Renta z tytułu niezdolności do pracy dla osób, które pracowały w Białorusi
20 May 2022
Pracowałeś zarówno w Polsce, jak i w Białorusi, a teraz starasz się o rentę z tytułu niezdolności do pracy? Dowiedz się, na jakich zasadach możesz ją uzyskać.
Jakie warunki musisz spełnić, aby otrzymać rentę z tytułu niezdolności do pracy z ZUS
Przyznamy Ci rentę z tytułu niezdolności do pracy z ZUS, jeśli spełnisz łącznie następujące warunki:
- zostaniesz uznany za niezdolnego do pracy (orzeczenie o Twojej niezdolności do pracy musi wydać lekarz orzecznik ZUS);
- masz wymagany staż ubezpieczeniowy, którego długość zależy od wieku, w którym powstała Twoja niezdolność do pracy:
- 1 rok stażu – jeśli niezdolność do pracy powstała, zanim skończyłeś 20 lat,
- 2 lata – jeśli miałeś wtedy między 20 a 22 lata,
- 3 lata – jeśli miałeś wtedy między 22 a 25 lat,
- 4 lata – jeśli miałeś wtedy między 25 a 30 lat,
- 5 lat – jeśli miałeś wtedy powyżej 30 lat, przy czym okres ten musi przypadać w ciągu ostatnich 10 lat:
- przed dniem, w którym zgłosiłeś wniosek o rentę, lub
- przed dniem, w którym powstała Twoja niezdolność do pracy;
- stałeś się niezdolny do pracy w trakcie któregoś z okresów wymaganych w polskich przepisach albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od zakończenia takiego okresu. Może być to m.in. okres ubezpieczenia (np. zatrudnienia w ramach umowy o pracę lub umowy zlecenia, prowadzenia własnej firmy), okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych albo zasiłku chorobowego lub okres urlopu wychowawczego.
Ten wymóg nie obowiązuje, jeśli spełnisz łącznie dwa warunki:
- jesteś całkowicie niezdolny do pracy,
- masz co najmniej:
- 20 lat stażu ubezpieczeniowego – jeśli jesteś kobietą,
- 25 lat stażu ubezpieczeniowego – jeśli jesteś mężczyzną.
- nie masz prawa do emerytury z ZUS lub nie spełniasz warunków do jej przyznania.
Ważne!
Jeśli stałeś się niezdolny do pracy po ukończeniu 30
lat, nie musisz mieć 5 lat stażu ubezpieczeniowego w ciągu ostatnich
10 lat przed zgłoszeniem wniosku lub powstaniem niezdolności do pracy,
o ile spełniasz oba poniższe warunki:
- jesteś całkowicie niezdolny do pracy,
- możesz udowodnić 25 (kobieta) lub 30 (mężczyzna) lat składkowych (nie bierzemy tu pod uwagę lat nieskładkowych).
Czy uwzględnimy okresy ubezpieczenia w Białorusi
Jeśli Twój staż ubezpieczeniowy w Polsce jest za krótki do przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy, to do polskich okresów doliczymy Twoje okresy ubezpieczenia w Białorusi.
Jeżeli po zsumowaniu polskich i białoruskich okresów ubezpieczenia, Twój staż ubezpieczeniowy nadal jest za krótki, abyśmy mogli Ci przyznać rentę, doliczymy Ci okresy ubezpieczenia z innych państw. Możemy doliczyć okresy z państw, w których pracowałeś, pod warunkiem, że są to państwa, z którymi Polska i Białoruś zawarły umowę o zabezpieczeniu społecznym.
Ważne!
Doliczymy tylko te zagraniczne okresy ubezpieczenia,
które nie pokrywają się z Twoimi polskimi okresami ubezpieczenia.
Przykład
Pani Jolanta ma 40 lat. Od pół roku przebywa na
zasiłku chorobowym. W związku z postępującą chorobą wystąpiła do nas o
rentę z tytułu niezdolności do pracy. Lekarz orzecznik ZUS orzekł, że
pani Jolanta jest częściowo niezdolna do pracy. W ciągu ostatnich 10
lat pani Jolanta pracowała:
- w Polsce – 3 lata,
- w Białorusi – 4 lata.
Pani Jolanta powinna wykazać 5 lat stażu ubezpieczeniowego w ostatnim dziesięcioleciu. Okres ubezpieczenia w Polsce jest więc zbyt krótki, aby pani Jolanta otrzymała rentę z ZUS. Dlatego do polskiego stażu ubezpieczeniowego doliczymy 4 lata pracy w Białorusi. W ten sposób pani Jolanta uzyska rentę z tytułu niezdolności do pracy z ZUS.
Jak obliczymy wysokość renty, jeśli uwzględnimy okresy ubezpieczenia w Białorusi
Jeżeli Twój polski staż ubezpieczeniowy był za krótki do przyznania Ci renty z tytułu niezdolności do pracy i musieliśmy doliczyć okresy ubezpieczenia w Białorusi, to uwzględnimy je również do obliczenia wysokości Twojej renty. Rentę obliczymy w proporcji, jako stosunek polskich okresów ubezpieczenia do sumy polskich i zagranicznych okresów ubezpieczenia. Będziemy wypłacać rentę tylko za staż ubezpieczeniowy w Polsce.
Ważne!
Do obliczenia wysokości renty weźmiemy tylko Twoje
zarobki za pracę w Polsce.
Co się dzieje, jeśli stałeś się niezdolny do pracy w czasie, gdy byłeś ubezpieczony w Białorusi
Jednym z warunków przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy z ZUS jest, aby niezdolność do pracy powstała w czasie ubezpieczenia albo w ciągu 18 miesięcy od jego zakończenia.
Warunek ten uznamy za spełniony, jeśli stałeś się niezdolny do pracy w czasie, gdy byłeś ubezpieczony w Białorusi albo w ciągu 18 miesięcy od ustania tego ubezpieczenia.
Ważne!
Jeśli zachorujesz w okresie zatrudnienia w Białorusi i
starasz się o rentę z ZUS, to Twoją niezdolność do pracy musi ustalić
lekarz orzecznik ZUS.
Przykład
Pan Janusz ma 43 lata. Od kilku lat pracuje w
Białorusi. W tym czasie zachorował. Złożył wniosek o przyznanie renty
z tytułu niezdolności do pracy z ZUS. O świadczenie rentowe z tytułu
inwalidztwa wystąpił również do instytucji ubezpieczeniowej w
Białorusi. Niezdolność pana Janusza do pracy dla przyznania renty z
tytułu niezdolności do pracy z ZUS ustali polski lekarz orzecznik.
Natomiast białoruska instytucja ubezpieczeniowa przyzna panu Januszowi
świadczenie rentowe z tytułu inwalidztwa na podstawie orzeczenia
wydanego zgodnie z przepisami białoruskimi.
Czy musisz przyjechać do Polski na zbadanie przez lekarza orzecznika ZUS
Jeśli mieszkasz w Białorusi, nie musisz przyjeżdżać do Polski na badanie przez lekarza orzecznika ZUS.
Lekarz orzecznik ZUS może wydać orzeczenie o Twojej niezdolności do pracy na podstawie załączonej do wniosku o rentę dokumentacji medycznej.