Objęcie dobrowolnymi ubezpieczeniami: emerytalnym, rentowymi i chorobowym następuje od dnia wskazanego we wniosku o objęcie tymi ubezpieczeniami, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został zgłoszony. Objęcie dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym następuje od dnia wskazanego we wniosku tylko wtedy, gdy zgłoszenie do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych zostanie dokonane w terminie 7 dni od powstania obowiązku tych ubezpieczeń.

Przykład 1

Osoba, która rozpoczęła  prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej od 1 kwietnia 2013 r., dokonała zgłoszenia na formularzu ZUS ZUA  w placówce ZUS 12 kwietnia 2013 r., a więc po ustawowym terminie  na zgłoszenie do obowiązkowych ubezpieczeń (zobacz: Zgłoszenie do ubezpieczeń i wyrejestrowanie). Na zgłoszeniu wskazała, iż wnioskuje o objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym od 1 kwietnia 2013 r. Objecie tym ubezpieczeniem nastąpiło jednak nie od daty podanej we wniosku, ale od dnia, w którym został on zgłoszony, czyli od 12 kwietnia 2013 r.

Przykład 2

Osoba, która rozpoczęła  prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej od 1 kwietnia 2013 r., dokonała zgłoszenia na formularzu ZUS ZUA  w placówce ZUS 6 kwietnia 2013 r. wyłącznie do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. 8 czerwca 2013 r. złożyła wniosek o wyrejestrowanie ZUS ZWUA z datą wyrejestrowania 6 czerwca 2013 r. a następnie zgłoszenie ZUS ZUA w którym wskazała oprócz ubezpieczeń obowiązkowych także dobrowolne ubezpieczenie chorobowe – od 6 czerwca 2013 r. Objęcie dobrowolnym  ubezpieczeniem chorobowym nastąpi jednak nie od daty wskazanej we wniosku, ale od dnia, w którym wniosek został zgłoszony, czyli od 8 czerwca 2013 r.

Dobrowolne ubezpieczenia emerytalne, rentowe oraz chorobowe ustają:

• od dnia wskazanego we wniosku o wyłączenie z tych ubezpieczeń, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został złożony,
• od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, za który nie opłacono w terminie składki należnej na te ubezpieczenia. Ustanie ubezpieczenia dobrowolnego następuje więc wtedy z mocy ustawy. W przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność i osób z nimi współpracujących, duchownych oraz osób podlegających dobrowolnie ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym wymienionych w art. 7 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, w uzasadnionych przypadkach Zakład na wniosek ubezpieczonego może wyrazić zgodę na opłacenie składki po terminie.  Wniosek w tej sprawie należy kierować do dyrektora właściwej jednostki terenowej ZUS,

• od dnia ustania tytułu podlegania tym ubezpieczeniom.
  
  Szczegółowe wyjaśnienia dotyczące podlegania dobrowolnie ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym osób, które nie spełniają warunków do objęcia tymi ubezpieczeniami obowiązkowo zawarte są w poradniku pt. Dobrowolne podleganie ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym (pdf, 160 kB).