Ścieżka nawigacji

Wystawa „Rzeczpospolita ubezpieczonych. Historia ubezpieczeń społecznych w Polsce"

Wystawa „Rzeczpospolita ubezpieczonych. Historia ubezpieczeń społecznych w Polsce"

8 kwietnia 2024

Zakład Ubezpieczeń Społecznych prezentuje wystawę zatytułowaną „Rzeczpospolita ubezpieczonych. Historia ubezpieczeń społecznych w Polsce”, poświęconą historii ubezpieczeń społecznych na ziemiach polskich.

Na wystawie znajdują się materiały ilustrujące proces powstawania polskiego systemu ubezpieczeń społecznych (był to jeden z najnowocześniejszych w ówczesnej Europie tego typu systemów), działalność ZUS od momentu jego powstania w 1934 roku (oprócz działalności stricte ubezpieczeniowej jak pobieranie składek i wypłata świadczeń ZUS prowadził zakrojone na szeroką skalę akcje edukacyjne, prozdrowotne, a także… budowlane) poprzez okres II wojny światowej (dokumenty świadczące o bohaterstwie pracowników ZUS, ofiarnie wykonujących swoje obowiązki oraz wspierających osoby represjonowane przez okupanta, czasem płacących za to życiem), lata powojenne (włącznie z okresem, kiedy ZUS… nie istniał), aż do chwili obecnej.

Do stworzenia ekspozycji wykorzystane zostały materiały pochodzące z archiwum Zakładu oraz z prywatnych zbiorów obecnych i byłych jego pracowników, a także z rozmaitych archiwów instytucji kulturalnych i zasobów państwowych. Dzięki temu rozwój systemu ubezpieczeń społecznych ukazany został na tle najważniejszych wydarzeń i istotnych przemian społecznych i politycznych, jakie przechodziła Polska.

Wystawa ukazuje wspólne priorytety przedwojennego i obecnego systemu ubezpieczeń społecznych. Zarówno wówczas, jak i teraz obowiązuje bowiem ten sam mechanizm redystrybucji. Trwałe są też mechanizmy zabezpieczenia społecznego, choć dostosowywane do zmieniającej się sytuacji społecznej i politycznej. Ale pozostało najważniejsze – gwarancja terminowej wypłaty świadczeń i troska o jak najlepszą jakość obsługi klientów, powszechna edukacja w dziedzinie ubezpieczeń społecznych i naukowe podstawy systemu oraz troska o zdrowie i sprawność ubezpieczonych. Ubezpieczenia społeczne stanowią ważny filar naszej państwowości – odegrały istotną rolę w jej kształtowaniu, jak również w tworzeniu solidaryzmu społecznego i budowaniu społeczeństwa obywatelskiego.

Ekspozycja składa się z dwudziestu dwóch tablic. Materiały, które nie zmieściły się na wystawie wykorzystane zostały w publikacji zatytułowanej „RZECZPOSPOLITA UBEZPIECZONYCH Historia ubezpieczeń społecznych w Polsce (pdf 15,4 mb)”. Stanowi ona naturalne uzupełnienie ekspozycji.

Katalog wystawy "RZECZPOSPOLITA UBEZPIECZONYCH Historia ubezpieczeń społecznych w Polsce" (pdf 12,8 mb)

Tablica tytułowa wystawy
"Rzeczpospolita ubezpieczonych. Historia ubezpieczeń społecznych w Polsce"

tablica tytułowa wystawy „Rzeczpospolita ubezpieczonych. Historia ubezpieczeń społecznych w Polsce 1918-2018". link do powiększonego zdjęcia jpg 3 mb. Na tablicy znajduje się collage ze zdjęć, które zostały wykorzystane do stworzenia wystawy oraz logo „90 lat Zakładu Ubezpieczeń Społecznych”. Autorem wystawy jest dr Magdalena Lewandowska.

Tablica Przełom XIX/XX wieku
Ku wspólnocie ubezpieczonych

Wystawa „Rzeczpospolita ubezpieczonych. Historia ubezpieczeń społecznych w Polsce" tablica "Wystawa „Rzeczpospolita ubezpieczonych. Historia ubezpieczeń społecznych w Polsce". Link do wiekszego zdjęcia jpd 3 mb. Wiek XIX to okres gwałtownych przemian społecznych. Państwa europejskie zmuszone są do wprowadzenia polityki socjalnej. Pierwsze próby wprowadzenia powszechnego systemu ubezpieczeń społecznych pojawiają się pod koniec XIX wieku. W 1883 roku Niemcy wprowadzają ustawę o ubezpieczeniach chorobowych, a w następnych latach dalsze: gwarantującą prawo do leczenia i renty na skutek niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy oraz przyznającą robotnikom prawo do emerytury po ukończeniu 70 lat. System ubezpieczeń w monarchii austrowęgierskiej wprowadzony zostaje ustawą o obowiązkowym ubezpieczeniu od wypadków przy pracy oraz na wypadek choroby. Najgorzej jest w zaborze rosyjskim – pierwsze ustawy wprowadzone zostają dopiero w 1912 roku: jedna reguluje ubezpieczenia chorobowe, druga – ubezpieczenia od wypadków przy pracy; nie ma żadnych przepisów emerytalnych. Pozbawiona państwowości Polska zdana jest na regulacje prawne trzech zaborców. Na tablicy znajduje się kilka zdjęć ilustracyjnych z epoki oraz skany dokumentów ubezpieczeniowych z początku XX w.

Tablica 1918-1933
Wyzwania niepodległości

Wystawa „Rzeczpospolita ubezpieczonych. Historia ubezpieczeń społecznych w Polsce", Tablica 1918-1933 Wyzwania niepodległości, link po wiekszego zdjecia jpg 3,7 mb. II Rzeczpospolita staje przed wielkim zadaniem stworzenia jednolitego i nowoczesnego systemu ubezpieczeń społecznych. Należy nie tylko ujednolicić ustawodawstwo pozaborcze, ale przede wszystkim dostosować je do warunków niepodległego kraju. Naczelnik Państwa Józef Piłsudski już 23 listopada 1918 roku przyznaje robotnikom i pracownikom przemysłu specjalny zasiłek, a 11 stycznia 1919 roku wprowadzone zostaje ubezpieczenie zdrowotne i powstają Kasy Chorych. Kolejne ważne etapy tworzenia systemu ubezpieczeń społecznych to: rok 1920 – ustawa o obowiązkowym ubezpieczeniu na wypadek choroby, rok 1924 – ustawa o ubezpieczeniu na wypadek bezrobocia, rok 1927 – rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej o ubezpieczeniu społecznym pracowników umysłowych. Na tablicy znajdują się cytaty ilustrujące prace nad stworzeniem polskiego systemu ubezpieczeń społecznych oraz skany dokumentów, m. in. świadectwa moralności, dekretu o obowiązkowym ubezpieczeniu na wypadek choroby oraz zdjęcia siedziby Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Królewskiej Hucie (Chorzowie) i pracowników Zakładu Ubezpieczeń Pracowników Umysłowych w Poznaniu a także plakat promujący wzajemną pomoc w trudnych czasach z hasłem „Gorące serca zwalczą mróz”.

Tablica 1933
Burza idei społecznych

Wystawa „Rzeczpospolita ubezpieczonych. Historia ubezpieczeń społecznych", tablica 1933 burza idei społecznych, link do wiekszego zdjęcia jpg 4,2 mb. 28 marca 1933 zostaje uchwalona ustawa scalająca system ubezpieczeń społecznych. Nadaje ona jednolity charakter prawu odradzającej się Polski – obejmuje wszystkie rodzaje ubezpieczeń społecznych: chorobowe i macierzyńskie, wypadkowe przy pracy i z chorób zawodowych, emerytalne robotników oraz emerytalne pracowników umysłowych, od bezrobocia. Uchwalenie ustawy (dotyczącej niemal wszystkich obywateli) poprzedzają burzliwe dyskusje. W tym czasie następuje też zasadnicza przebudowa gospodarcza kraju – powstaje polski port morski w Gdyni, tworzy się Centralny Okręg Przemysłowy. Na tablicy znajdują się wycinki z gazet, w których publikowane były artykuły na temat ustawy scaleniowej, skan dziennika ustaw z ustawą scaleniową, zdjęcie Sali posiedzeń Sejmu oraz fotografie ilustracyjne z epoki.

Tablica 1934
Nowoczesne państwo, nowoczesna instytucja

Wystawa „Rzeczpospolita ubezpieczonych. Historia ubezpieczeń społecznych w Polsce", tablica "Tablica 1934 Nowoczesne państwo, nowoczesna instytucja", link do wiekszego zdjecia jpg 4mb. Ustawa scaleniowa wchodzi w życie 1 stycznia 1934 roku. Praktycznie od momentu jej uchwalenia trwają prace nad nowelizacją. 24 października 1934 roku Prezydent RP Ignacy Mościcki podpisuje rozporządzenie o zmianie ustawy. Powołany zostaje Zakład Ubezpieczeń Społecznych, obejmujący zarząd nad pięcioma funduszami ubezpieczeniowymi. Już w tym czasie ZUS wykorzystuje nowoczesne metody matematyczne i statystyczne. Polski system ubezpieczeń społecznych jest jednym z najnowocześniejszych w ówczesnej Europie. Na tablicy znajduje się m. in. zdjęcie pierwszego dyrektora Generalnego ZUS Jana Lgockiego, zdjęcie Prezydenta RP Ignacego Mościckiego, skan Dziennika ustaw z Rozporządzeniem Prezydenta powołującym do życia ZUS, plakat promujący BHP z hasłem: „Przez nieostrożność przy pracy pogrążasz siebie i rodzinę w nędzę”

Tablica 1934-1939
ZUS – ubezpieczenie, opieka i edukacja

Wystawa „Rzeczpospolita ubezpieczonych. Historia ubezpieczeń społecznych w Polsce" tablica "Tablica 1934-1939 ZUS – ubezpieczenie, opieka i edukacja", link do powiększonego zdjęcia jpg 3,6 mb. Po scaleniu systemu ubezpieczeń społecznych, ZUS staje się ważną instytucją realizującą zadania z zakresu polityki społecznej państwa. Zgodnie ze swoim statutem podejmuje również działalność edukacyjną i prewencyjną (wystawy higieniczne, plakaty promujące bhp czy finansowanie kolonii letnich dla dzieci). Środki wypracowywane przez ZUS służą także projektom budowlanym (szpitale, sanatoria, budynki mieszkalne) oraz prozdrowotnym. Na tablicy znajduje się zdjęcie drugiego Dyrektora Generalnego ZUS Tadeusza Dyboskiego, zdjęcie z wystawy higienicznej, skan ogłoszenia o naborze na kolonie zdrowotne, zdjęcie uczestników kolonii, skany legitymacji ubezpieczeniowych oraz zdjęcia architektury budynków ZUS.

Tablica 1939-1941
Pod okupacją – działalność mimo terroru

Wystawa „Rzeczpospolita ubezpieczonych. Historia ubezpieczeń społecznych w Polsce", Tablica 1939-1941 Pod okupacją – działalność mimo terroru, link do większego zdjęcia 3,8 jpg. Po klęsce wrześniowej zrujnowane zostały finanse funduszy ubezpieczeniowych. Koszty ewakuacji ZUS jedynie na terenach RP znajdujących się pod okupacją niemiecką szacuje się na 2,5 miliona zł (ówczesnych). Polsce, podzielonej między dwóch okupantów, narzucone zostają odrębne, zgodne z ich ideologiami, bezwzględne warunki. Niemcy dzielą okupowane polskie ziemie, część włączając do III Rzeszy, a z reszty tworząc Generalne Gubernatorstwo (dystrykt krakowski, warszawski, radomski i lubelski) z siedzibą władz w Krakowie. ZUS funkcjonuje tylko na terenie Gubernatorstwa: wypłaca ograniczane przez okupanta świadczenia i daje zatrudnienie, często ratując tym życie. Na terenach zajętych przez ZSRR polskie instytucje państwowe przestają istnieć. Dotyczy to również ZUS. Na tablicy znajdują się skany niemieckich dokumentów ubezpieczeniowych, zdjęcie z niemieckiej akcji pacyfikacji ludności polskiej oraz cytaty z wojennych wspomnień pracowników instytucji ubezpieczeniowych.

Tablica 1941-1944
Chlubne karty ZUS

Wystawa „Rzeczpospolita ubezpieczonych. Historia ubezpieczeń społecznych w Polsce", tablica 1941-1944 Chlubne karty ZUS, link do większego zdjęcia 3,7 mb. Po ataku na ZSRR 22 czerwca 1941 roku Niemcy zajmują resztę polskich ziem. Wzmagają represje: następuje zagłada Żydów, nasilają się prześladowania Polaków, co też zwiększa opór społeczeństwa. Pracownicy ubezpieczeń społecznych, mimo grożących za to surowych kar, licznie wstępują do konspiracji niepodległościowej, w wielu też wypadkach ją wspierają. Pod koniec wojny – korzystając ze swego doświadczenia – podejmują przygotowania do reformy systemu ubezpieczeń. Na tablicy znajdują się skany niemieckich dokumentów ubezpieczeniowych, zdjęcie szpitala Ubezpieczalni Społecznej przerobionego na niemiecki lazaret oraz skan dokumentu polskiego państwa podziemnego

Tablica 1944
Walka i klęska

Wystawa „Rzeczpospolita ubezpieczonych. Historia ubezpieczeń społecznych w Polsce", tablica 1944 Walka i klęska, link do powiększonego zdjęcia 3,9 mb. Powstanie Warszawskie, trwające od 1 sierpnia 1944 roku przez 63 dni, mobilizuje wielu pracowników i współpracowników ZUS. Pracownicy Zakładu brali czynny udział zarówno w pracach konspiracyjnych przed wybuchem Powstania, jak i w walkach z bronią w ręku. Dwa oddziały powstańcze, które walczyły w okolicach przedwojennej siedziby centrali ZUS na Czerniakowskiej oraz w okolicy Smolnej i Frascati próbując zdobyć kompleks budynków sejmowych, złożone były z pracowników Zakładu. W szpitalach powstańczych pracowali lekarze z Ubezpieczalni, a sanitariuszkami były zus-owskie urzędniczki. Na tablicy znajduje się zdjęcie oddziału powstańczego, zdjęcie zburzonej w czasie Powstania siedziby Centrali ZUS, zdjęcia budynku przy placu Inwalidów w Warszawie – przed wojną, w czasie Powstania i obecnie, skan odezwy do Polaków z informacją o wybuchu Powstania.

Tablica 1945-1947
Budowanie na gruzach

Wystawa „Rzeczpospolita ubezpieczonych. Historia ubezpieczeń społecznych w Polsce", tablica 1945-1947 Budowanie na gruzach, link do powiększonego zdjęcia jpg 3,8 mb. Po zakończeniu wojny ZUS stanął przed wieloma problemami – ogromne straty w ludziach, straty materialne, zmiana granic państwa. Nowe granice oznaczają dla ZUS zmiany w obszarze działalności. Straty w samych nieruchomościach, które należały do Zakładu (budynkach administracyjnych, wypoczynkowych i sanatoriach) stanowią co najmniej trzecią część ich przedwojennej wartości (w sprawozdaniu dyrektora naczelnego Józefa Pasternaka straty ZUS oszacowano na ponad 860 mln ówczesnych złotych). W nowej rzeczywistości ZUS wraca do roli krajowego koordynatora systemu ubezpieczeń społecznych. Podejmuje też współpracę z uczelniami i instytucjami naukowo-badawczymi, wznawia działalność popularyzatorską w dziedzinie ubezpieczeń społecznych. Na tablicy znajdują się zdjęcia przedstawiające pracowników ZUS oraz skany dokumentów ubezpieczeniowych z lat 40. XX w. i cytaty ze wspomnień pracowników instytucji ubezpieczeniowych.

Tablica 1948-1954
Pod dyktatem nowej władzy

Wystawa „Rzeczpospolita ubezpieczonych. Historia ubezpieczeń społecznych w Polsce". Tablica 1948-1954 Pod dyktatem nowej władzy, link do większego zdjecia jpg 4,2 mb. Radość z pokonania III Rzeszy szybko zostaje zduszona przez ustrój komunistyczny. W apogeum okresu stalinowskiego instytucje państwowe poddawane są gwałtownej ideologizacji; odstępstwa od komunistycznej doktryny i propagandy karane są coraz brutalniej. Ten proces nie omija także ZUS. Odgórnie wprowadza się socjalistyczne współ-zawodnictwo pracy, pracowników zmusza się do udziału w pochodach i manifestacjach „jedności narodu”. Jednak Zakład przede wszystkim obejmuje ubezpieczeniami coraz większą liczbę osób i wypłaca coraz więcej świadczeń. Scentralizowane państwo stara się ograniczać samodzielność ZUS. W 1950 roku zlikwidowany zostaje Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, a w 1953 roku pojawia się koncepcja likwidacji samego ZUS. Na tablicy znajdują się zdjęcia pracowników ZUS w czasie pochodu 1-majowego oraz w czasie czynu społecznego, zdjęcie Zofii Tarasińskiej jako referentki , skany dokumentów ubezpieczeniowych oraz zdjęcia maszyny do pisania z lat 40. XX w. i arytmometru.

Tablica 1955-1959
Likwidacja ZUS

Wystawa „Rzeczpospolita ubezpieczonych. Historia ubezpieczeń społecznych w Polsce", tablica 1955-1959 Likwidacja ZUS, link do powiększonego zdjęcia jpg 4 mb. W 1955 roku, w ramach centralizacji gospodarki i administracji państwowej, następuje likwidacja Zakładu – jego zadania przejmują związki zawodowe (w zakresie świadczeń krótkoterminowych – zasiłków) oraz Mini¬sterstwo Pracy i Opieki Społecznej (w zakresie świadczeń długoterminowych – rent i emerytur). Kończy się epoka stalinowskiego terroru. Po październiku 1956 roku, wraz z dojściem do władzy Władysława Gomułki, następuje złagodzenie systemu. Państwo działa pod hasłem naprawy „błędów i wypaczeń”. Na tablicy znajdują się wycinki z gazet z informacją o likwidacji ZUS, skan dokumentów z nakazem przeniesienia pracownika ZUS do pracy w związkach zawodowych, zdjęcie Zofii Tarasińskiej jako kierownika wydziału składek, zdjęcie maszyny liczącej marki Supermetal i zdjęcie maszyny do pisania oraz skan Dziennika Ustaw z dekretem o rozwiązaniu ZUS.

Tablica 1960-1980
Reaktywacja ZUS. „Mała stabilizacja” i dekada Gierka

Wystawa „Rzeczpospolita ubezpieczonych. Historia ubezpieczeń społecznych w Polsce". Tablica 1960-1980 Reaktywacja ZUS. „Mała stabilizacja” i dekada Gierka, link do powiększonego zdjęcia jpg 3,5 mb. Ustawą z 13 kwietnia 1960 roku ZUS zostaje przywrócony i podejmuje swoje zadania, zapewniając ciągłość ubezpieczeń i terminowo wypłacając świadczenia. „Mała stabilizacja” lat 60. przynosi pozorne zliberalizowanie sys¬temu politycznego. W następnej dekadzie – dzięki zachodnim kredytom – następuje poprawa sytuacji gospodarczej, jednak z biegiem lat coraz wyraźniej widać, że to tylko propagandowe pozory; stagnacja kraju rodzi aktywność opozycji demokratycznej. W ZUS pojawiają się pierwsze elektroniczne maszyny obliczeniowe. Na fali oficjalnych prób modernizacji kraju (w tym reformy podziału administracyjnego), w latach 70. powszechnym systemem emerytalnym zostają objęte kolejne grupy społeczne, w tym rolnicy. Na tablicy znajdują się wycinki z gazet, skany Dzienników Urzędowych ZUS, zdjęcie Zofii Tarasińskiej jako wicedyrektora departamentu finansów, zdjęcie elektrycznej maszyny do liczenia Ascota, zdjęcie Arytmometru marki Masko oraz zdjęcia pracowników ZUS.

Tablica 1980-1989
Od „Solidarności” do Okrągłego stołu

Wystawa „Rzeczpospolita ubezpieczonych. Historia ubezpieczeń społecznych w Polsce", Tablica 1980-1989 Od „Solidarności” do Okrągłego stołu, link do powiększonego zdjęcia jpg 3,8 mb. Powstanie „Solidarności” i jej legalna działalność w latach 1980–81 czyni ubezpieczenia społeczne obszarem o wyjątkowej wrażliwości politycznej. Niezależny związek zawodowy odwołuje się do sprawiedliwości społecznej w zakresie świadczeń realizowanych przez państwo. Stan wojenny (13 grudnia 1981 roku) wstrzymuje wszelkie przejawy demokratyzacji i blokuje realizację postulatów. Powoduje na kolejne lata zapaść gospodarczą i głęboką apatię społeczną. Pod koniec lat 80. kryzys państwa wymusza zmiany ustrojowe. Powstaje Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, który ma zapewnić racjonalne finansowanie świadczeń. ZUS podejmuje pierwsze próby informatyzacji systemu ubezpieczeń. Na tablicy znajdują się Zdjęcia pracowników ZUS, zdjęcie z zamieszek w czasie stanu wojennego, wycinki z gazet, skan tablicy z 21 postulatami wywieszonymi na bramie Stoczni Gdańskiej i Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, jakim został uhonorowany ZUS

Tablica 1989-1997
Przyspieszona lekcja kapitalizmu

Wystawa „Rzeczpospolita ubezpieczonych. Historia ubezpieczeń społecznych w Polsce", Tablica 1989-1997 Przyspieszona lekcja kapitalizmu, link do wiekszego zdjęcia jpg 3,5 mb. Pierwsza dekada III Rzeczypospolitej to radość z odzyskania swobód demokratycz¬nych, lecz także społeczny szok transformacji i gigantyczna inflacja. ZUS musi funkcjonować w trudnych warunkach gospodarczo-finansowych. Zlikwidowanych zostaje wiele przedsiębiorstw. Gwałtownie kurczy się rynek pracy. Aby uchronić się przed bezrobociem, wiele osób decyduje się wcześniej przejść na emeryturę. Gwałtownie wzrasta liczba wypłacanych przez ZUS świadczeń. Nadwyręża to fundusze ubezpieczeń społecznych. Konieczne staje się zreformowanie systemu ubezpieczeń. Pod koniec lat 90. przygotowywana jest zasadnicza reforma emerytalna. Na tablicy znajdują się zdjęcia pracowników ZUS, zdjęcie ośrodka informatycznego ZUS, wycinki z gazet, zdjęcie Jacka Kuronia oraz zdjęcie Zofii Tarasińskiej jako Prezesa ZUS

Tablica 1998-2009
Reforma emerytalna: między indywidualizmem a solidaryzmem

Wystawa „Rzeczpospolita ubezpieczonych. Historia ubezpieczeń społecznych w Polsce”. Tablica 1998-2009 Reforma emerytalna: między indywidualizmem a solidaryzmem, link do wiekszego zdjęcia jpg 4,2 mb. W 1999 roku wchodzi w życie systemowa reforma ubezpieczeń społecznych. Jej istotą jest zmiana sposobu obliczania emerytu¬ry, której wysokość zależeć będzie przede wszystkim od sumy odprowadzonych składek, a nie jak dotąd głównie od stażu pracy. Oznacza to konieczność utworzenia kilkunastu milionów indywidualnych kont dla ubezpieczonych, na których mają być zapisywane i waloryzowane składki. Dlatego ZUS musi stworzyć zaawansowany system informatyczny, który podoła ogromnej skali przedsięwzięcia. Wprowadzone zostają także dodatkowe formy oszczędzania na emeryturę (tzw. II i III filar). Na tablicy znajduje się zdjęcie z posiedzenia Sejmu, zdjęcie serwerów obsługujących KSI, skan legitymacji emeryta-rencisty, zdjęcia nagród dla ZUS oraz skany wydawnictw promujących BHP

Tablica 2010-2012
Po pierwsze – satysfakcja klienta

Wystawa „Rzeczpospolita ubezpieczonych. Historia ubezpieczeń społecznych w Polsce". link do powiększonego zdjęcia jpg 3,9 mb. Tablica 2010-2012 Po pierwsze – satysfakcja klienta. W drugiej dekadzie XXI wieku ZUS wprowadza nowoczesne metody zarządzania, wzorowane na rozwiązaniach stosowanych w firmach komercyjnych. W latach 2010–2012 realizowana jest strategia przekształceń. Jej głównym celem jest zwiększenie satysfakcji klienta dzięki nowoczesnym rozwiązaniom w zakresie obsługi. Kompleksowy System Informatyczny ZUS staje się jednym z najbardziej zaawansowanych rozwiązań technologicznych w Europie. Umożliwia tworzenie elektronicznych rozwiązań dla klientów, takich jak e-Inspektorat i Platforma Usług Elektronicznych ZUS (PUE), która jest pierwszym w pełni wdrożonym polskim e-urzędem. Na tablicy znajduje się zdjęcie serwerowni w Centrali ZUS, sali obsługi klientów, skan dyplomu Polskiej Nagrody Jakości dla ZUS oraz zdjęcie statuetki „Lider informatyki 2012”

Tablica 2013-2015
Bezpieczna przyszłość

Wystawa „Rzeczpospolita ubezpieczonych. Historia ubezpieczeń społecznych w Polsce", link do wiekszego zdjęcia jpg 3,4 mb. Zgodnie ze strategią rozwoju ZUS poszerza zakres usług elektronicznych, a jednocześnie wciąż podnosi jakość obsługi klientów w swoich placówkach. Prowadzi również szeroką działalność edukacyjną i informacyjną. Do ZUS wpływają składki na ubezpieczenie społeczne za 14,5 mln osób, a wpłaca je ponad 2 mln przedsiębiorców. Co miesiąc wypłacanych jest 7,3 mln emerytur i rent oraz 400 tys. zasiłków i świadczeń krótkoterminowych na łączną kwotę około 14 mld zł. Na tablicy znajdują się zdjęcia z akcji organizowanych przez pracowników ZUS („Lato z Radiem”, zbiórka prezentów dla dzieci), skany wydawnictw informacyjnych ZUS, skany podręczników do Lekcji z ZUS oraz tekst Misji i Wizji ZUS

Tablica 2016-2019
Bezpieczeństwo dzięki odpowiedzialności

Wystawa „Rzeczpospolita ubezpieczonych. Historia ubezpieczeń społecznych w Polsce", link do wiekszego obrazka jpg 3,3 mb. Tablica 2016-2019 Bezpieczeństwo dzięki odpowiedzialności. Zakład Ubezpieczeń Społecznych od ponad ośmiu dekad nieprzerwanie wypłaca Polakom należne świadczenia. Ciągłości powszechnego systemu zabezpieczenia społecznego w Polsce nie przerwały nawet zawirowania II wojny światowej. System ubezpieczeń społecznych się zmienia, podobnie jak zmieniają się warunki ekonomiczne, społeczne, a także świadomość obywateli. Polacy, tak jak mieszkańcy większości cywilizowanych krajów świata, żyją coraz dłużej i mają coraz mniej dzieci. Pojawiają się pytania o zmianę zasad funkcjonowania ubezpieczeń społecznych. Niezależnie jednak od decyzji, jakie zostaną podjęte w przyszłości, należne świadczenia będą wypłacane, a składki pobierane. Ubezpieczenia społeczne są bowiem jednym z najważniejszych elementów polityki społecznej państwa. Na tablicy znajduje się wykres przedstawiający różne kierunki działalności ZUS: Edukację, działalność naukowo-badawczą, działania na rzecz klientów indywidualnych, działania na rzecz przedsiębiorców

Tablica 2020-2023
ZUS w czasie pandemii i wojny w Ukrainie

Wystawa „Rzeczpospolita ubezpieczonych. Historia ubezpieczeń społecznych w Polsce", link do powiększonego zdjęcia jpg 3,3 mb. Tablica 2020-2023 ZUS w czasie pandemii i wojny w Ukrainie. Od 20 marca 2020 r., w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2, obowiązywał w Polsce stan epidemii, który został zniesiony 16 maja 2022 r. ZUS funkcjonował przez cały czas trwania pandemii. Oprócz swoich dotychczasowych zadań obsługiwał także rządowe programy pomocowe: Tarcza Antykryzysowa, Polski Bon Turystyczny oraz pomoc dla płatników poszkodowanych w związku z sytuacją ekologiczną na Odrze. Przejął także obsługę świadczeń dla rodzin: „Rodzina 500+”, „Dobry Start” (tzw. 300+), rodzinny kapitał opiekuńczy, dofinansowanie do pobytu dziecka w placówce opiekuńczej (tzw. „żłobkowe”). Było to możliwe dzięki wykorzystaniu nowoczesnych technologii, które gwarantują wysoki poziom automatyzacji procesów i obniżają koszty zarządzania programami. 24 lutego 2022 r. Rosja rozpoczęła wojnę na terytorium Ukrainy. Od pierwszego dnia zbrojnego konfliktu Zakład pomagał obywatelom Ukrainy. Na tablicy znajduje się zdjęcie przedstawiające obsługę klientów w czasie pandemii, logo Tarcza Antykryzysowa oraz opis działań, jakie w ramach Tarczy wykonywał ZUS (Świadczenie postojowe, Zwolnienie z opłacania składek, dodatki solidarnościowe oraz dodatkowy zasiłek opiekuńczy dla rodziców, którzy opiekowali się dziećmi w czasie pandemii), logo Bon Turystyczny i opis działań ZUS, zdjęcia nagród, jaki otrzymał ZUS za swoją działalność w czasie pandemii, zdjęcie stoiska ZUS do obsługi Ukraińców, wykres przedstawiający świadczenia, jakie obsługuje ZUS („Rodzina 500+”, rodzinny kapitał opiekuńczy, „żłobkowe” „Dobry Start”)

Tablica 2024
Jeden z największych e-urzędów w Polsce – lider e-administracji

Wystawa „Rzeczpospolita ubezpieczonych. Historia ubezpieczeń społecznych w Polsce", link do wiekszego zdjęcia jpg 3 mb.Tablica 2024 Jeden z największych e-urzędów w Polsce – lider e-administracji. Zakład Ubezpieczeń Społecznych jest obecnie e-urzędem. Jego budowa rozpoczęła się w roku 2018 od wprowadzenia e-Składki oraz e-ZLA. W kolejnych latach ZUS wprowadził m. in. elektronizację akt pracowniczych - e-akta, elektronizację wydawania zaświadczeń A1, nowe wersje Programu Płatnik i e-Płatnik. Umożliwił także składanie na PUE wniosków o świadczenia. Dzięki ZUS Polska jako jeden z pierwszych krajów UE wdrożyła system elektronicznej wymiany informacji dotyczących zabezpieczenia społecznego (EESSI). Obecnie ZUS jest elektronicznym urzędem dostępnym 24 h na dobę. Udostępnia elektroniczne i interaktywne formularze, aplikację mobilną, wysyła powiadomienia za pomocą SMS. Na tablicy znajduje się Logo PUE z podpisem: Na koniec 2023 r. na PUE ZUS zarejestrowanych było około 12 mln profili klientów, co czyni ZUS jednym z największych i najbardziej zaawansowanych elektronicznych urzędów w Polsce, Zdjęcie serwerów ZUS, zdjęcie z XXXII Forum w Karpaczu z podpisem: „Dzięki rozwojowi usług cyfrowych ZUS stał się obecnie jednym z ważnych elementów e-państwa” – powiedziała prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych prof. Gertruda Uścińska podczas XXXII Forum Ekonomicznego w Karpaczu, Logo „ZUS bez barier” z podpisem: ZUS jest „Liderem dostępności” dla osób ze szczególnymi potrzebami wśród instytucji administracji publicznej oraz wykres Katalog e-usług świadczonych przez ZUS: e-Składka, e-ZLA, ePłatnik, e-akta, PUE ZUS, EESSI, Elektroniczne zaświadczenie A1, Elektroniczna wymiana danych z instytucjami, e-wizyta, e-wnioski, mLegitymacja, Aplikacja mZUS

Tablica 1918-2024 
Kontynuujemy najlepsze tradycje, Nasza strategia – bezpieczna przyszłość

Wystawa „Rzeczpospolita ubezpieczonych. Historia ubezpieczeń społecznych w Polsce", link do większego obrazka jpg 4 mb. Tablica 1918-2024 Kontynuujemy najlepsze tradycje, Nasza strategia – bezpieczna przyszłość. Ubezpieczenia społeczne stanowią ważny filar naszej państwowości – odegrały istotną rolę w jej kształtowaniu oraz w budowaniu spo¬łeczeństwa obywatelskiego i solidaryzmu społecznego. Zarówno w II Rzeczpospolitej, jak i teraz obowiązuje ten sam mechanizm redystrybucji. Trwałe są też mechanizmy zabezpieczenia społecznego. Pozostało też najważniejsze – gwarancja terminowej wypłaty świadczeń i dbałość o jak najlepszą jakość obsługi klientów, troska o zdrowie i sprawność ubezpieczonych oraz powszechna edukacja w dziedzinie ubezpieczeń społecznych i naukowe podstawy systemu. Na tablicy znajduje się porównanie przedwojennych i współczesnych działań ZUS w dziedzinie ubezpieczeń, prewencji i rehabilitacji oraz edukacji. Są także wymienione kierunki rozwoju ZUS: • Automatyzacja zadań realizowanych przez ZUS • Aplikacje mobilne dla klientów • Elektroniczny urząd dostępny 7 dni w tygodniu 24 godziny na dobę • Zwiększanie sprawności obsługi klientów • Instytucja nowoczesna i przyjazna obywatelom • Lider dostępności dla osób ze szczególnymi potrzebami • Ograniczanie kosztów działalności