Przedsiębiorcy w trudnej sytuacji mogą skorzystać m.in. z układów ratalnych

Możliwość zawieszenia działalności gospodarczej

Zgodnie przepisami ustawy Prawo przedsiębiorców[1] przedsiębiorca wpisany do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej może zawiesić wykonywanie działalności gospodarczej na czas nieokreślony albo określony, nie krótszy jednak niż 30 dni. Szczegółowe informacje dotyczące zasad składania wniosków dostępne są na stronie internetowej CEIDG (link do strony zewnętrznej).

W okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej przedsiębiorca nie może wykonywać działalności gospodarczej i osiągać bieżących przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Ulgi w spłacie lub umorzenie należności z tytułu składek

Przedsiębiorcy, którzy w swojej działalności odczuwają skutki związane z opóźnieniem lub brakiem realizacji dostaw, z zatorami płatniczymi lub absencją pracowników związane ze wzrostem zachorowalności lub czynnościami mającymi na celu zagwarantowanie bezpieczeństwa obywateli, mogą liczyć na pomoc Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Takimi formami pomocy są odroczenie terminu płatności składek, układ ratalny oraz w przypadku osób opłacających składki na własne ubezpieczenia - umorzenie należności[2].

Jeśli przedsiębiorca ma problem z opłaceniem składek bieżących w ustawowym terminie, może złożyć wniosek o odroczenie terminu ich płatności. Gdy ZUS zgodzi się na zmianę terminu zapłaty składek i podpisze z przedsiębiorcą umowę o odroczenie terminu płatności składek, będzie on mógł je uregulować w późniejszym terminie. Przedsiębiorca nie zapłaci wtedy odsetek za zwłokę, a jedynie opłatę prolongacyjną.

Ważne!
ZUS może odroczyć tylko składki bieżące lub przyszłe, których termin płatności jeszcze nie upłynął.

Więcej informacji o uldze w postaci odroczenia terminu płatności składek.

Jeśli przedsiębiorca ma zadłużenie z tytułu składek i nie może go spłacić jednorazowo, może on złożyć wniosek o rozłożenie spłaty zadłużenia na raty. Jeżeli ZUS zgodzi się udzielić jemu i układu ratalnego i podpisze z nim umowę o rozłożenie na raty należności z tytuł składek, będzie on mógł uregulować zadłużenie w dłuższym okresie i na uzgodnionych warunkach. Nie zapłaci on wtedy odsetek za zwłokę, a jedynie opłatę prolongacyjną. Jeżeli było wobec przedsiębiorcy prowadzone postępowanie egzekucyjne, to po podpisaniu umowy ratalnej zostanie ono zawieszone.

Więcej informacji o uldze w postaci ratalnej spłaty należności z tytułu składek.

Jeśli przedsiębiorca poniosłeś straty materialne w wyniku nadzwyczajnego zdarzenia które powodują, że opłacenie należności z tytułu składek mogłoby pozbawić jego możliwości dalszego prowadzenia działalności, może on złożyć wniosek o ich umorzenie. Umorzeniu w tym przypadku podlegają wyłącznie należności z tytułu składek za niego jako osobę opłacającą składki na własne ubezpieczenia.

Ważne!
Przedsiębiorca musi wykazać, że w jego przypadku zachodzą wskazane powyżej okoliczności uzasadniające umorzenie należności z tytułu składek.

Okres, za jaki składki zostaną umorzone, nie zostanie zaliczony do okresu ubezpieczenia przedsiębiorcy przy ustalaniu prawa do renty lub emerytury.

Więcej informacji na ten temat umorzenia.

Samo złożenie wniosku o ulgę lub umorzenie należności nie zawiesza postępowania egzekucyjnego. Dopiero zawarcie umowy o odroczeniu, rozłożeniu na raty należności lub wydanie decyzji umarzającej zadłużenie będzie podstawą do wstrzymania działań egzekucyjnych.

W placówkach ZUS działają doradcy do spraw ulg i umorzeń. Udzielają oni informacji o pomocy o jaką może się ubiegać przedsiębiorca oraz pomagają w skompletować i wypełnieniu dokumentów niezbędnych do rozpatrzenia wniosku. Z doradcą można porozmawiać telefonicznie, a następnie uzyskać pomoc również mailowo. Wykaz numerów telefonów do doradców do spraw ulg i umorzeń.

Zasiłki chorobowe i opiekuńcze

Przedsiębiorcy podlegającemu ubezpieczeniu chorobowemu, który w związku z zagrożeniem wirusem SARS-CoV-2 i rozprzestrzenianiem się choroby zakaźnej u ludzi, wywołanej tym wirusem (COVID-19) nie może wykonywać działalności gospodarczej, Zakład Ubezpieczeń Społecznych ustali prawo i wypłaci zasiłek chorobowy na ogólnych zasadach, tj. o ile spełnione będą wymagane przepisami ustawy zasiłkowej[3] warunki do jego przyznania, jeżeli:

• decyzją państwowego inspektora sanitarnego zostanie poddany kwarantannie lub izolacji (decyzja ta może być dostarczona oddziałowi ZUS po okresie kwarantanny lub izolacji),
• lekarz leczący uzna, że w trakcie hospitalizacji, izolacji, lub kwarantanny ze względu na stan zdrowia ubezpieczonego uzasadnione jest wystawienie zwolnienia lekarskiego.

Ubezpieczonemu przysługuje także zasiłek opiekuńczy, jeśli sprawuje osobistą opiekę nad:

• chorym dzieckiem lub członkiem rodziny, gdy lekarz wystawił z tego tytułu zaświadczenie lekarskie[4],
• dzieckiem, gdy powiatowy inspektor sanitarny wydał decyzję o konieczności izolacji lub kwarantanny dziecka,
• dzieckiem w przypadku nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których uczęszcza dziecko[5] (na podstawie oświadczenia ubezpieczonego).

Ubezpieczonemu, który sprawuje osobistą opiekę nad dzieckiem do 8 lat, gdy w związku ze zwalczaniem zakażenia wirusem (COVID-19) nastąpi zamknięcie żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły do których uczęszcza dziecko, przysługuje dodatkowy zasiłek opiekuńczy za okres nie dłuższy niż 14 dni[6]. Dodatkowy zasiłek opiekuńczy przysługuje łącznie obojgu rodzicom w wymiarze do 14 dni, niezależnie od liczby dzieci wymagających opieki w związku z zamknięciem placówki z powodu COVID-19. Dodatkowego zasiłku opiekuńczego nie wlicza się go do limitu 60 dni pobierania zasiłku opiekuńczego w roku kalendarzowym. Dokumentem do wypłaty dodatkowego zasiłku opiekuńczego jest oświadczenie ubezpieczonego.

Zasiłek a podstawa wymiaru składki

W przypadku pobierania zasiłku chorobowego następuje pomniejszenie podstawy wymiaru składek.

Zgodnie z ustawą sus[7] za miesiąc, w którym przez jego część trwała niezdolność do pracy, kwotę najniższej podstawy wymiaru składek osób prowadzących pozarolniczą działalność zmniejsza się proporcjonalnie, dzieląc ją przez liczbę dni kalendarzowych tego miesiąca i mnożąc przez liczbę dni podlegania ubezpieczeniu, jeżeli z tego tytułu ubezpieczony spełnia warunki do przyznania zasiłku z ubezpieczeń społecznych.

[1] Ustawa z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców[1] (Dz.U. z 2019 r. poz. 1292, z późn.zm.)

[2] Art. 28 i 29 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2020 r. poz. 266), zwana dalej „ustawą sus”

[3] Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 2019 r. poz. 645, z późn. zm.), zwana dalej „ustawą zasiłkową”.

[4] Art. 32 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy zasiłkowej.

[5] Art. 32 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy zasiłkowej.

[6] Art. 4 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. poz. 374).