Zasiłki chorobowe i opiekuńcze dla osób które wykonują zawód medyczny - od 1 kwietnia 2020 r. na preferencyjnych zasadach

Zasiłek chorobowy w wysokości 100% podstawy wymiaru zasiłku

W okresie, w którym obowiązuje stan zagrożenia epidemicznego lub stan epidemii, ubezpieczony, który wykonuje zawód medyczny w podmiocie leczniczym, ma prawo do zasiłku chorobowego w wysokości 100% podstawy wymiaru, jeśli:

• jest niezdolny do pracy z powodu COVID-19, a niezdolność ta powstała w związku z wykonywaniem obowiązków wynikających z zatrudnienia w podmiocie leczniczym lub
• przebywa na obowiązkowej kwarantannie lub izolacji w warunkach domowych, ponieważ pozostawał w styczności z osobami chorymi z powodu COVID-19 w związku z wykonywaniem obowiązków wynikających z zatrudnienia w podmiocie leczniczym.

WAŻNE
Jeżeli spełnione są powyższe warunki, pracownik (osoba wykonująca pracę na podstawie umowy o pracę), który wykonuje zawód medyczny ma prawo do zasiłku chorobowego w wysokości 100% podstawy wymiaru, nawet jeśli nie wyczerpał jeszcze w tym roku kalendarzowym okresu
33 lub 14 dni wypłaty wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy z powodu choroby, o którym mowa w art. 92 Kodeksu pracy.

Zasiłek chorobowy w wysokości 100% podstawy wymiaru przysługuje osobom objętym ubezpieczeniem chorobowym, zarówno obowiązkowo (np. pracownicy) jak i dobrowolnie (np. zleceniobiorcy, osoby prowadząca działalność pozarolniczą).

Zasiłek chorobowy w wysokości 100% podstawy wymiaru dotyczy niezdolności do pracy oraz obowiązkowej kwarantanny lub izolacji w warunkach domowych, których okres przypada po 31 marca 2020 r.

Przykład 1
Pan Zbigniew, który jest lekarzem jest zatrudniony w szpitalu. Ponieważ w czasie pracy miał kontakt
z pacjentem, u którego badania potwierdziły zakażenie COVID-19, został poddany obowiązkowej kwarantannie w warunkach domowych w okresie od 30 marca do 12 kwietnia 2020 r. Pan Zbigniew nie pobierał w tym roku świadczeń z tytułu choroby. Za okres obowiązkowej kwarantanny
pan Zbigniew otrzyma:

• wynagrodzenie chorobowe w wysokości 80% podstawy wymiaru za okres od 30 do 31 marca 2020 r. (przed wejściem w życie nowych przepisów),
• zasiłek chorobowy w wysokości 100% podstawy wymiaru za okres od 1 do 12 kwietnia 2020 r. (od dnia obowiązywania nowych przepisów).

Przykład 2
Pani Zofia pracuje jako pielęgniarka w przychodni. 25 marca źle się poczuła i lekarz stwierdził u niej objawy zapalenia gardła. Lekarz wystawił pani Zofii zwolnienie lekarskie na okres od 25 marca
do 7 kwietnia. Ponieważ była to jej pierwsza niezdolność do pracy w tym roku kalendarzowym, za okres objęty zwolnieniem lekarskim otrzyma wynagrodzenie chorobowe w wysokości 80% podstawy wymiaru. Mimo, że pani Zofia wykonuje zawód medyczny w podmiocie leczniczym, nowe przepisy nie mają w jej przypadku zastosowania, ponieważ jej niezdolność do pracy nie była związana z COVID-19 i nie powstała w związku z wykonywaniem obowiązków wynikających z zatrudnienia w podmiocie leczniczym.

Jakie dokumenty są potrzebne do wypłaty zasiłku chorobowego w wysokości 100 %?

Gdy zasiłek pracownikowi lub zleceniobiorcy wypłaca płatnik składek

Dokumenty potrzebne do wypłaty zasiłku chorobowego pracownikowi lub zleceniobiorcy – zasiłek w wysokości 100%, wypłacany przez płatnika składek:

Wzór oświadczenia ubezpieczonego, które potwierdza, że niezdolność do pracy jest spowodowana COVID-19 (docx 33kb)

Gdy zasiłek pracownikowi lub zleceniobiorcy wypłaca ZUS

Dokumenty potrzebne do wypłaty zasiłku chorobowego pracownikowi lub zleceniobiorcy – zasiłek w wysokości 100%, wypłacany przez ZUS:

Wzór oświadczenia ubezpieczonego, które potwierdza, że niezdolność do pracy jest spowodowana COVID-19 (docx 33kb)

Pracownik (zleceniobiorca), który otrzymał zaświadczenie lekarskie e-ZLA w związku z COVID-19 składa swojemu płatnikowi składek (pracodawcy, zleceniodawcy) oświadczenie, że niezdolność do pracy jest spowodowana COVID-19.

Płatnik składek wystawia zaświadczenie płatnika składek (Z-3 lub Z-3a), w punkcie „Uwagi” wpisuje, że ubezpieczony wykonuje zawód medyczny w podmiocie leczniczym oraz że jego niezdolność do pracy powstała w związku wykonywaniem obowiązków wynikających z zatrudnienia w podmiocie leczniczym, przekazuje - wraz z oświadczeniem ubezpieczonego - do ZUS.

Pracownik (zleceniobiorca), który został poddany kwarantannie lub izolacji składa swojemu płatnikowi składek (pracodawcy, zleceniodawcy) decyzję inspektora sanitarnego.

Płatnik składek wystawia zaświadczenie płatnika składek (Z-3 lub Z-3a), w punkcie „Uwagi” wpisuje, że ubezpieczony wykonuje zawód medyczny w podmiocie leczniczym oraz że obowiązkowa kwarantanna lub izolacja ubezpieczonego wynikają ze styczności z osobami chorymi z powodu COVID-19 w związku z wykonywaniem obowiązków wynikających z zatrudnienia w podmiocie leczniczym oraz przekazuje to zaświadczenie - wraz z otrzymaną od ubezpieczonego decyzją - do ZUS.

Dokumenty można przesłać za pośrednictwem portalu Platformy Usług Elektronicznych (PUE) ZUS. W takim przypadku skan lub zdjęcie oświadczenia lub decyzji inspektora sanitarnego, potwierdzonych za zgodność z oryginałem, płatnik składek dołącza do zaświadczenia płatnika składek Z-3 / Z-3a.

Gdy zasiłek chorobowy ma być wypłacony osobie prowadzącej działalność pozarolniczą

Dokumenty potrzebne do wypłaty zasiłku chorobowego osobie prowadzącej pozarolniczą działalność – zasiłek w wysokości 100% wypłacany przez ZUS:

Oświadczenie można przekazać elektronicznie – za pośrednictwem portalu PUE ZUS. Można je złożyć przy wykorzystaniu wniosku ZAS-53 Wniosek o zasiłek chorobowy. Do wniosku należy dołączyć skan lub zdjęcie podpisanego oświadczenia albo skan lub zdjęcie decyzji inspektora sanitarnego.

Możliwość świadczenia pracy w czasie zasiłku chorobowego i dodatkowego zasiłku opiekuńczego przez osoby wykonujące zawód medyczny

Osoby ubezpieczone, które wykonują zawód medyczny nie tracą od 1 kwietnia 2020 r. prawa do:

1. zasiłku chorobowego, jeżeli w okresie objęcia ich obowiązkową kwarantanną lub izolacją w warunkach domowych, świadczą pracę zdalną na rzecz podmiotu wykonującego działalność leczniczą lub udzielają świadczeń zdrowotnych za pośrednictwem systemów teleinformatycznych lub systemów łączności,
2. dodatkowego zasiłku opiekuńczego, jeżeli świadczą pracę w podmiocie leczniczym w ramach dyżuru medycznego w godzinach innych niż czas zwolnienia od wykonywania pracy w związku z osobistym sprawowaniem opieki nad:

• dzieckiem w wieku do lat 8 lub
• dzieckiem niepełnosprawnym w wieku do lat 16 lub
• dzieckiem legitymującym się orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności w wieku do lat 18 lub
• dzieckiem z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego w  wieku do lat 24 lub
• dorosłą osoba niepełnosprawną

oraz poza normalnymi godzinami pracy.

Przykład
Pani Anna jest lekarzem, jest zatrudniona w szpitalu i pracuje w godzinach od 7:00 do 15:00. Ponieważ przedszkole, do którego uczęszcza jej czteroletni syn jest zamknięte od 12 marca z powodu COVID-19, pani Anna pobiera dodatkowy zasiłek opiekuńczy. Ojciec dziecka pracuje w godzinach
od 8:00 do 16:00. Pani Anna od 2 do 8 kwietnia w godzinach od 20:00 do 6:00, poza obowiązującym ją czasem pracy pełni dyżur w szpitalu. W tym czasie ojciec dziecka zapewnia synowi opiekę.  

Pomimo że Pani Anna wykonuje pracę w czasie pobierania zasiłku opiekuńczego, ma prawo do dodatkowego zasiłku opiekuńczego.

Podstawa prawna

Art. 4b i 4c ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 374, z późn. zm.)

Art. 15 pkt 1 ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie systemu ochrony zdrowia związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (Dz. U. poz. 567)