wnioski o emerytury i renty na podstawie koordynacji UE
wnioski o emerytury i renty na podstawie koordynacji UE
16 maja 2015
W Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych wyznaczone zostały następujące jednostki, współpracujące z właściwymi instytucjami państw członkowskich przy rozpatrywaniu wniosków emerytalno-rentowych na podstawie rozporządzeń unijnych:
Lp. | Jednostka organizacyjna ZUS rozpatrująca wnioski o emerytury i renty podlegające koordynacji unijnej | - właściwa w odniesieniu do osób: posiadających wyłącznie polskie okresy ubezpieczenia, zamieszkałych w następujących państwach: albo zamieszkałych w Polsce lub za granicą, posiadających łączone okresy ubezpieczenia polskie i zagraniczne, w tym ostatnio przebyte w następujących państwach: | |
1. |
I Oddział ZUS w Łodzi | Cypr | |
2. |
Oddział ZUS w Nowym Sączu | Czechy | |
3. |
Oddział ZUS w Tarnowie Wydział Realizacji
| Austria | |
4. |
Oddział ZUS w Opolu | Niemcy | |
5. |
Oddział ZUS w Szczecinie Adres do korespondencji: | Dania | |
6. |
I Oddział ZUS w Warszawie | Belgia Chorwacja
| |
7. |
Oddział ZUS w Rzeszowie 35-075 Rzeszów | Hiszpania Portugalia | |
8.
| Oddział ZUS w Gdańsku Wydział Realizacji Umów międzynarodowych Ul. Chmielna 27/33 80-748 Gdańsk telefony: (22) 560 16 00 z telefonów stacjonarnych i komórkowych |
Wielka Brytania (od 1.10.2015 r.) |
Wnioskodawca zamieszkały na terytorium Polski, posiadający
okresy ubezpieczenia przebyte w Polsce jako pracownik lub osoba
prowadząca pozarolniczą działalność na własny rachunek oraz okresy
ubezpieczenia lub zamieszkania przebyte w innych państwach
członkowskich, powinien złożyć wniosek o emeryturę lub
rentę we właściwej w jego przypadku, jednej z wyżej wymienionych
jednostek Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Możliwe jest
również złożenie wniosku w oddziale ZUS właściwym dla miejsca
zamieszkania wnioskodawcy, który przekaże wniosek do rozpatrzenia
właściwej jednostce organizacyjnej ZUS.
Przykład
Zainteresowany, zamieszkały w
Szczecinie, przebył okresy ubezpieczenia jako pracownik w trzech
państwach członkowskich: w Polsce, w Czechach oraz ostatnio w
Austrii, z tytułu których ubiega się o przyznanie polskich, czeskich
i austriackich świadczeń emerytalnych.
Ze względu na to, że
zainteresowany posiada łączone okresy ubezpieczenia polskie i
zagraniczne, w tym ostatnio przebyte w Austrii, wniosek o przyznanie
emerytury powinien złożyć do Oddziału ZUS w Tarnowie - Wydział
Realizacji Umów Międzynarodowych - jako właściwej w odniesieniu dla
tego zainteresowanego jednostki organizacyjnej ZUS.
Może on
również złożyć wniosek do Oddziału ZUS w Szczecinie, czyli do
Oddziału swojego miejsca zamieszkania, który po skompletowaniu
przekaże wniosek do Oddziału ZUS w Tarnowie.
Oddział ZUS w
Tarnowie - Wydział Realizacji Umów Międzynarodowych podejmie
postępowanie mające na celu ustalenie prawa do polskiej emerytury
oraz przekaże skompletowane wnioski o emeryturę czeską i o emeryturę
austriacką - w celu ich rozpatrzenia - do właściwych instytucji
Czech i Austrii.
Wnioskodawca zamieszkały na terytorium Polski, posiadający
okresy ubezpieczenia lub zamieszkania przebyte wyłącznie w innych
niż Polska państwach członkowskich, wniosek o emeryturę
lub rentę może złożyć:
bezpośrednio w instytucji właściwej
państwa członkowskiego, w której ostatnio był ubezpieczony albo za
pośrednictwem właściwej w jego przypadku, jednej z wyżej
wymienionych jednostek organizacyjnych ZUS.
Przykład
Zainteresowany, zamieszkały w Łodzi,
przebył okresy ubezpieczenia wyłącznie za granicą w dwóch państwach
członkowskich: we Francji i w Belgii, z tytułu których ubiega się o
przyznanie francuskich i belgijskich świadczeń emerytalnych.
Wniosek o przyznanie emerytur z Francji oraz z Belgii może złożyć
bezpośrednio do instytucji belgijskiej, w której ubezpieczony był
ostatnio.
Możliwe jest również złożenie wniosku za
pośrednictwem wyznaczonej jednostki organizacyjnej ZUS, którą w
przypadku zainteresowanego jest I Oddział ZUS w Warszawie - Wydział
Realizacji Umów Międzynarodowych, współpracujący z właściwymi
instytucjami francuskimi i belgijskimi.
Wnioskodawca zamieszkały za granicą w państwie członkowskim,
posiadający okresy ubezpieczenia przebyte wyłącznie w
Polsce, wniosek o polską emeryturę lub rentę może złożyć:
- bezpośrednio do właściwej w jego przypadku, jednej z wyżej wymienionych jednostek organizacyjnych ZUS albo
- za pośrednictwem instytucji ubezpieczeniowej państwa zamieszkania.
Przykład
Zainteresowany, zamieszkały w
Szwecji, przebył okresy ubezpieczenia wyłącznie w Polsce jako osoba
prowadząca pozarolniczą działalność na własny rachunek, z tytułu
których ubiega się o przyznanie polskiej emerytury.
Wniosek o
przyznanie polskiej emerytury może złożyć bezpośrednio do polskiej
wyznaczonej jednostki organizacyjnej ZUS. Ze względu na państwo
zamieszkania, właściwy dla zainteresowanego jest Oddział ZUS w
Szczecinie - Wydział Realizacji Umów Międzynarodowych.
Możliwe jest również złożenie wniosku za pośrednictwem szwedzkiej
instytucji ubezpieczeniowej, która przekaże wniosek do Oddziału ZUS
w Szczecinie.
Wnioskodawca zamieszkały za granicą w państwie członkowskim
posiadający okresy ubezpieczenia lub zamieszkania przebyte w
państwie zamieszkania oraz w innych państwach członkowskich, w tym
w Polsce, wniosek o emeryturę lub rentę powinien złożyć
we właściwej zagranicznej instytucji miejsca zamieszkania.
Przykład
Zainteresowany, zamieszkały we
Włoszech, przebył okresy ubezpieczenia w dwóch państwach
członkowskich: w Polsce jako pracownik i jako osoba prowadząca
pozarolniczą działalność na własny rachunek oraz okresy
ubezpieczenia we Włoszech, z tytułu których ubiega się o przyznanie
polskich i włoskich świadczeń emerytalnych.
Wniosek o
przyznanie emerytur z Polski i Włoch powinien złożyć we właściwej
włoskiej instytucji ubezpieczeniowej miejsca zamieszkania, która
podejmie postępowanie mające na celu ustalenie uprawnień do włoskiej
emerytury oraz przekaże wniosek o polską emeryturę do I Oddziału ZUS
w Łodzi, tj. do właściwej do załatwienia wniosku zainteresowanego o
polską emeryturę jednostki organizacyjnej ZUS.
Wnioskodawca zamieszkały za granicą w państwie członkowskim,
w którym nie przebył żadnych okresów ubezpieczenia lub
zamieszkania, a posiadający okresy ubezpieczenia przebyte w innych
państwach członkowskich, w tym ostatnio w Polsce w systemie
powszechnym, wniosek o emeryturę lub rentę może złożyć:
- bezpośrednio we właściwej w jego przypadku jednostce organizacyjnej ZUS albo
-
we właściwej w jego przypadku
jednostce organizacyjnej ZUS - za pośrednictwem instytucji
ubezpieczeniowej państwa zamieszkania.
Przykład
Zainteresowany, zamieszkały na
Cyprze, przebył okresy ubezpieczenia w czterech państwach: na
Łotwie, na Cyprze, w Estonii i ostatnio w Polsce (jako pracownik), z
tytułu których ubiega się o przyznanie łotewskich, estońskich i
polskich świadczeń emerytalnych.
Wniosek o przyznanie
emerytury z Łotwy, Cypru, Estonii i Polski powinien złożyć do
jednostki organizacyjnej ZUS, którą w przypadku zainteresowanego
jest Oddział ZUS w Szczecinie, ze względu na to, że ostatnim
zagranicznym okresem ubezpieczenia zainteresowanego jest okres
estoński.
Możliwe jest również złożenie wniosku do instytucji
państwa zamieszkania, tj. instytucji cypryjskiej, która przekaże
wniosek do Oddziału ZUS w Szczecinie.
Oddział ZUS w
Szczecinie podejmie postępowanie mające na celu ustalenie uprawnień
do polskiej emerytury oraz przekaże skompletowane wnioski o
emeryturę łotewską, cypryjską oraz estońską - w celu ich
rozpatrzenia - do właściwych instytucji tych państw.
Zgodnie z przepisami unijnymi,
wniosek o przyznanie emerytury lub renty złożony w instytucji
jednego z państw członkowskich uważa się za złożony w instytucjach
wszystkich państw członkowskich, w których przebyte zostały okresy
ubezpieczenia.
Data złożenia wniosku w instytucji jednego
państwa członkowskiego jest wiążąca dla instytucji właściwej każdego
innego państwa członkowskiego, w którym wnioskodawca był ubezpieczony.
Zgodnie z przepisami rozporządzeń unijnych złożenie wniosku o przyznanie emerytury lub renty podlegającej koordynacji unijnej dokonywane jest zgodnie z zasadami określonymi w krajowym ustawodawstwie, stosowanym przez instytucję, do której wniosek ten został złożony.
Osoba zainteresowana uzyskaniem emerytury lub renty podlegającej koordynacji zgłasza wniosek w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych zgodnie z zasadami określonymi w polskich przepisach emerytalno-rentowych (ustawa z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych).
Wniosek o świadczenia powinien zostać złożony na krajowych formularzach obowiązujących w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych:
ZUS Rp-1E - "Wniosek o emeryturę ",
ZUS Rp-1R - "Wniosek o rentę z tytułu
niezdolności do pracy",
ZUS Rp-2 - "Wniosek o rentę rodzinną".
Wnioskodawca powinien wypełnić właściwy formularz w sposób
czytelny, podając pełne i wiarygodne informacje, a następnie
formularz podpisać.
Do wniosków krajowych: ZUS Rp-1 lub ZUS Rp-2 powinny zostać dołączone przez wnioskodawcę:
-
formularz unijny E 207 PL "Informacje dotyczące przebiegu ubezpieczenia osoby ubezpieczonej". Wnioskodawca wypełnia dokładnie i czytelnie pkt 7 formularza, podając szczegółową informację o przebytych okresach ubezpieczenia we wszystkich państwach członkowskich, których ustawodawstwom podlegał. Formularz powinien zostać czytelnie podpisany przez wnioskodawcę,
-
dokumenty i oświadczenia uzasadniające przyznanie polskich świadczeń i obliczenie ich wysokości, określone w polskich przepisach dotyczących postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe, w tym stwierdzające:
-
datę urodzenia,
-
polskie okresy ubezpieczenia (okresy składkowe i okresy nieskładkowe),
-
wysokość wynagrodzenia osiąganego w Polsce dla celów ustalenia podstawy wymiaru, w szczególności zaświadczenia na druku ZUS Rp-7,
-
niezdolność do pracy, jeżeli przyznanie świadczeń uzależnione jest od istnienia tej niezdolności,
-
datę zgonu ubezpieczonego, datę zawarcia związku małżeńskiego - w przypadku składania wniosku o rentę rodzinną,
-
-
dokumenty potwierdzające okresy ubezpieczenia przebyte za granicą, a w razie ich braku - informacje dotyczące zagranicznej instytucji, w której wnioskodawca był ubezpieczony oraz numer zagranicznego ubezpieczenia lub nazwy i adresy pracodawców.
Wypełnione przez wnioskodawcę formularze ZUS Rp-1E, ZUS Rp-1R lub ZUS Rp-2 stanowią - w dalszym postępowaniu - podstawę do opracowania przez właściwe jednostki organizacyjne ZUS unijnych formularzy wniosków:
E 202 PL - "Rozpatrzenie wniosku o emeryturę"
E 203 PL - "Rozpatrzenie wniosku o rentę rodzinną"
E 204 PL - "Rozpatrzenie wniosku o rentę inwalidzką".
Wymienione formularze unijne (odpowiednio: E 202 PL, E 203
PL, E 204 PL) wraz z formularzem E 207 PL przekazywane są następnie
przez właściwą jednostkę organizacyjną ZUS do właściwych instytucji
państw członkowskich, w których wnioskodawca przebył zagraniczne
okresy ubezpieczenia. Informacje podane w wymienionych formularzach
będą stanowić podstawę dla instytucji właściwych wszystkich państw
członkowskich, w których przebyte zostały okresy ubezpieczenia, do
rozpoczęcia postępowania mającego na celu ustalenie prawa do
emerytury lub renty za okresy ubezpieczenia przebyte w
poszczególnych państwach.
Formularze wniosków ZUS Rp-1E, ZUS Rp1R i ZUS Rp-2, oraz formularz unijny E 207 PL dostępne są we wszystkich terenowych jednostkach organizacyjnych ZUS.
Możliwe jest również pobranie tych formularzy ze stron internetowych ZUS - w celu ich wypełnienia i przekazania do właściwych dla zainteresowanych jednostek organizacyjnych ZUS.
Redakcja: Departament Rent Zagranicznych