Informacja w sprawie wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 6 marca 2019 r.

W wyroku z 6 marca 2019 r.[1] Trybunał Konstytucyjny uznał, że „art. 25 ust. 1b ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1270 oraz z 2019 r. poz. 39), w brzmieniu obowiązującym do 30 września 2017 r., w zakresie, w jakim dotyczy urodzonych w 1953 r. kobiet, które przed 1 stycznia 2013 r. nabyły prawo do emerytury na podstawie art. 46 tej ustawy, jest niezgodny z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej”.

23 kwietnia 2019 r.[2] upłynął termin na zgłoszenie w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych skargi o wznowienie postępowania w sprawie ustalenia wysokości emerytury powszechnej. Po wznowieniu postępowania wydamy stosowną decyzję.

Panie, które nie złożyły skargi w tym terminie z przyczyn od siebie niezależnych (np. z uwagi na pobyt w szpitalu), mogą – w terminie 7 dni od ustania przyczyny uniemożliwiającej terminowe zgłoszenie skargi - zgłosić prośbę o przywrócenie tego terminu[3]. Do prośby tej powinny dołączyć także skargę o wznowienie postępowania[4].

Kogo dotyczy wyrok Trybunału Konstytucyjnego

Wyrok dotyczy pań urodzonych w 1953 r., które przeszły na emeryturę wcześniejszą przyznaną na podstawie art. 46 w związku z art. 29 ustawy emerytalnej[5] i pobierały to świadczenie, a następnie nabyły uprawnienia do emerytury z tytułu ukończenia powszechnego wieku emerytalnego[6].

Wysokość tej emerytury - zgodnie z zakwestionowanym przez Trybunał Konstytucyjny art. 25 ust. 1b ustawy emerytalnej - ustalono od podstawy obliczenia pomniejszonej o kwoty pobranej emerytury wcześniejszej, przyznanej na podstawie art. 46 w związku z art. 29 ustawy emerytalnej.

Kogo nie dotyczy wyrok Trybunału Konstytucyjnego

Wyrok ten – przykładowo – nie dotyczy:

• kobiet urodzonych w innych latach niż rok 1953, które przeszły na emeryturę wcześniejszą przyznaną na podstawie art. 46 w związku z art. 29 ustawy emerytalnej[7] i pobierały to świadczenie, a następnie nabyły uprawnienia do emerytury z tytułu ukończenia powszechnego wieku emerytalnego,
• kobiet urodzonych w 1953 roku uprawnionych do emerytury wcześniejszej przyznanej na podstawie innego przepisu, niż art. 46 w związku z art. 29 ustawy emerytalnej,

Jeżeli skargę o wznowienie postępowania zgłosi kobieta, której dotyczą wymienione sytuacja, wydamy decyzję odmawiającą uchylenia decyzji, której dotyczy ta skarga[8].

Jak ZUS załatwi skargę o wznowienie postępowania

Jeżeli skargę o wznowienie postępowania do 23 kwietnia 2019 r. zgłosiła kobieta urodzona w 1953 r., która:

• jest uprawniona do wcześniejszej emerytury przyznanej na podstawie art. 46 w związku z art. 29 ustawy emerytalnej i pobierała to świadczenie oraz
• jest uprawniona do emerytury z tytułu ukończenia powszechnego wieku emerytalnego, przy czym podstawa obliczenia tej emerytury została pomniejszona o pobrane wcześniejsze emerytury, a od doręczenia tej decyzji nie minęło 5 lat

wydamy postanowienie o wznowieniu postępowania oraz decyzję, w której wysokość emerytury powszechnej obliczymy bez pomniejszenia podstawy jej obliczenia o pobrane wcześniejsze emerytury. Emerytura w nowej wysokości będzie przysługiwała od miesiąca, w którym została zgłoszona skarga o wznowienie postępowania.

Jeżeli dotychczas była wypłacana emerytura wcześniejsza (jako korzystniejsza od emerytury powszechnej obliczonej od pomniejszonej podstawy obliczenia), porównamy wysokość tej emerytury z nowo obliczoną emeryturą powszechną (a więc ustaloną bez pomniejszenia podstawy obliczenia) i będziemy wypłacać tę emeryturę, która jest korzystniejsza.

Jeśli korzystniejsza będzie emerytura w wysokości obliczonej na nowo, emeryturę tą będziemy wypłacać począwszy od miesiąca, w którym została zgłoszona skarga o wznowienie postępowania.

[1] sygn. akt P 20/16; Dz. U. poz. 539

[2] materiał na temat składania skargi o wznowienie postępowania w sprawie ustalenia wysokości emerytury zamieściliśmy 18 kwietnia br. w bloku Aktualności

[3] art. 58 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2018 r. poz. 2096, z późn. zm.), dalej k.p.a.

[4] art. 58 § 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2018 r. poz. 2096, z późn. zm.), dalej k.p.a.

[5] ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1270, z późn. zm.), dalej – ustawa emerytalna

[6] emerytura przyznana na podstawi art. 24 ustawy emerytalnej