprawnienie do emerytur częściowych dotyczy kobiet urodzonych po 31 grudnia 1958 r.  Pierwszymi kobietami, które mogą ubiegać się o emeryturę częściową - po osiągnięciu wieku 62 lat, a przed osiągnięciem ustalonego dla nich  podwyższonego wieku emerytalnego, wynoszącego 62 lata i 1 miesiąc - są kobiety urodzone w I kwartale 1959 r.  

Dodatkowym warunkiem, jaki muszą spełnić ubezpieczeni, mający ukończony wiek 62 lata dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn, jest udowodnienie okresu składkowego i nieskładkowego, wynoszącego odpowiednio: co najmniej 35 lat  dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn.  

Przy ustalaniu stażu emerytalnego, wynoszącego 35 - 40 lat, będą przyjęte wszystkie okresy składkowe oraz okresy nieskładkowe, w wymiarze nie większym niż 1/3 udowodnionych okresów składkowych. Okresy te - gdy będą zbyt krótkie - mogą być uzupełnione, do wymaganych 35 - 40 lat,  okresami pracy w gospodarstwie rolnym lub okresami prowadzenia gospodarstwa rolnego,  a  także okresami pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jeżeli wnioskodawca utracił prawo takiej do renty).

Emerytura częściowa wynosi 50% kwoty emerytury obliczonej w całości według nowych, zreformowanych zasad.

Ustalenie kwoty pełnej emerytury następuje poprzez podzielenie podstawy jej obliczenia przez średnie dalsze trwanie życia osoby ubiegającej się o emeryturę częściową - z dnia przejścia na tę emeryturę.

Podstawę obliczenia kwoty emerytury, przyjętej do ustalenia emerytury częściowej, stanowi kwota zwaloryzowanych składek na ubezpieczenie emerytalne, zewidencjonowana na indywidualnym koncie ubezpieczonego w ZUS do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury częściowej oraz zwaloryzowanego kapitału początkowego. Kwota ta uwzględnia należne ubezpieczonemu waloryzacje (roczne i kwartalne) składek i kapitału początkowego.

Emerytura częściowa nie podlega podwyższeniu do kwoty emerytury najniższej.  

O emeryturę może się ubiegać zarówno osoba, która nie osiąga żadnych przychodów (bo nie pracuje), jak też taka osoba, która osiąga przychody z tytułu pracy - niezależnie od tego jaka jest wysokość tych przychodów, gdyż emerytura częściowa nie podlega zawieszeniu ani zmniejszeniu z tytułu osiągania przychodów - bez względu na to, z jakiego tytułu są one osiągane.

Osoba, która ubiega się o emeryturę częściową, dla jej uzyskania nie musi rozwiązywać stosunku pracy z dotychczasowym pracodawcą. Prawo do emerytury częściowej może jednak ulec zawieszeniu na wniosek emeryta. Osoba, której przyznana zostanie emerytura częściowa, może w terminie 30 dni od daty  doręczenia decyzji (w terminie przewidzianym na uprawomocnienie się decyzji) wycofać wniosek o emeryturę częściową.

Osoba, mająca ustalone prawo do emerytury częściowej - po osiągnięciu podwyższonego wieku emerytalnego, ustalonego indywidualnie dla niej według daty urodzenia, oraz dodatkowo po ustaniu stosunku pracy, jeżeli osoba ta pozostawała w stosunku pracy - może wystąpić z  wnioskiem o przyznanie pełnej emerytury.    

Osoby, korzystające z uprawnień do emerytury częściowej, powinny jednak wiedzieć, iż podstawa obliczenia pełnej emerytury, będzie pomniejszona o kwotę pobranych emerytur częściowych, w wysokości przed obliczeniem zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Informacje na temat emerytury częściowej w kontekście unijnej i bilateralnej koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego znajdą Państwo tutaj.