Renta z tytułu niezdolności do pracy dla osób, które pracowały w Kanadzie
20 września 2018
Pracowałeś zarówno w Polsce, jak i w Kanadzie, a teraz starasz się o rentę z tytułu niezdolności do pracy? Dowiedz się, na jakich zasadach możesz ją uzyskać.
Jakie warunki musisz spełnić, aby otrzymać rentę z tytułu niezdolności do pracy z ZUS
Przyznamy Ci rentę z tytułu niezdolności do pracy z ZUS, jeśli spełnisz łącznie następujące warunki:
- zostaniesz uznany za niezdolnego do pracy (orzeczenie o Twojej niezdolności do pracy musi wydać lekarz orzecznik ZUS);
- masz wymagany staż ubezpieczeniowy, którego długość zależy od wieku, w którym powstała Twoja niezdolność do pracy:
- 1 rok stażu – jeśli niezdolność do pracy powstała, zanim skończyłeś 20 lat,
- 2 lata – jeśli miałeś wtedy między 20 a 22 lata,
- 3 lata – jeśli miałeś wtedy między 22 a 25 lat,
- 4 lata – jeśli miałeś wtedy między 25 a 30 lat,
- 5 lat – jeśli miałeś wtedy powyżej 30 lat, przy czym okres ten musi przypadać w ciągu ostatnich 10 lat:
- przed dniem, w którym zgłosiłeś wniosek o rentę, lub
- przed dniem, w którym powstała Twoja niezdolność do pracy;
- stałeś się niezdolny do pracy w trakcie któregoś z okresów
wymaganych w polskich przepisach albo nie później niż w ciągu 18
miesięcy od zakończenia takiego okresu. Może być to m.in. okres
ubezpieczenia (np. zatrudnienia w ramach umowy o pracę lub umowy
zlecenia, prowadzenia własnej firmy), okres pobierania zasiłku dla
bezrobotnych albo zasiłku chorobowego lub okres urlopu
wychowawczego.
Ten wymóg nie obowiązuje, jeśli spełnisz łącznie dwa warunki:
- jesteś całkowicie niezdolny do pracy,
- masz co najmniej:
- 20 lat stażu ubezpieczeniowego – jeśli jesteś kobietą,
- 25 lat stażu ubezpieczeniowego – jeśli jesteś mężczyzną.
- nie masz prawa do emerytury z ZUS lub nie spełniasz warunków do jej przyznania
Ważne!
Jeśli stałeś się niezdolny do pracy po ukończeniu 30 lat, nie
musisz mieć 5 lat stażu ubezpieczeniowego w ciągu ostatnich 10 lat
przed zgłoszeniem wniosku lub powstaniem niezdolności do pracy, o ile
spełniasz oba poniższe warunki:
- jesteś całkowicie niezdolny do pracy,
- możesz udowodnić 25 (kobieta) lub 30 (mężczyzna) lat składkowych (nie bierzemy tu pod uwagę lat nieskładkowych).
Czy uwzględnimy okresy ubezpieczenia w Kanadzie
Jeśli Twój staż ubezpieczeniowy w Polsce jest za krótki do przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy, to do polskich okresów doliczymy Twoje okresy ubezpieczenia w Kanadzie.
Jeżeli, po dodaniu polskich i kanadyjskich okresów, Twój staż ubezpieczeniowy nadal jest za krótki do przyznania polskiej renty z tytułu niezdolności do pracy, to doliczymy Ci okresy ubezpieczenia z innych państw, w których pracowałeś.
Możemy doliczyć okresy z państw, w których pracowałeś, pod warunkiem, że są to państwa, z którymi Polska i Kanada zawarły umowę o zabezpieczeniu społecznym. Są to:
Australia, Austria, Belgia, Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Islandia, Korea Południowa, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Macedonia, Malta, Niemcy, Norwegia, Portugalia, Rumunia, Serbia, Słowacja, Słowenia, Szwajcaria, Szwecja, Węgry, Wielka Brytania, Włoch i USA.
Ważne!
Doliczymy tylko te zagraniczne okresy ubezpieczenia, które nie
pokrywają się z Twoimi polskimi okresami ubezpieczenia.
Przykład
Pani Marzena ma 40 lat. Od pół roku przebywa na zasiłku
chorobowym. W związku z postępującą chorobą wystąpiła do nas o rentę z
tytułu niezdolności do pracy. Lekarz orzecznik ZUS orzekł, że pani
Marzena jest częściowo niezdolna do pracy. W ciągu ostatnich 10 lat
pani Marzena pracowała:
- w Polsce – 3 lata,
- w Kanadzie – 4 lata.
Pani Marzena powinna wykazać 5 lat stażu ubezpieczeniowego w ostatnim dziesięcioleciu. Okres ubezpieczenia w Polsce jest więc zbyt krótki, aby pani Marzena otrzymała rentę z ZUS. Dlatego do polskiego stażu ubezpieczeniowego doliczymy 4 lata pracy w Kanadzie. W ten sposób pani Marzena uzyska rentę z tytułu niezdolności do pracy z ZUS.
Ważne!
Przy ustalaniu renty z tytułu niezdolności do pracy nie
doliczymy Twoich kanadyjskich okresów zamieszkania, które są określone
w ustawie zabezpieczenia emerytalnego Kanady.
Jak obliczymy wysokość renty, jeśli uwzględnimy okresy ubezpieczenia w Kanadzie
Jeżeli Twój polski staż ubezpieczeniowy był za krótki do przyznania Ci renty z tytułu niezdolności do pracy, i musieliśmy doliczyć okresy ubezpieczenia w Kanadzie, to uwzględnimy je również do obliczenia wysokości Twojej renty. Rentę obliczymy w proporcji, jako stosunek polskich okresów ubezpieczenia do sumy polskich i kanadyjskich okresów ubezpieczenia. Będziemy wypłacać rentę tylko za staż ubezpieczeniowy w Polsce.
Co się dzieje, jeśli stałeś się niezdolny do pracy w czasie, gdy byłeś ubezpieczony w Kanadzie
Jednym z warunków przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy z ZUS jest, aby niezdolność do pracy powstała w czasie ubezpieczenia albo w ciągu 18 miesięcy od jego zakończenia.
Warunek ten uznamy za spełniony, jeśli stałeś się niezdolny do pracy w czasie, gdy byłeś ubezpieczony w Kanadzie albo w ciągu 18 miesięcy od ustania tego ubezpieczenia.
Ważne!
Jeśli zachorujesz w okresie zatrudnienia w Kanadzie i starasz
się o rentę z ZUS, to Twoją niezdolność do pracy musi ustalić lekarz
orzecznik ZUS.
Przykład
Pan Ryszard ma 43 lata. Od kilku lat pracuje w Kanadzie. W tym
czasie zachorował. Złożył wniosek o przyznanie renty z tytułu
niezdolności do pracy z ZUS. O świadczenie rentowe z tytułu
niezdolności do pracy wystąpił również do kanadyjskiej instytucji
ubezpieczeniowej. Niezdolność pana Ryszarda do pracy dla przyznania
renty z tytułu niezdolności do pracy z ZUS ustali polski lekarz
orzecznik. Natomiast kanadyjska instytucja ubezpieczeniowa przyzna
panu Ryszardowi świadczenie rentowe z tytułu niezdolności do pracy na
podstawie orzeczenia o niezdolności do pracy wydanego zgodnie z
przepisami kanadyjskimi.
Czy musisz przyjechać do Polski na badanie przez lekarza orzecznika ZUS
Jeśli mieszkasz w Kanadzie, nie musisz przyjeżdżać do Polski na badanie przez lekarza orzecznika ZUS.
Lekarz orzecznik ZUS może wydać orzeczenie o Twojej niezdolności do pracy na podstawie załączonej do wniosku o rentę:
- dokumentacji medycznej,
- opinii lekarskiej – na formularzu ZUS N-11C/Kanada (ang) lub na formularzu ZUS N-11C/Kanada (franc) wydanej przez lekarza, który leczył Cię w Kanadzie.
Jeśli dokumenty medyczne nie wystarczą do wydania orzeczenia, lekarz orzecznik ZUS wystąpi do kanadyjskiej instytucji rentowej o wykonanie dodatkowych badań.
Czy możesz ubiegać się o rentę z tytułu niezdolności do pracy z kanadyjskiej instytucji ubezpieczeniowej
Za kanadyjskie okresy ubezpieczenia możesz uzyskać świadczenie rentowe z kanadyjskiej instytucji ubezpieczeniowej.
Przyznanie renty z tytułu niezdolności do pracy z ZUS nie wpływa na przyznanie świadczenia rentowego z Kanady. Możesz więc pobierać dwa świadczenia – z ZUS i z kanadyjskiej instytucji – jeżeli spełniasz warunki do przyznania tych świadczeń w obu państwach.