Rozliczenie pomocy dla przedsiębiorców poszkodowanych w powodzi z 2024 r.

Świadczenie interwencyjne

Świadczenie interwencyjne dla przedsiębiorców poszkodowanych w wyniku powodzi było jednorazową pomocą, która miała wesprzeć ich w dalszym prowadzeniu działalności gospodarczej.

Pomoc tę otrzymały przedsiębiorstwa, które spełniły wszystkie następujące warunki:

• poniosły szkodę polegającą na utracie, uszkodzeniu lub zniszczeniu, bezpośrednio w wyniku powodzi, swoich składników materialnych, niezbędnych do dalszego prowadzenia działalności,
• zobowiązały się, że będą prowadzić swoją działalność przez co najmniej 6 miesięcy od dnia, w którym otrzymają świadczenie interwencyjne,
• zobowiązały się, że utrzymają poziom zatrudnienia przez 6 miesięcy od 16 września 2024 r.
  (w przypadku zawieszonej działalności przedsiębiorca musiał wznowić ją od dnia, w którym otrzymał świadczenie interwencyjne, i prowadzić ją przez kolejne 6 miesięcy).

Z wypłatą świadczenia interwencyjnego wiążą się konkretne obowiązki zarówno po stronie beneficjenta, jak i po naszej stronie. Jako instytucja przyznająca świadczenie pełnimy funkcję kontrolną i rozliczeniową. Dla beneficjentów tej pomocy kluczowe jest rozumienie warunków przyznania świadczenia, rzetelna dokumentacja wydatków oraz świadomość, że w przypadku nieprawidłowości możemy zażądać zwrotu środków. ZUS ma ustawowy obowiązek rozliczenia i kontroli udzielonej pomocy. W wyniku weryfikacji udzielonej pomocy przedsiębiorca może zostać zobowiązany do zwrotu całego świadczenia lub jego części wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, w wysokości i na zasadach określonych przepisami prawa cywilnego, liczonymi od dnia wypłacenia.

Kiedy zwrot świadczenia interwencyjnego

Ustawa powodziowa określiła przesłanki do zwrotu świadczenia w całości lub w części.

Świadczeniobiorca będzie zobowiązany do zwrotu całości świadczenia, gdy:

1. w ciągu 6 miesięcy od dnia otrzymania świadczenia interwencyjnego przestał prowadzić działalność gospodarczą albo działalność pożytku publicznego albo działalność pożytku publicznego i inną działalność odpłatną albo działalność rolniczą lub zawiesił jej prowadzenie albo nie podjął zawieszonej działalności od momentu otrzymania świadczenia interwencyjnego,
2. przynajmniej jedno z jego oświadczeń było niezgodne ze stanem faktycznym,
3. wbrew zobowiązaniu nie przesłał w terminie oszacowania wraz z dokumentacją lub protokołu, jeśli jest rolnikiem,
4. nie podda się kontroli lub będzie utrudniać nam kontrolę w zakresie:

• potwierdzenia prowadzenia działalności gospodarczej albo działalności pożytku publicznego albo działalności pożytku publicznego i innej działalności odpłatnej albo działalności rolniczej w ciągu 6 miesięcy od dnia otrzymania świadczenia interwencyjnego,
• potwierdzenia utrzymania poziomu zatrudnienia przez 6 miesięcy od 16 września 2024 r.,
• właściwego udokumentowania wniosku o świadczenie interwencyjne.

Przedsiębiorca będzie zobowiązany do zwrotu części świadczenia, jeśli:

1. KAS poinformuje ZUS o rozbieżności między średniomiesięcznym przychodem wykazanym we wniosku, a wykazanym dla celów podatkowych,
2. podmiot nie utrzyma poziomu zatrudnienia przez 6 miesięcy od 16 września 2024 r.,
3. przyznane świadczenie będzie wyższe niż wartość szkody wynikającej z oszacowania lub protokołu.

ZUS sukcesywnie podejmuje sprawy do weryfikacji i wszczyna postępowania w sprawach, w których stwierdzi ustawowe przesłanki do zwrotu świadczenia w całości lub w części. Ostateczna wysokość świadczenia podlegającego zwrotowi określona zostanie w decyzji, jaką Zakład wyda po zakończeniu postępowania.

Obecnie trwa proces weryfikacji wymaganej dokumentacji oraz rozliczenia następczego wypłaconych świadczeń interwencyjnych. Jej efektem są wszczęte postępowania w sprawie nienależnie pobranego świadczenia. Na tym etapie przedsiębiorcy (świadczeniobiorcy) mogą brać czynny udział w postępowaniach. Dopiero po ich zakończeniu ZUS wyda decyzje w sprawie zwrotu w części lub w całości wypłaconego świadczenia interwencyjnego wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie.

Nowy termin płatności

Przedsiębiorcy poszkodowani w wyniku powodzi mogli złożyć do ZUS oświadczenie, że zostali poszkodowani przez powódź. Dzięki temu mogli zapłacić składki za okres od 1 sierpnia 2024 r. do 31 maja 2025 r. dopiero we wrześniu 2025 r., tj. nowy termin płatności tych składek został wyznaczony na 15 września 2025 r. Do opłaconych w ten sposób składek ZUS nie dolicza odsetek za zwłokę.

Jeśli przedsiębiorca nie opłaci składek w terminie do 15 września 2025 r. ZUS ma prawo podjąć działania zmierzających do ich odzyskania. Obecnie weryfikujemy, czy płatnicy wywiązali się z tego obowiązku. Do tych płatników, którzy nie opłacili składek, ZUS wyśle pismo wzywające do zapłaty, w którym będzie także informował o możliwości skorzystania z ulg. Jeżeli przedsiębiorca ma trudności w opłaceniu składek ma możliwość rozłożenia powstałego zadłużenia na raty. Nadal może także wystąpić z wnioskiem o umorzenie nieopłaconych należności za okres od 1 sierpnia 2024 r. do 31 maja 2025 r. Nasi doradcy ds. ulg i umorzeń pomogą skompletować wniosek. Numery kontaktowe do doradców znajdują się na stronie ZUS.pl .

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 16 września 2011 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi (Dz. U. z 2024 r. poz. 654, z późn. zm.).