Renta z tytułu niezdolności do pracy z ogólnego stanu zdrowia

Osoby, która spełnia łącznie następujące warunki:

• jest niezdolna do pracy
• ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy, tj.:
  • 1 rok - jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat
  • 2 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 20 do 22 lat
  • 3 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 22 do 25 lat
  • 4 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 25 do 30 lat
  • 5 lat - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat

Jeżeli ubezpieczony nie osiągnął okresu składkowego i nieskładkowego, o którym mowa powyżej, warunek posiadania wymaganego stażu  uważa się za spełniony, gdy ubezpieczony został zgłoszony do ubezpieczenia przed ukończeniem 18 lat albo w ciągu 6 miesięcy po ukończeniu nauki w szkole ponadpodstawowej, ponadgimnazjalnej lub w szkole wyższej oraz do dnia powstania niezdolności do pracy posiadał, bez przerwy lub z przerwami nieprzekraczającymi 6 miesięcy, okresy składkowe i nieskładkowe.

Okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 5 lat dla osoby, której niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat, powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy, chyba że ubezpieczony udowodnił okres składkowy wynoszący co najmniej 25 lat dla kobiety i 30 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Powyższy okres składkowy i nieskładkowy nie jest wymagany, jeżeli niezdolność do pracy jest skutkiem wypadku w drodze do lub z pracy.

• niezdolność do pracy powstała w okresie ubezpieczenia lub opłacania składek na ubezpieczenie społeczne w określonej wysokości lub innych ustawowo wskazanych okresach albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów, chyba że ubezpieczony udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety i 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy

• niezdolność do pracy powstała w okresach wymienionych w ustawie emerytalnej (np. w okresie ubezpieczenia lub opłacania składek na ubezpieczenie społeczne w określonej wysokości) albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów, chyba że ubezpieczony udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety i 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

• Wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy - pobierz ze strony www.zus.pl lub zaloguj się do Platformy Usług Elektronicznych ZUS (PUE), by złożyć wniosek elektronicznie. Formularz wniosku jest również dostępny w punkcie informacyjnym w sali obsługi klientów w każdej jednostce organizacyjnej ZUS

• informacja dotycząca okresów składkowych i nieskładkowych

• dokumenty potwierdzające okresy m.in.: pracy/ prowadzenia działalności pozarolniczej/ służby wojskowej/ pobierania zasiłku dla bezrobotnych/ urlopu wychowawczego/ nauki w szkole wyższej

• dokumenty potwierdzające osiągane wynagrodzenie

• zaświadczenie o stanie zdrowia OL-9 wystawione nie wcześniej niż na miesiąc przed złożeniem wniosku oraz ewentualnie dokumentacja medyczna

• wywiad zawodowy, jeżeli osoba ubezpieczona pozostaje w zatrudnieniu

• karta wypadku w drodze do pracy lub z pracy, jeśli ubezpieczony zgłasza wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy

• od 1 stycznia 2022 r. do wniosku należy złożyć dodatkowo oświadczenie w sprawie świadczenie pielęgnacyjnego.

W przypadku wniosku

• składanego w placówce ZUS – oświadczenie (docx 15kb)  można wcześniej pobrać z naszej strony internetowej, wypełnić, wydrukować i podpisać lub poprosić o odpowiedni formularz pracownika placówki ZUS
• wysyłanego pocztą – oświadczenie (docx 15kb) można pobrać z naszej strony internetowej, wypełnić, wydrukować, podpisać
• przekazywanego elektronicznie przez Platformę Usług Elektronicznych (PUE) ZUS - oświadczenie (docx 15kb) można pobrać z naszej strony internetowej, wypełnić i zapisać na komputerze. Następnie dołączyć do wniosku zgodnie z instrukcją „Jak dodać oświadczenie w sprawie świadczenia pielęgnacyjnego jako załącznik do wniosku na PUE ZUS” (plik docx 332kb).

Jeżeli wniosek został złożony bez oświadczenia, można samo oświadczenie dostarczyć do ZUS:

• w placówce ZUS,
• pocztą,
• elektronicznie – zgodnie z instrukcją „Jak dosłać oświadczenie w sprawie świadczenia pielęgnacyjnego do wysłanego wniosku na PUE ZUS (plik docx 182kb)”

Przed zamierzonym terminem przejścia na rentę z tytułu niezdolności do pracy.

Nie później niż 30 dni przed ustaniem prawa do zasiłków chorobowych lub świadczeń rehabilitacyjnych lub wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy.

Wniosek można złożyć:

• osobiście lub przez pełnomocnika w dowolnej jednostce organizacyjnej ZUS (pisemnie lub ustnie do protokołu)
• za pośrednictwem: operatora pocztowego, polskiego urzędu konsularnego
• w formie dokumentu elektronicznego przez PUE.

Wniosek rozpatruje organ rentowy właściwy ze względu na miejsce zamieszkania osoby zainteresowanej lub jednostka organizacyjna Zakładu wyznaczona przez Prezesa ZUS. Po analizie wniosku i załączonej dokumentacji oraz ewentualnym przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego organ rentowy wydaje decyzję w terminie 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Od decyzji przysługuje odwołanie, które należy wnieść pisemnie lub ustnie do protokołu, za pośrednictwem jednostki organizacyjnej ZUS, która wydała decyzję, do sądu okręgowego – sądu pracy i ubezpieczeń społecznych, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji.

Prawo do świadczenia powstaje z dniem zaprzestania pobierania zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego lub wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy albo od miesiąca złożenia wniosku.

Przy ustalaniu prawa do renty oraz obliczaniu jej wysokości okresy nieskładkowe uwzględnia się w wymiarze nieprzekraczającym jednej trzeciej udowodnionych okresów składkowych.

Wniosek może zostać wycofany, jednakże nie później niż do dnia uprawomocnienia się decyzji organu rentowego, tj. w przypadku, gdy nie zostało złożone odwołanie do sądu - w terminie miesiąca od daty doręczenia decyzji.

Przy załatwianiu formalności można skorzystać z pomocy pracowników ZUS:

• w Centrum Obsługi Telefonicznej

  • pod numerem telefonu 22 560 16 00 (opłata za połączenie jest zgodna z planem taryfikacyjnym danego operatora)
  • za pośrednictwem e-mail cot@zus.pl
  • przez komunikator Skype na stronie www.zus.pl lub pod zus_centrum_obslugi_tel
  • przez czat na stronie www.zus.pl

konsultanci są dostępni w dni robocze: pon.– pt. w godz. 7.00–18.00

• w najbliższej jednostce organizacyjnej ZUS

lub uzyskać informację na stronie internetowej www.zus.pl.

• Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych

• Ustawa z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych

• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe

• Ustawa z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne

• Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 14 września 2011 r. w sprawie sporządzania i doręczania dokumentów elektronicznych oraz udostępniania formularzy, wzorów i kopii dokumentów elektronicznych.